Ten aanval!

Frankrijk is nog maar een schim van de wereldmacht die het vroeger was. Het land staat symbool voor de broze eurozone, die gebukt gaat onder de lage groei, de dreigende deflatie, de lage rente en de hoge werkloosheid.

Op vrijdagavond 10 juni gaat het Europees kampioenschap voetbal in Frankrijk van start. Daarmee zal er wereldwijde aandacht zijn voor onze zuiderburen, waar absoluut geen euforie heerst naar aanleiding van dat grote sportevenement. Dat heeft Frankrijk gemeen met Brazilië (zie nummer 22B). Een lage groei sinds vele jaren, de hoge werkloosheid, het omvangrijke begrotingstekort, de hoge staatsschuld, veel sociale onrust, aanslagen en de voortdurende terreurdreiging, ook op dit EK. Het zijn allemaal zaken waarvan de gemiddelde Fransman niet vrolijk wordt. ‘Les Bleus’, het koosnaampje voor de Franse nationale voetbalploeg, zullen de komende weken dan ook moeten schitteren om al dat negativisme weg te drukken en er een groot voetbalfeest van te maken.

Opvallende gelijkenissen

Frankrijk is nog altijd de tweede economie van Europa, maar het land is nog maar een schim van de wereldmacht die het was in de achttiende en de negentiende eeuw. Het lijkt helemaal vast te zitten in een vorm van lethargie en enkel nog de gedachte te kunnen koesteren aan zijn roemrijke verleden. Frankrijk staat voor velen symbool voor de broze eurozone, die eveneens kenmerken heeft van lage groei, nakende deflatie, lage rente en hoge werkloosheid.

Onze aandacht werd dan ook onlangs getrokken door een studie van Allan Conway, een analist van de Angelsaksische vermogensbeheerder Schroders. Daarin ging hij nog eens na hoe kwetsbaar andere economieën zijn voor een Japans scenario. De eurozone kwam daar als echt wel kwetsbaar uit. Conway lijstte de tien belangrijkste oorzaken van een kwarteeuw Japanse crisis op: de lage groei, deflatie, voorafgaande zeepbellen op de financiële markten, de stijgende schuld van het bedrijfsleven, het zwakke banksysteem, de trage reactie van het monetaire beleid, de negatieve reële rente, de te strakke fiscale politiek, de vergrijzende bevolking en het gebrek aan structurele hervormingen. De vaststelling was dat minstens zeven van die tien oorzaken ook in de eurozone aanwezig zijn en dat de andere, zoals deflatie, niet veraf zijn. Terwijl de Verenigde Staten bijvoorbeeld maar vier op tien scoren.

Offensieve kaart

Als Frankrijk en Europa weer willen aansluiten, moet het conservatisme dat nu structurele hervormingen op de arbeidsmarkt en in de pensioenen verhindert, worden aangepakt. Productiviteit en economische groei moeten opnieuw voluit worden gestimuleerd. Innovatie moet opnieuw worden gekoesterd, de jongeren aangezet tot initiatief en de verstikkende greep van de overheid op de economie afgebouwd door de efficiëntie drastisch te verbeteren. Slimme migratie kan een antwoord zijn op de vergrijzende beroepsbevolking. De eurozone moet veel meer de offensieve kaart trekken dan het defensieve beleid waarin ze nu dreigt vast te roesten. De aanval is vaak de beste verdediging.