Moeilijke aanpassing

De financiële markten verteren het vooruitzicht van een ommekeer in de Amerikaanse monetaire politiek duidelijk slecht.

Voor het eerst in jaren zien we serieuze correcties op alle financiële markten: de valuta-, obligatie-, aandelen- en de grondstoffenmarkten. Nochtans was de bedoeling van het beleid van kwantitatieve versoepeling door de Amerikaanse centrale bank juist een duurzaam herstel van de Amerikaanse economie mogelijk te maken en een economische depressie zoals die in de jaren dertig te vermijden. Nu de Amerikaanse economie tekenen van beterschap vertoont, is het eigenlijk de gewoonste zaak van de wereld dat die nooit vertoonde vorm van geld drukken geleidelijk aan wordt teruggeschroefd.

De duur van die uiterst soepele monetaire politiek was natuurlijk wel van een uitzonderlijke lengte en omvang, zodat er sprake was van een verregaande gewenning aan de monetaire doping. Het is voor heel wat handelaren en beleggers mentaal een moeilijke aanpassing. Het einde van een fraaie droom als het ware. Het goede nieuws van het uitzicht op een herstel van de reële economie wordt dan plots slecht nieuws voor de financiële economie.

Maar afkickverschijnselen zijn eigen aan elke vorm van verslaving. Los daarvan was het duidelijk dat ook het Amerikaanse bedrijfsleven een herstel van zijn nationale economie nodig heeft. De marge voor margeverbetering raakt eens op. De winstgevendheid bereikte de afgelopen trimesters een zelden geziene piek, zodat er opnieuw behoefte is aan omzettoename om weer een degelijke winstgroei mogelijk te maken. Met West-Europa en Japan nog steeds in de penarie en met China dat groeit in een lager ritme, moet die omzetgroei toch ook en vooral van de thuismarkt komen. Ten opzichte van een verwachte economische groei van 1,9% voor dit jaar wordt volgend jaar voor de VS gerekend op een groeicijfer van 2,7%. De wake-upcall van Ben Bernanke laat bovendien het risicobesef terugkeren en breekt de extreme zoektocht naar rendement van de afgelopen maanden af.

Schaliegasrevolutie

Een belangrijke troef die de Amerikaanse economie de komende jaren zal kunnen uitspelen, is de aanspraak op goedkopere energie dankzij de sterke toename in het gebruik van schaliegas. Die leidt ook tot een herindustrialisering van de VS, vooral dan in energie-intensieve sectoren als meststoffen en chemie. Traditionele sectoren waarin banen verloren gingen. Schaliegas is aardgas dat uit schalie wordt gewonnen door horizontaal te boren in het gesteente. Om het gas te doen vrijkomen, wordt ‘fracking’ (hydraulisch fractureren of kraken) toegepast. Die techniek doet het gesteente breken door onder hoge druk grote hoeveelheden water, zand en chemicaliën in te spuiten. Het is geen milieuvriendelijke techniek, maar de gasprijs is er wel door gezakt tot circa 4 USD per mBTU (miljoen British thermal units). In Europa en Azië betaal je gemakkelijk 3 à 4 keer zoveel. Schaliegas is dus een niet te onderschatten competitief voordeel voor de Amerikaanse economie. Decennialang hebben de VS enorme hoeveelheden olie en gas moeten importeren. Dankzij schaliegas kan Amerika uitgroeien tot een gasexporteur en dankzij schalieolie kan de invoer van olie, onder meer uit Saoedi-Arabië, drastisch worden teruggeschroefd.

De algemene beurscorrectie biedt dan ook mogelijkheden om op die evolutie in te spelen. Enkele namen in de energiesector zijn Exxon Mobil, Royal Dutch Shell en ook Schlumberger, dat we wat meer van nabij volgen en waarop we in de ‘portefeuillecommentaar’ (pag.2-3) nader ingaan.