‘Spaargedrag overheid kost ons miljarden’

Pierre Huylenbroeck, uitgever van Mister Market Magazine, stelt vast dat onze overheid inzake doeltreffend sparen het slechte voorbeeld geeft. En hoe: jaarlijks vergooit ze minstens 1 miljard euro.

Doeltreffend sparen. Cruciaal is dat voor de gezondheid en weerbaarheid van een samenleving. Jammer is dat dus voor België. Hier wordt allesbehalve doeltreffend gespaard. Hier wordt in ijltempo welvaart vernietigd. Onder impuls van onze eigen overheid.

We weten intussen wel dat onze regering zich danig inspant om haar volk uit aandelen weg te jagen (nochtans de beste manier om op lange termijn doeltreffend te sparen), en dat ze ons met kortzichtige fiscale snoepjes massaal naar opbrengstarme spaarrekeningen tracht te lokken (nochtans de beste manier om niét te sparen en dus voor angst en onzekerheid te zorgen). Maar spaart ze dan tenminste zelf doeltreffend?

Bijlange niet

Beschouw het Zilverfonds, het overheidsspaarpotje waar ruim 20 miljard euro in zit. Dat Zilverfonds is een miskleun. Dat is het oersymptoom van de knulligheid waarmee in België onze financiën worden beheerd. Dat Zilverfonds, dat is surrealisme in de overtreffende trap. Ceci n’est pas une gaffe.

Dat Zilverfonds werd in 2001 opgericht om te voorkomen dat de regeringen begrotingsoverschotten zouden verbrassen. Geen risico echter: er zijn geen begrotingsoverschotten.

Het werd in de aanvangsjaren dan maar gespijsd door onder meer de opbrengsten uit de UMTS-licenties en vooral de Belgacom-pensioenpot die bij de annexering in 2003-2004 5 miljard euro waard was. Eind 2014 was het Zilverfonds 20,76 miljard euro waard.

Wat zit erin? Niets anders dan 21 speciaal voor het fonds uitgegeven Belgische overheidsobligaties (de aandelen uit de Belgacom-pot werden zo snel mogelijk buitengekieperd). Dat zijn stuk voor stuk zerocouponobligaties (de jaarlijkse coupons worden pas op het eind van de looptijd uitgekeerd, samen met het belegd bedrag). De looptijden zijn 10 à 15 jaar. De jaarlijkse theoretische return schommelt sinds 2012 rond 2,5%. Dat zal allicht nog zakken.

Indien we de gemiddelde looptijd nemen van zo’n lening, dertien jaar, en we hanteren, gul als we zijn, die 2,5% als gemiddelde opbrengst voor de volgende dertien jaar, dan zal het Zilverfonds tegen eind 2027 28,6 miljard euro waard zijn. De beheerders van het Zilverfonds zouden dus 8 miljard euro rendement behaald hebben.

Proficiat? Echt?

Niet als u weet dat een gemiddeld belegger makkelijk een jaarlijks gemiddelde return van 7% kan halen op de beurs. Jaarlijks 7% op een startkapitaal van 20,76 miljard euro, dat geeft na dertien jaar, in 2027, 50 miljard euro. Anders gesteld, indien die beheerders van het Zilverfonds zouden sparen via de beurs, dan zouden ze na dertien jaar 22 miljard euro meer hebben gecreëerd dan via de non-manier waarop ze nu bezig zijn. Terzijde: voor dat non-beheer mogen de tienkoppige beheerraad en de vier personeelsleden tot 210.000 euro aan ‘werkings’-kosten per jaar maken.

Waarom eist de overheid dat het Zilverfonds, een pensioenfonds met een bij uitstek langetermijnperspectief dat zich uitstekend leent tot aandelen, al die miljarden laat schieten? Omdat ze nu eenmaal lang geleden beleggen in aandelen als ‘evil’ heeft gecatalogeerd. Dat we daardoor collectief verarmen, begrijpt het kleinste kind. Maar geen probleem hoor, de regering heft in de plaats wel een ‘speculatie’-taks die in haar stoutste dromen – hoeveel was het? – 34 miljoen euro zal opbrengen. En die tegelijk de laatste moedige spaarder uit de beurs wil verjagen. Terwijl ze al die pakklare miljarden laat liggen…

Minister van Financiën Johan Van Overtveldt zou van plan zijn het Zilverfonds af te schaffen. Dat hij eerder dat onzalig idee van de speculatietaks alsnog laat vallen en dat Zilverfonds vertimmert tot een echt doeltreffend pensioenspaarfonds.

Wij, de burgers van dit land en de volgende generaties, kunnen de centen verdorie goed gebruiken.