In de ban van Ben

De vergaderingen van het Federal Open Market Committee (FOMC), dat beslist over de rentepolitiek in de Verenigde Staten, zijn het voorbije decennium uitgegroeid tot belangrijke gebeurtenissen.

Regelmatig zijn ze voor de financiële markten zelfs het belangrijkste evenement van de maand. Morgen (woensdag 19 juni) om 14.15 uur plaatselijke tijd (20.15 uur bij ons) zal de spanning weer te snijden zijn. Lange tijd gingen die acht ontmoetingen per jaar (gemiddeld om de zes weken) in essentie om rentebesluiten (verhogen, verlagen of meestal stabiel houden). Maar u weet dat de rente de jongste jaren niet meer kan worden verlaagd en dat die meetings draaiden om hoever de geldkraan werd opengedraaid.

Het belooft een bijzonder boeiende discussie te worden van Fed-voorzitter Ben Bernanke met de elf andere leden in de FOMC. Want voor het eerst sinds lang zien we toenemende spanningen op zowat alle financiële markten: de valuta-, de obligatie-, de aandelen- en de grondstoffenmarkten. De insinuatie dat de Amerikaanse centrale bank met de ‘tapering’ (verstrakking) van de monetaire politiek wil starten, veroorzaakte onrust. Op de Fed-leden rust een verpletterende verantwoordelijkheid.

De centrale bankiers hebben bij de crisisbestrijding wel veel hooi op hun vork genomen. Met als groot nadeel dat de politieke verantwoordelijken te veel uit de wind zijn komen te staan en de financiële markten weer veel te veel op casino’s gelijken. Een fraai recent voorbeeld is Japan. Er leek een nieuwe wind te waaien door het land van de rijzende zon. De Bank of Japan ging wel drastisch tewerk, met als gevolg dat de recente voorstellen van premier Shinzo Abe helaas te weinig om het lijf hebben. En deze keer werd het door beleggers wel genadeloos afgestraft.

2500 miljard USD weg

De jongste weken wordt pas duidelijk hoe zeer de financiële markten verslaafd zijn geraakt aan op volle toeren draaiende geldpersen en hoe zeer het puur een liquiditeitshausse was geworden. De Fed-verantwoordelijken wisten al dat ze voor een moeilijke opdracht stonden, maar nu beseffen ze dat het een aartsmoeilijke opgave wordt om te komen tot een geleidelijke normalisatie van de monetaire politiek. De minste indicatie van verandering heeft al 2500 miljard USD doen verdampen op de diverse financiële markten.

We mogen ervan uitgaan dat de Amerikaanse centrale bank zeer behoedzaam te werk zal gaan. Dus aanstaande woensdag zal men toch proberen de markten te kalmeren en te verzekeren dat er geen brutale verandering in de monetaire politiek op til is. Meer nog dan in de VS staan de Europese beurzen dicht bij cruciale steunniveaus. Lukt het Fed toch niet om de nervositeit bij beleggers te sussen, dan zullen die niveaus sneuvelen en zijn we begonnen aan een stevige correctie en moeten we de bescherming eventueel verder opdrijven (zie ook pag. 2-3).

De kans blijft echter groter dat de Fed de markten kan kalmeren en dat de steunniveaus (tijdelijk) standhouden. Dan moeten we voor het actieve beheer van de voorbeeldportefeuille klaarstaan om een aantal achterblijvers op te pikken en de bescherming af te bouwen. Al zal het volgens ons niet vanzelfsprekend zijn naar nieuwe hoogtepunten te klimmen. Daar zijn we razend benieuwd daar. Mislukt de poging om nieuwe toppen te maken, dan is dit een bevestiging dat de aandelenmarkten sinds midden mei aan hun topvorming bezig zijn. De voorbije weken hebben aangetoond dat de aandelen- en de obligatiekoersen wel degelijk nog fors kunnen dalen.