De nieuwe pensioenbonus beloont langer werken: 7 vragen beantwoord

In het kader van de langverwachte pensioenhervorming haalde onze federale regering de pensioenbonus opnieuw van onder het stof. Wat houdt die in? En wanneer komt u ervoor in aanmerking?

1. Wat is de pensioenbonus ook alweer?

De pensioenbonus is een financiële bonus waarmee onze overheid iedereen wil belonen die na de vervroegde pensioenleeftijd nog een tijdje aan de slag blijft. Als pensioengerechtigde ontvangt u dan een extra vergoeding boven op uw wettelijke rustpensioen. De Federale Pensioendienst berekent het bedrag en regelt de betaling.

“Het systeem van de initiële pensioenbonus voor werknemers en zelfstandigen is al in 2005 ingevoerd, samen met het Generatiepact”, zegt Ellen Van Grunderbeek, juridisch expert bij Acerta Consult. “Maar de regering-Michel maakte daar op 1 januari 2015 weer een einde aan, op basis van een rapport van het Planbureau. Dat gaf aan dat er meer activerende maatregelen bestaan om werknemers langer aan het werk te houden.”

De huidige federale regering heeft nu een aangepaste versie van de pensioenbonus aangekondigd. Daarvoor tast ze dieper in de federale buidel dan voorheen. De nieuwe pensioenbonus zal in principe in werking treden op 1 juli 2024, en betrekking hebben op wie vanaf 1 januari 2025 met pensioen gaat.

2. Is alles al definitief beslist?

Neen. “Minister van Pensioenen Karine Lalieux kondigde de nieuwe pensioenbonus een tweetal maanden geleden aan, maar het gaat nog om een voorontwerp van wet, dat nog officieel moet goedgekeurd én gepubliceerd worden in het Belgisch Staatsblad”, legt Ellen Van Grunderbeek uit. “Zolang dat niet gebeurd is, kunnen de modaliteiten nog wijzigen.”

In december 2023 volgt wellicht een tweede lezing, na advies door de Raad van State. Daarna kan de ontwerptekst voor goedkeuring naar het parlement. Volgens het kabinet-Lalieux zal de geplande invoeringsdatum van 1 juli 2024 “zeker gehaald worden”.

Zodra de beslissingen omgezet zijn in wetgeving, vindt u de details op de overheidswebsite Pensioenhervorming.be. De Federale Pensioendienst belooft dat het vanaf dan ook mogelijk zal zijn simulaties voor uw persoonlijk dossier uit te voeren via MyPension.be.

3. Wie komt ervoor in aanmerking?

Uit de informatie die vandaag beschikbaar is, kunnen we afleiden dat de pensioenbonus beschikbaar wordt in de drie pensioenstelsels: voor werknemers, ambtenaren en zelfstandigen. De hoogte van het ‘gewone’ pensioenbedrag speelt geen rol. Het bonusbedrag is dus hetzelfde voor iemand met een hoog ambtenarenpensioen als voor een ex-zelfstandige met een beperkt pensioen.

De eerste bonussen zullen beschikbaar zijn voor wie vanaf 1 januari 2025 met pensioen gaat. Om daarvoor in aanmerking te komen, moet u als gepensioneerde bewijzen dat u na de datum waarop u vervroegd met pensioen kon, nog minstens zes maanden gewerkt hebt. De gepresteerde maanden tellen dan mee vanaf 1 juli 2024.

De vervroegde pensioenleeftijd ligt vandaag op 63 jaar na 42 jaar bewezen beroepsloopbaanjaren. Werknemers met een lange loopbaan kunnen al op 60 jaar na 44 bewezen loopbaanjaren of op 61 jaar na 43 bewezen loopbaanjaren met vervroegd pensioen.

“Ook al kunnen bijvoorbeeld leerkrachten vroeger met pensioen gaan, omdat ze een zwaar beroep uitoefenen, ook zij zullen recht hebben op dezelfde pensioenbonus als andere werknemers, wanneer ze hun loopbaan voortzetten”, stelde minister Lalieux in haar persbericht.

Benieuwd naar úw vroegst mogelijke pensioendatum? Via MyPension.be komt u die snel te weten. U ziet dan ook meteen of u recht hebt op een pensioenbonus, indien u nadien blijft doorwerken.

