Een harde brexit kost België 40.000 banen

Hoe zwaar weegt de brexit-factuur voor onze economie? Trends vroeg het aan enkele economen. Het antwoord is niet mals. Een harde brexit kan onze economie met 2,35 procent doen krimpen.

Het Verenigd Koninkrijk is de vierde handelspartner van België. Er staat onze economie dus een klap te wachten als onze bedrijven eind maart tegen invoerheffingen en grenscontroles aanlopen aan de andere kant van het Kanaal. Hoe groot wordt de schade precies?

“We worden zwaar getroffen”, zegt Jan Van Hove, hoofdeconoom van KBC. “Een harde brexit kan de Belgische economie 1 procentpunt groei kosten. Van een jaarlijkse groei van 1,5 procent kunnen we dus zakken naar 0,5 procent. Al moet je dat met een korreltje zout nemen. Want de timing is niet duidelijk. De terugval van de groei zou weleens erg gespreid kunnen zijn in de tijd.”

Onze kwetsbaarheid ligt aan het feit dat België een kleine, open economie is. “Om die reden zullen ook Nederland, Ierland en Denemarken harde klappen krijgen”, aldus Van Hove. “Grotere EU-staten worden minder hard getroffen.”

De factuur komt erg ongelegen. Want net nu is de Europese economie aan het afkoelen. Het effect van brexit zou daar nog eens bovenop komen. Toch is Van Hove niet al te pessimistisch. “Ik geloof in de flexibiliteit van onze bedrijven. Ze zullen zich aanpassen aan brexit. Veel Belgische bedrijven hebben goede, langdurige relaties opgebouwd met hun Britse klanten.”

De krimp van de taart

Van Hove bekeek het brexit-effect op het groeitempo van de economie. Hylke Vandenbussche, professor Internationale Economie aan de KU Leuven, onderzocht het effect op de omvang van de economie, en hield daarbij rekening met de complexe, grensoverschrijdende productieketens in Europa. “België zal niet alleen rechtstreekse uitvoer naar Groot-Brittannië verliezen”, zegt Vandenbussche. “Je moet ook kijken naar verliezen in de onrechtstreekse uitvoer. Denk bijvoorbeeld aan Belgisch staal dat eerst in Duitsland verwerkt wordt in auto’s. Die auto’s worden daarna naar Groot-Brittannië uitgevoerd. Zulke indirecte verliezen kunnen voor een economie oplopen tot liefst de helft van het totale verlies door brexit.”

De cijfers zijn ontnuchterend. Alle directe en indirecte effecten samengeteld, zou een harde brexit de omvang van de Belgische economie met 2,35 procent doen krimpen. “De taart wordt dus ruim 2 procent kleiner,” zegt Vandenbussche. Ook voor de werkgelegenheid is er slecht nieuws. Een harde brexit zou de Belgische economie 40.000 banen kosten. “Daar zitten ook banen in de dienstensector bij”, stelt Vandenbussche. “Want als de handel met Groot-Brittannië achteruitgaat, worden ook verwante diensten getroffen, zoals verzekeraars en accountants.”

Half miljoen Britse banen

Voor de Britse economie is het verdict nog harder. Daar staan liefst 500.000 banen op de tocht, en staat de economie een krimp van 4,4 procent te wachten. “En dan zijn wij nog uitgegaan van voorzichtige veronderstellingen”, zegt Vandenbussche. “Onlangs kwam een studie van de Bank of England, de Britse centrale bank, uit op een krimp van 9,5 procent van de economie. Dat is meer dan het dubbele van onze schatting.”

Er is wel een nuance. Het onderzoek van Vandenbussche beperkt zich tot het economisch effect van het verlies aan handel. De brexit zal nog andere invloeden hebben, die de handelseffecten al dan niet kunnen compenseren. “We hebben bijvoorbeeld niet bekeken wat brexit zal doen met het Britse pond, of met de investeringsstromen”, legt Vandenbussche uit. “Ongetwijfeld zal Groot-Brittannië ook vrijhandelsakkoorden willen afsluiten met de Verenigde Staten en met China. Die zouden het handelsverlies door brexit verzachten. Maar ze zouden weleens erg veel tijd kunnen vergen.”