Nikkel: tegendraads basismetaal

De basismetalen hebben het niet onder de markt dit jaar. Eén basismetaal gaat dapper tegen de trend in: nikkel.

Sinds het uitbreken van de handelsoorlog is de LMEX-index van zes basismetalen met 20 procent gezakt. De groeimotor van de Chinese economie sputtert, maar ook in Europa en in de Verenigde Staten daalt de activiteit in de verwerkende industrie.

Uitzondering op de regel

Eén basismetaal gaat dapper tegen de trend in: nikkel. Ongeveer 70 procent van alle nikkel gaat naar de productie van roestvast staal. Als grootste staalproducent ter wereld is China dus de belangrijkste verbruiker. De nikkelprijs startte het jaar op 10.500 dollar per ton. In juli kostte een ton nikkel 12.000 dollar, en begin september was de prijs al opgelopen naar 18.500 dollar, het hoogste niveau sinds 2014. De voorbije weken is de nikkelprijs iets teruggevallen, maar het basismetaal kost nog steeds ruim 70 procent meer dan bij de start van het jaar.

De oorzaak van de prijsopstoot zijn de plannen van de Indonesische regering om de uitvoer van ertsen sterk aan banden te leggen. Indonesië is de grootste producent van nikkelerts ter wereld, met een productie van 560.000 ton op een totaal van ongeveer 2 miljoen ton. Het Zuidoost-Aziatische land streeft in de mijnbouwindustrie naar meer activiteiten met een hogere toegevoegde waarde. In de plaats van enkel de ertsen te ontginnen en ze meteen te exporteren, wil Indonesië ook verwerkingsinstallaties op zijn grondgebied. De regering wil ook fabrieken bouwen om batterijen te produceren. Aanvankelijk zou het verbod op de uitvoer van ertsen pas in op 1 januari 2022 van start gaan. Volgens hardnekkige geruchten zou de regering de exportban met twee jaar willen vervroegen naar 1 januari 2020. Goldman Sachs verhoogde prompt de prijsprognose voor nikkel van 16.000 naar 22.000 dollar per ton.

Lucht uit zeepbel

De situatie doet sterk denken aan die tussen 2014 en 2016, toen Indonesië ook een gedeeltelijke exportban invoerde. Toen gingen de staalproducenten zich in de Filipijnen bevoorraden en viel de prijs snel terug. Ook het argument van een hogere vraag naar batterijen weegt te licht om een prijsstijging van die omvang te beantwoorden. Eerder dit jaar kelderden ook al de prijzen van andere batterijmaterialen, zoals kobalt en lithium. We verwachten dat de komende tijd wat lucht uit de nikkelzeepbel zal ontsnappen. Inspelen op een prijsdaling kan via een inverse tracker van WisdomTree. De ETFS Daily Short Nickel (tickersymbool SNIK) noteert zowel op de London Stock Exchange (in dollar) en op de beurzen van Milaan en Frankfurt (in euro).