4. Welk bedrag mag u verwachten?

Het bedrag van de nieuwe pensioenbonus zal naar alle verwachting progressief zijn. De vergoeding stijgt dus naarmate u langer blijft werken, en kan worden opgebouwd over maximaal drie jaar. De bonus bedraagt concreet:

• 3.775 euro voor het eerste extra jaar dat u aan de slag blijft na de vervroegde pensioendatum,
• 7.550 euro voor het tweede extra jaar, en
• 11.325 euro voor het derde opeenvolgende jaar.

Blijft u dus drie jaar langer werken, dan geniet u – boven op uw wettelijk pensioen – een extra bedrag van 22.650 euro.

“Het ziet ernaar uit dat alle bedragen netto zullen worden uitbetaald”, stelt Ellen Van Grunderbeek van Acerta Consult. “Er zou dus geen sprake zijn van de klassieke inhoudingen, zoals de ZIV-bijdrage (ziekte- en invaliditeitsverzekering, nvdr) van 3,55 procent, de solidariteitsbijdrage en de bedrijfsvoorheffing. Daarin verschilt de nieuwe regeling van de oude: de vorige pensioenbonus was een brutobedrag, dat bovendien het pensioenbedrag verhoogde.”

5. Hoelang moet u precies langer werken?

Er geldt sowieso een minimumperiode van zes extra gewerkte maanden. Maar u hoeft niet per se exact één, twee of drie jaar door te werken na uw vervroegde pensioendatum. Werkt u bijvoorbeeld negen maanden of vijftien maanden langer, dan wordt de pensioenbonus toegekend in verhouding tot het aantal gewerkte maanden. Die pro-rataberekening zal zelfs per extra gewerkte dag kunnen, vermoeden we.

Ook wanneer u op latere leeftijd deeltijds blijft doorwerken, hebt u recht op de pensioenbonus volgens het aantal effectief gewerkte dagen. Zit u in het systeem van tijdskrediet aan het einde van uw loopbaan (zoals een landingsbaan), dan tellen eveneens de daadwerkelijk gepresteerde extra dagen mee voor uw bonus.

6. Krijgen lange loopbanen een extraatje?

Ja. Werknemers met een lange loopbaan van 43 of 44 jaar – dat zijn in principe kortgeschoolden – komen in aanmerking voor een verhoogde pensioenbonus. Zij krijgen voor elk jaar dat ze na de vervroegde pensioendatum verder blijven werken meteen het hoogste bedrag van 11.325 euro. Dat betekent dat zij na drie jaar recht hebben op een bonus van 33.975 euro netto.

Het ABVV juicht uiteraard elke versterking van de wettelijke pensioenen toe. “De gemiddelde vervangingsratio, die de verhouding van het pensioen tot laatste loon weergeeft, bedraagt amper 46 procent in ons land”, argumenteert de socialistische vakbond. “Maar je moet wel langer kúnnen werken. Kortgeschoolden voeren vaak belastend werk uit, waardoor zij in realiteit uitgesloten worden van de pensioenbonus. Langer werken is zeker niet voor iedereen mogelijk, noch wenselijk.”

7. Hoe gebeurt de uitbetaling?

“De pensioenbonus zal standaard worden uitgekeerd in de vorm van een eenmalige betaling in de eerste maanden na het opnemen van het pensioen”, zegt Ellen Van Grunderbeek. “Maar je zal er ook voor kunnen kiezen de bonus in de vorm van een maandelijkse rente te ontvangen. Over welke periode die uitkering dan zal gebeuren, is nog niet bekend. Voor de precieze modaliteiten is het wachten op de finale wetteksten.”

Het ABVV claimt evenwel al meer te weten over die modaliteiten. “De rente is een maandelijkse uitkering tot aan de dood”, klinkt het daar. “Kortom: net zoals een echt pensioen. Hoewel we verwachten dat de meerderheid van de werknemers zal kiezen voor een eenmalig kapitaal, doen nieuwgepensioneerden die in een goede gezondheid verkeren er toch goed aan zo’n periodieke uitbetaling te overwegen.”

Lees ook: