Uitdagende tijden voor retailers: wat brengt de toekomst?

Zowel op één als op vijf jaar bekeken steekt de beursprestatie van Ahold Delhaize met kop en schouders uit boven die van Colruyt en Carrefour. Welke zijn de vooruitzichten?

Midden juni van dit jaar incasseerde het aandeel van Colruyt de zwaarste klap in zijn beursgeschiedenis. De koers tuimelde van een topkoers op 67 euro pardoes naar 50 euro. In volle zomer zakte de koers verder, tot zelfs 45 euro. Daarmee stonden de fervente fans van het aandeel weer met beide voeten op de grond. De vrees voor alweer een nieuwe concurrent op de verzadigde Belgische retailmarkt was een van de oorzaken voor de zenuwachtigheid rond de distributeur uit Halle.

Het Nederlandse Jumbo, dat dezer dagen in Pelt zijn eerste Belgische winkel opent, heeft ontkend dat het een prijzenoorlog wil starten in België. Dat is een opluchting voor de Colruyt-aandeelhouders, die bovendien op de algemene jaarvergadering voor het boekjaar 2019-2020 (afsluitdatum 31maart) betere prognoses dan de analistenconsensus te horen kregen. Dat deed de koers herstellen. Maar voorlopig kwam die relance ook niet verder dan 50 euro.

Colruyt: premie voor defensief karakter

De analisten zijn overwegend negatief in hun adviezen over Colruyt. Volgens Bloomberg heeft Colruyt 16 verkoopadviezen en 3 keer ‘houden’ achter zijn naam staan. Ook wij stellen ons al enige tijd afwachtend op. Als het economisch de verkeerde richting uitgaat, noteert het aandeel al jaren met een premie tegenover de markt en sectorgenoten. Dat is ook het voorbije anderhalf jaar, tot de zomer van dit jaar, weer gebeurd. De discountketen wordt door zijn erg defensieve karakter dan een duur vluchtaandeel.

Nochtans gaan de zaken in Halle niet slecht. De omzet stijgt omdat er meer winkels en organische groei is. Het marktaandeel in België neemt ook toe. Colruyt blijft nieuwe klanten aantrekken. De dochters OKay en BioPlanet groeien nog, maar Dreamland en Dreambaby hebben het lastig. Colruyt heeft relatief hoge afschrijvingskosten door zijn omvangrijke investeringsprogramma. Dat geeft een ietwat vertekend beeld op de winst. Maar vooral de herhaalde waarschuwingen over de toenemende prijs- en margedruk spelen het aandeel parten. Het is daarom uitkijken of de positievere toon van topman Jef Colruyt enkele weken geleden de sfeer rond het aandeel kan keren. Enigszins onverwachts voorspelde hij voor het gebroken boekjaar een licht hogere nettowinst dan een jaar eerder. Toen boekte Colruyt 372 miljoen euro nettowinst.

Klanten kopen bij Colruyt in hoofdzaak voor de laagsteprijsgarantie. Het was jaren geleden een gouden zet om de klanten te beloven dat ze bij Colruyt altijd tegen de laagste prijs kopen. Maar intussen schermen vrijwel alle concurrenten met stuntprijzen en kortingen – acties die Colruyt telkens moet volgen, als het zijn beloften wil blijven houden. Vooral de prijsbreker Lidl doet de winstmarges van Colruyt regelmatig pijn. Ook Albert Heijn laat zich niet onbetuigd. Meer dan vroeger wordt Colruyt uitgedaagd en in het verweer gedrongen.

Het was dan ook een meevaller dat CEO Peter Isaac van het Belgische Jumbo verklaarde dat hij de laagsteprijsgarantie niet wil uitdagen. Maar de keten is toch een extra concurrent onder de discounters. Ook Jumbo zal uitpakken met prijsbrekers, speciale acties en promoties die Colruyt moet volgen. Jumbo heeft niet zomaar de populaire wielrenner Wout van Aert onder contract liggen. Het is een slimme zet om het merk in België in de markt te zetten tegen – in verhouding – een minimale investering. Tegen eind dit jaar rekenen de Nederlanders op drie vestigingen. Behalve in Pelt komt er ook een in Rijkevorsel en Lanaken, telkens dicht bij de Nederlandse grens. Jumbo is geen kleine speler in Nederland. Het baat 662 vestigingen uit en heeft een marktaandeel van bijna 22 procent.

Ahold Delhaize: sterke prestatie

De grootste Nederlandse keten van supermarkten is Albert Heijn. Die bezit er 966 winkels. Ahold Delhaize is de eigenaar. Tegen eind dit jaar wil Albert Heijn een kleine honderd vestigingen in ons land hebben. Delhaize bezit een 800-tal grootwarenhuizen in België, onder zijn eigen naam en onder de namen Proxy Delhaize, Shop’n Go, City Delhaize, Tom&Co en Caddyhome. Daarnaast is Delhaize actief in elf andere landen, hoofdzakelijk in de Verenigde Staten (onder meer onder de naam Food Lion).

Ahold Delhaize kan van de drie beursgenoteerde retailgroepen de beste cijfers voorleggen. Food Lion groeit al 27 kwartalen op rij. Ook in Nederland gaat het nog voorbeeldig, maar België doet het wat minder. De omzet van de groep zal dit jaar ongeveer 66 miljard euro bedragen, of 5 procent meer dan vorig jaar. Per aandeel zou dat neerkomen op 1,5 euro. Het had zelfs nog iets meer kunnen zijn, maar eerder dit jaar braken stakingen uit in Stop & Shop. Die zijn nu van de baan.

