‘De doodgravers van België’: regeringsonderhandelingen met veel politieke spelletjes, maar weinig inhoud

Tijdens de ellenlange regeringsonderhandelingen ging het amper over de inhoud, maar bijna alleen over persoonlijke intriges en het wantrouwen tussen de potentiële regeringspartners. Dat is de rode draad door de gedetailleerde politieke kroniek van de jaren 2019 tot 2021 die Wetstraat-journalist Wouter Verschelden neerpende.

Vorige week probeerde Open Vld-voorzitter Egbert Lachaert het debat over de pensioenhervorming te lanceren met een pleidooi voor een sterkere band tussen de pensioenuitkering en de effectief gewerkte jaren. Dat voorstel viel bij coalitiepartner PS op een koude steen. Het pensioendebat, een van de werven van de regering-De Croo in het najaar, nam een valse start. Niet verwonderlijk, als je de totstandkoming van de coalitie onder de loep neemt. Tijdens de ellenlange regeringsonderhandelingen ging het amper over de inhoud, maar bijna alleen over persoonlijke intriges en het wantrouwen tussen de potentiële regeringspartners. Dat is de rode draad door de gedetailleerde politieke kroniek van de jaren 2019 tot 2021 die Wetstraat-journalist Wouter Verschelden neerpende.

De paars-groene coalitie met de CD&V lijkt nu de logica zelve, gezien de aversie van verschillende partijen tegen de N-VA. Toch heeft het een paar keer weinig gescheeld, of er was een federale PS-N-VA-coalitie gevormd. In maart 2020 bijvoorbeeld, toen de coronapandemie losbrak en een noodregering met de grootste partijen de voorkeur had. Maar PS-voorzitter Paul Magnette durfde niet te springen. In de zomer werd een tweede kans getorpedeerd door de liberalen en de groenen, die zich steeds meer als een kartel begonnen te gedragen. Pas eind augustus 2020 was een paars-groene coalitie met CD&V onafwendbaar.

Anekdotes maken het boek vlot leesbaar. Zo stokten de gesprekken meer dan eens omdat MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez geen gebenedijd woord Nederlands spreekt en het amper begrijpt. Ook het Frans van CD&V-voorzitter Joachim Coens bleek rudimentair. En dan is er het op de website van P-Magazine gepubliceerde verhaal van Whatsapp-chatverkeer tussen Alexander De Croo en een Italiaanse porno-actrice. Volgens Verschelden leidde dat tot spanningen binnen Open Vld – De Croo vreesde dat hij chantabel zou worden. Die geruchten vertraagden de regeringsonderhandelingen.

Het boek toont ook aan dat de PS, in tegenstelling tot het officiële discours, weinig inzit met de toekomst van België. Paul Magnette en N-VA-voorzitter Bart De Wever hadden op een bepaald moment een voorakkoord voor een “grote deal” die België verder zou ontmantelen en – zonder die term te gebruiken – het confederale tijdperk zou inluiden.