Manisch depressief

Wat er vandaag nog ‘gitzwart’ uitziet, kan morgen alweer ‘rooskleurig’ zijn, en omgekeerd.

We kunnen er geruime tijd al niet meer om heen. Mede door de volledige doorbraak van computertrading zijn de bewegingen op de beurzen veel meer uitgesproken dan vroeger. De schommelingen worden steeds intenser, vergelijkbaar met het weer door de klimaatopwarming. Maar wat we pakweg de voorbije 1,5 tot 2 maanden op de westerse aandelenmarkten hebben gezien, was ‘du jamais vu’.

Dat de Standard&Poor’s500-index en de Eurostoxx50-index in enkele weken tijd respectievelijk 11 en 15% verliezen, zoals in de periode eind september tot midden oktober, is redelijk zeldzaam -toch zeker voor de jongste jaren- maar verre van uniek. Wel redelijk uniek is dat zo’n terugval in een nog kortere periode volledig weer wordt dichtgereden. Dat is wat de S&P500 deed tussen midden oktober en begin november. Het herstel van de Eurostoxx50-index in die periode is ook spectaculair (+13%), maar daarmee werd de kloof niet volledig gedicht. Het geeft wel het beeld van manisch-depressieve beleggers, waar de stemming plots heel sterk kan omslaan.

Gitzwart versus rooskleurig

Dat manisch-depressieve gedrag zien we ook op het vlak van sectoren. Enkele treffende voorbeelden vinden we binnen het thema ‘energie’. Dit jaar zien we een slachtpartij in de Europese oliedienstensector. Koersdalingen van 50% en meer zijn de regel en zeker niet de uitzondering. Dergelijke vormen van koersdreunen doen ons heel hard terugdenken aan de sector van de alternatieve energie 2 à 3 jaar geleden. Tussen voorjaar 2011 en midden 2012 plofte, bijvoorbeeld, de koers van Gamesa van 8 naar 1 EUR en die van Vestas Wind Systems van 250 naar 25 Deense kroon (DKK). Om vervolgens midden 2014 -dus 2 jaar later- weer te zijn gestegen naar respectievelijk 10 EUR (x10!) en 300 DKK (x12!).

Dezelfde bocht van 180° in het beleggerssentiment zien we in de Europese telecomsector. Neem gerust het voorbeeld van Belgacom. Eerst werd de markt extreem negatief voor het aandeel en stuurde het van 28 naar 16 EUR midden vorig jaar. Ruim een jaar later staan we boven… 30 EUR! Bijna een koersverdubbeling na eerst haast een halvering. Zonder dat de grootste Belgische telecomoperator een fundamenteel ander bedrijf is geworden.

Wat er vandaag nog allemaal ‘gitzwart’ uitziet, kan morgen alweer ‘rooskleurig’ zijn. Het omgekeerde is ook waar. Zo denken we dat de markt vandaag wel heel pessimistisch kijkt naar, bijvoorbeeld, energie en grondstoffen en wel heel optimistisch naar technologie in het algemeen en sociale media in het bijzonder. Krijgen we in 2015-2016 een ander beeld?