Belangrijk in de strijd tegen Amazon is de groei van de e-commerceactiviteiten van Ahold Delhaize in de Verenigde Staten. Die zullen dit jaar met meer dan 20 procent groeien, en volgend jaar misschien zelfs met meer dan 30 procent. Ahold Delhaize gaat regelmatig over de tongen in verband met een mogelijke vrijage. Kroger, een van de grotere supermarktketens in de Verenigde Staten, wordt genoemd als mogelijke bruid. Maar concreet werd dat nog niet.

De sector staat wel in rep en roer door de komst van onlinespelers. Om die te bekampen is schaalvergroting noodzakelijk, zodat efficiënter met de kosten kan worden omgesprongen. Het management van Ahold Delhaize, dat een sterke reputatie heeft, verwacht een positieve ontwikkeling van het marktaandeel in 2019. Er is blijvende groei in België en Nederland ten koste van de kleinhandelaars. Het valutarisico van de euro tegenover de dollar kan zorgen baren. Door de belangrijke bijdrage van de Verenigde Staten aan de omzet en de winst, zijn de groepsresultaten behoorlijk beïnvloedbaar door de euro-dollarverhouding. Tot nu is die wisselkoersontwikkeling dit jaar in het voordeel van Ahold Delhaize verlopen.

Carrefour: reus op lemen voeten

Carrefour is de tweede distributeur ter wereld en, met 15.000 vestigingen in dertig landen, de grootste van Europa. Het voorbije boekjaar boekte Carrefour een operationele winst van 1,9 miljard euro. De thuismarkt Frankrijk presteerde zwak, maar het dividend werd behouden op 0,46 euro per aandeel. CEO Bompard heeft begin dit jaar het transformatieplan Carrefour 2020 aangekondigd. De vier grote pijlers zijn: een eenvoudigere organisatie, een hogere productiviteit, e-commerce gecombineerd met buurtwinkels, en een klantgerichter productaanbod. Dat plan moet de groei in Frankrijk opkrikken en het onlinekanaal verder uitbouwen.

Carrefour heeft het moeilijk om op te boxen tegen aartsrivaal Leclerc en het oprukkende Amazon. Het onlinebedrijf doet de traditionele retailers al veel pijn in de Verenigde Staten. Verwacht mag worden dat de Amerikanen dat ook in Europa zullen proberen. Carrefour is actief op een competitieve markt die nog erg traag groeit. Vergelijkende studies wijzen uit dat winkelen bij die keten duurder is dan bij de meeste concurrenten.

Er doen geruchten de ronde dat Carrefour een bod zou doen op concurrent Casino, de derde speler op de Franse markt. Die groep heeft ook internationale belangen, maar gaat gebukt onder een gigantische schuldenberg. Carrefour zou een aandelenbod overwegen tussen 4 en 4,2 miljard euro. Dat bedrag kan het nog optrekken met extra cash. Die geruchten doken vorig jaar ook al op. Maar beide partijen ontkennen de toenadering. Nochtans zou een fusie de winstgevendheid van de groep kunnen opkrikken, op voorwaarde dat de mededingingsautoriteiten die operatie goedkeuren.

Betere beursprestatie voor Ahold Delhaize

Zowel op één als op vijf jaar bekeken steekt de beursprestatie van Ahold Delhaize met kop en schouders uit boven die van Colruyt en Carrefour. In vijf jaar steeg de koers van Ahold Delhaizemet meer dan 60 procent. Carrefour werd over dezelfde periode een derde goedkoper. Ahold Delhaize verwent zijn aandeelhouders ook het best. Er loopt een inkoopprogramma van eigen aandelen ter waarde van 1 miljard euro. Tegelijk keert Ahold Delhaize een mooi dividend met een rendement van 3,3 procent uit. Het aandeel van Ahold Delhaize noteert slechts een paar procenten onder zijn topkoers van 24 euro. En toch is het, in termen van koers-winstverhouding, nog een stuk goedkoper dan het aandeel van Colruyt, dat de voorbije maanden van zijn pluimen heeft moeten laten. Op basis van die fundamentele gegevens schatten we de reële waarde per aandeel op 26,5 euro voor Ahold Delhaize.

Het koersverloop van de voorbije vijf jaar illustreert de problemen die Carrefour al jaren ondervindt en maar moeilijk onder de knie krijgt. Het aandeel van de Franse retailer doet het al jaren slecht op de beurs. De belangrijkste eigenaars van Carrefour – LVMH-voorzitter Bernard Arnault, de Braziliaanse zakenman Abilio Diniz en de familie Moulin, de eigenaar van Galeries Lafayette – zijn nochtans niet de eerste de beste, maar veel plezier hebben ze nog niet beleefd aan hun investering. Dit jaar bleef de koers relatief stabiel, maar over vijf jaar bekeken werd het aandeel 32 procent goedkoper. Op een termijn van tien jaar bekeken halveerde de koers. In september 2010 haalde Carrefour zijn voorlopig hoogste koers van 40 euro.

Carrefour heeft zeker nog wat troeven door zijn groeimogelijkheden in Oost-Europa en Latijns-Amerika. Maar het is de vraag of het aandeel het hoge koersniveau van tien jaar geleden nog kan halen op korte of middellange termijn.