Goudprijs steeg dit jaar al 31 procent: inspelen op de goudrally doet u zo
Oorlogen, onzekerheid over de Amerikaanse verkiezingsuitslag en centrale banken die de rente verlagen, doen de goudprijs vlammen. Hoe kunt u daar als particuliere belegger een graantje van meepikken?
Donderdag klom de goudprijs voor het eerst boven 2.700 dollar per troy ounce, nadat de Europese Centrale Bank de rente voor de derde keer had verlaagd. Economen verwachten van de Amerikaanse centrale bank op 7 november een nieuwe renteverlaging. Een lage rente én een goedkope dollar zorgen normaal gesproken voor wind in de zeilen van goud. Volgens Frank Vranken, hoofdstrateeg van Edmond de Rothschild (Europe), lijkt het edelmetaal vandaag stevig op weg naar 3000 dollar. Hoe hoger de kansen van Donald Trump in de verkiezingsrace worden ingeschat, hoe meer beleggers inzetten op goud als verzekering tegen het Trump-beleid. De vrees leeft dat Trump de schulden en dus ook de inflatie fors hoger zal sturen. Dit jaar zou wel eens het beste jaar sinds 1979 voor goudkevers kunnen worden, klinkt het in een analyse van het persagentschap Bloomberg.
Goud is een grondstof, maar het is ook een belegging. De fans van goud, ook wel goudkevers genoemd, zien in goud het ultieme beleggingsinstrument om waarde op te slaan. Zij geloven dat goud zijn waarde behoudt, terwijl fiat of papieren geld zijn waarde verliest door inflatie. Maar volgens de Britse professoren Elroy Dimson, Paul Marsh en Mike Staunton van de London Business School spreken de historische data tegen dat goud de beste koopkrachtbescherming biedt.
“Van 1900 tot 2000 boden beleggingen in goud slechts een gemiddeld jaarlijks rendement van 0,76 procent na inflatie. Dat is een mager rendement tegenover wat overheidsobligaties en aandelen over diezelfde periode hebben opgebracht”, schrijven ze in het Global Investment Returns Yearbook dat ze elk jaar maken voor UBS (vroeger Credit Suisse). Een investering van 1 dollar in goud, gedaan in 1900, was eind 2022 in koopkrachttermen 2,5 dollar waard, dezelfde investering in aandelen 2.024 dollar.
Een staafje goud creëert geen waarde, maar bewaart alleen waarde.
Een aandeel is dan ook een stukje van een bedrijf dat waarde probeert te creëren voor de aandeelhouders. Een staafje goud creëert geen waarde, maar bewaart alleen waarde. Aandelen van een bedrijf dat winst maakt, leveren mogelijk dividenden op. Obligaties leveren doorgaans rente op. De waarde van goud kan stijgen of dalen, maar die waarde kunnen beleggers enkel verzilveren door het goud te verkopen.
Beleggen in goud
“Door de geschiedenis heen hebben beleggers in minder veilige delen van de wereld goud gekocht, omdat het gemakkelijk kan worden meegenomen en omgeruild voor geld”, stellen de professoren van de London Business School. Ook de anonimiteit van goud als waardeopslag is een belangrijke troef. Beleggers hoeven hun beleggingen in edelmetalen niet aan te geven aan de Belgische fiscus. Ze kunnen munten en baren via een handgift doorgeven aan hun kinderen zonder dat er erf- of schenkbelasting op betaald hoeft te worden.
Jan Longeval, adjunct-professor aan Vlerick Business School en auteur van Heavy Metal, vindt dat goud hoe dan ook een plek verdient in elke beleggingsportefeuille omwille van de diversificatie. Hij raadt beursgenoteerde indexfondsen (ETF’s) aan voor beleggers die tactisch in en uit goud willen stappen, en fysiek goud om voor langere tijd bij te houden. Goud en goud-ETF’s zijn overigens ook een oplossing voor wie halal wil beleggen, volgens de regels van het islamitisch recht.
Particuliere beleggers kunnen doorgaans niet investeren in fysieke grondstoffen, maar goud is een uitzondering. De kosten om bijvoorbeeld vaten olie te transporteren, op te slaan en te verzekeren zouden veel te hoog oplopen. Maar omdat goud zo kostbaar is, kunnen beleggers grote bedragen in de vorm van kleine gouden munten of baren bewaren in een kluis bij de bank of een andere instelling, of die desnoods in huis verstoppen.
