Verslaving blijft

Janet Yellen was in haar speech op Jackson Hole in die mate duidelijk dat de kans behoorlijk groot is dat we dit jaar, na december vorig jaar, een tweede renteverhoging zullen krijgen. De kans dat dit al op 21 september het geval zal zijn, is niet groot.

Vorige week keek iedereen met hooggespannen verwachtingen uit naar de jaarlijkse bijeenkomst van de centrale bankiers in Jackson Hole, in de Amerikaanse staat Wyoming. In het bijzonder hingen de financiële markten en media weer aan de lippen van Janet Yellen. Door vooral de betere banenrapporten van de jongste maanden (al worden die de maand nadien vaak wel neerwaarts herzien), kwamen weer een aantal gouverneurs van de Federal Reserve in de media een renteverhoging als gepast aankaarten.

En omdat het meer dan één geïsoleerd geval was, begonnen de markten er wel degelijk oren naar te hebben. De verwachting van een renteverhoging in een wereld waar renteverlagingen, nulrente en zelfs negatieve rente de jongste jaren de norm zijn geworden, maakt beleggers sowieso zenuwachtig. Wegens onwennig.

Beleggers wilden dan ook van de voorzitter van de Amerikaanse centrale bank bevestiging krijgen dat die hints over een renteverhoging ernstig dienden genomen te worden. Een zeer concrete Yellen krijg je natuurlijk nooit. Maar ze was wel in die mate duidelijk dat de kans behoorlijk groot is dat we dit jaar, na december vorig jaar, een tweede renteverhoging zullen krijgen. De kans dat dit al op 21 september het geval zal zijn, is niet groot. Gebaseerd op de futures schat de markt die kans nog steeds op minder dan één op twee in. Voor een renteverhoging met 25 basispunten in december is die kans wel groter dan 50%. Waarmee de Fed kan bevestigen dat de opwaartse rentecyclus een feit is. Al blijft Yellen steeds een slag om de arm houden. Zowel de eigen als de internationale macro-economische cijfers blijven van dichtbij gevolgd en hebben wel degelijk een impact op het tempo van de doorgevoerde renteaanpassingen.

Economische stagnatie

De marktreactie op elke toespraak, maar zelfs op zinnen en woorden uit die toespraak illustreert nogmaals de extreme verslaving van markten aan de politiek van de centrale banken. Of het veel uitmaakt voor de (reële) economie mag betwijfeld worden, maar voor de financiële economie overduidelijk wel. De (reële) wereldeconomie blijft zoeken naar groei en groeiherstel.

Ondanks de gigantische geldinjecties van de centrale banken hebben de meeste instellingen hun groeiverwachting voor dit jaar nog (licht) verlaagd. Het zou dus zo maar kunnen dat 2016 het jaar met de laagste groei voor de wereldeconomie sinds 2009 wordt. De meeste instellingen gaan nu uit van een groei van de wereldeconomie tussen 2 en 2,5% voor dit jaar, terwijl dit de afgelopen jaren doorgaans tussen 2,5 en 3% lag. Hoe dan ook blijven we mijlenver verwijderd van de groeicijfers van voor de financiële en economische crisis van 2008-’09. Afgerond een halvering.

Als we wat dieper op de groeiverwachtingen ingaan, dan zien we dat die voor de mature, westerse economieën verder naar beneden gaan. Zowel voor de VS, de eurozone, het Verenigd Koninkrijk (uiteraard door de ‘brexit’) als voor Japan. Voor de opkomende markten blijven de vooruitzichten stabiel of worden ze lichtjes verhoogd. Algemeen zit een internationale, opwaartse rentecyclus er zeker nog niet aan te komen. Iets waarmee de Fed ook rekening moet houden.

Streamer: de wereldeconomie blijft zoeken naar groei en groeiherstel