Fysiek goud
De prijzen op de internationale markten worden uitgedrukt in dollar per troyounce, wat overeenkomt met iets meer dan 31 gram. Een goudprijs van 2.700 dollar vertaalt zich in de webshop van Umicore in een aankoopprijs van ongeveer 8.300 euro voor een goudbaar van 100 gram en iets minder dan 154 euro voor 1 gram. Die baren zijn te koop in de onlinegoudshop van het bedrijf, dat in zijn vestiging in Hoboken zeventien metalen, waaronder goud en zilver, recycleert uit schroot. Umicore verkoopt ook zilver.
De prijzen worden in de webshop van Umicore om het kwartier aangepast aan de marktprijzen. Het goud van Umicore is iets duurder, omdat het op een duurzame en verantwoorde manier is gewonnen. Het kreeg daarvoor ook een keurmerk van de London Bullion Market Association (LBMA-certificaat). De goudstaven van Umicore zijn ook bij gewone goudhandelaars te koop en soms zijn ze daar goedkoper dan in de webshop van Umicore, vermoedelijk omdat ze een voorraadje hebben ingeslagen toen de prijs lager stond. Er zijn overigens nog andere goudproducenten die het LBMA-certificaat kunnen voorleggen.
Er zijn in elke stad wel goudhandelaars te vinden. In Brussel is Gold Forex International (GFI) een grote speler, in Antwerpen Argentor. De winkels van The House vindt u in Brussel, Gent, Sint-Niklaas en Kortrijk. Elke handelaar moet zich registreren bij de Koninklijke Munt.
Bij twijfel over de legitimiteit van de handelaar kunt u bij die instelling uw licht opsteken. “Het register is niet publiekelijk te consulteren. De vraag moet worden gesteld aan onze diensten, die dan opzoekingen kunnen uitvoeren”, zegt een woordvoerder van de federale overheidsdienst Financiën, waaronder de Koninklijke Munt en het Waarborgregister vallen.
“Sinds 2001 hoeven gewone handelaren die geen eigen productie hebben of edelmetalen inkopen zich niet langer te registreren. Die registratie biedt geen sluitende zekerheid over de werking van een fabrikant of opkoper, of een bescherming van de consument, maar op het moment van de inschrijving moet de opkoper wel over conforme en geijkte weegschalen beschikken.” De politie en de economische inspectie voeren controles uit. Als er onregelmatigheden worden vastgesteld, kunnen ze sancties opleggen.
Amerikanen kunnen sinds oktober in de supermarkten van Costco goud en zilver kopen in munten en baren. De analisten van Wells Fargo schatten dat Costco tegenwoordig elke maand voor 200 miljoen dollar aan edelmetalen verkoopt. In België zitten edelmetalen nog niet in het aanbod van de winkels waar we onze wekelijkse boodschappen doen. U moet voor goudaankopen dus nog altijd bij gespecialiseerde partijen aankloppen.
Waarop letten?
Btw
Bij de prijs van gouden munten en staven komt geen btw. Op zilverbaren is wel 21 procent btw verschuldigd. Zilveren munten vallen onder de btw-margeregeling, waardoor de handelaars belasting betalen op de winstmarge. Zij rekenen dat in de vorm van een premie door aan de klanten.
De kosten
Sommige handelaars afficheren prijzen zonder de premie te vermelden die ze aanrekenen voor hun diensten. Als u het goud of het zilver niet zelf gaat ophalen, komen er ook verzendingskosten bij. Ten slotte is het ook belangrijk om te kijken naar het verschil tussen de aan- en verkoopprijzen voor eenzelfde munt of staaf, voor het geval u ooit weer uw goud in cash wilt omzetten.
Afgeleide producten
The next best thing zijn beursgenoteerde certificaten met beleggingen in grondstoffen, aangeduid met het acroniem ETC, wat staat voor exchange traded commodity. Beleggers krijgen een rendement dat in lijn ligt met de spotprijs van goud min de beheerskosten. Het gaat om certificaten, die worden uitgereikt door de financiële instelling die het goud bewaart. In de Europese Unie is het niet toegelaten dat beursgenoteerde indexfondsen (ETF’s) alle geld in één grondstof stoppen. In Zwitserland mag dat bijvoorbeeld wel. Daar bestaan wel goud-ETF’s.
Bij de onlinebroker Bolero staat de Wisdomtree Physical Gold ETC of de iShares Physical Gold ETC in de Playlist, wat betekent dat klanten daarvoor een verlaagd makelaarsloon van 2,5 euro betalen tot en met orders van 250 euro, een makelaarsloon van 5 euro tot en met 1.000 euro en 7,5 euro tot en met 2.500 euro. Beide ETF’s kopen enkel LBMA-goud aan. Lynx tipte zijn klanten in een nieuwsbrief begin februari de Xetra Gold ETC. Op JustETF.com kunt u nagaan voor de negentien ETC’s op de markt welke het afgelopen jaar het hoogste rendement opleverden, waar het meeste geld in zit en welke kosten worden aangerekend. Volgens JustETF is boerse.de Gold ETC de beste en de goedkoopste ETC.
‘Goud heeft twee tekortkomingen. Het heeft weinig nut en het brengt niets voort’
In de kernselectie van DeGiro waarvoor de laagste kosten gelden, staan alleen maar ETF’s die beleggen in goudmijnen. De koers van de goudproducenten loopt niet altijd gelijk met de goudprijs. Volgens sommigen, zoals de beleggersgoeroe Warren Buffett, is het beter in aandelen van goudproducenten te investeren dan in goud zelf. Zijn holding Berkshire Hathaway had in 2020 kortstondig een positie in de Canadese goud- en koperproducent Barrick Gold. “Goud heeft twee tekortkomingen”, schreef Buffett in zijn jaarlijkse brief aan de aandeelhouders van Berkshire in 2011. “Het heeft weinig nut en het brengt niets voort. Goud heeft enig industrieel en decoratief nut, maar de vraag daarvoor is gelimiteerd en lager dan de nieuwe productie. Tegelijkertijd blijft een ounce goud dat je voor een eeuwigheid bezit aan het einde nog altijd een ounce goud.”
Beleggers kunnen ook via futures of termijncontracten investeren in zowat alle grondstoffen. Ze kunnen die contracten verkopen voordat de grondstoffen op hun stoep geleverd worden of ze kunnen die doorrollen, dat wil zeggen: vervangen door contracten met een latere leveringsdatum. Als de grondstoffenprijzen hoger liggen naarmate de levering later in de tijd plaatsvindt, is er doorgaans een negatief doorrolrendement. Als de prijzen verder in de toekomst lager liggen, zal het doorrollen het rendement opkrikken. Beleggers doen er verstandig aan goed te weten waar ze aan beginnen. Futures zijn dan ook complexe producten, waar u pas in mag beleggen na een kennis- en ervaringstest.
Waarop letten?
Belastingen
Een ETC is een certificaat en wordt behandeld als een schuldinstrument, met een belasting van 30 procent op de meerwaarde bij de verkoop, tenzij de uitgever bij de Dienst Voorafgaande Beslissingen in Fiscale Zaken een ruling heeft aangevraagd. Vraag de fiscale behandeling bij verkoop het best na bij uw broker vooraleer u investeert.
Bij elke aan- of verkoop op de beurs is er daarnaast ook taks op beursverrichtingen (TOB) verschuldigd. Die is een beetje een kluwen, waardoor brokers soms zelf het verkeerde percentage afhouden. Volgens de consumentenorganisatie Test-Aankoop is er op elke ETC een taks van 0,35 procent verschuldigd, met een maximum van 1.600 euro. Voor ETF’s geldt hetzelfde tarief, als ze niet geregistreerd zijn in de Europese Economische Ruimte (EER). Als ETF’s wel geregistreerd zijn in de EER maar niet in België, gaat er bij elke transactie 0,12 procent af, met een maximum van 1.300 euro. ETF’s met een registratie in België hebben een verschillend tarief, naargelang ze een dividend uitkeren (0,12% met maximaal 1.300 euro) of niet (1,32% met maximaal 4.000 euro).
De kosten
Het is belangrijk om te weten wat de beheerskosten voor het product zijn. En welke kosten rekent de broker aan? Het gaat bij die laatste vooral om transactiekosten, maar er kunnen bijvoorbeeld ook wisselkoerskosten bij komen als u een ETC of ETF in dollar of in een andere munt koopt.
Lees meer: een expert bespreekt de 8 manieren om in het edelmetaal te investeren
Lees ook:
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier