De demografische afgrond

Harry S. Dent Jr. heeft een heel duidelijke verklaring voor de lage economische groei en het gebrek aan inflatie in de westerse wereld. Die hebben alles te maken met de veroudering van de bevolking.

Tijdens de zomeronderbreking, en niet voor het eerst, namen we het boek ter hand van Harry S. Dent Jr. met de nogal onheilspellende titel The Demographic Cliff‘ (‘de demografische afgrond’). De ondertitel is How to survive and prosper The Great Deflation of 2014-2019 (‘hoe de grote deflatie van 2014-2019 overleven en ervan profiteren’).

De auteur heeft een heel duidelijke verklaring voor de lage economische groei en het gebrek aan inflatie in de westerse wereld. Die hebben alles te maken met de demografische evolutie, zeg maar de veroudering van de westerse bevolking. Harry Dent is ervan overtuigd dat er een vast consumptiepatroon is, op basis van de leeftijd. Zolang de leeftijd niet boven 46 jaar uitkomt, zien we stijgende consumptie-uitgaven. De piek ligt op 46 jaar of de daaropvolgende jaren voor mensen met een bovengemiddelde scholingsgraad. Maar na vijftig jaar gaan de uitgaven geleidelijk maar zeker achteruit, om bijvoorbeeld op de leeftijd van 75 jaar weer uit te komen in de buurt van het niveau van 25 jaar.

Het grote probleem van de westerse bevolking is dat de gemiddelde leeftijd 46 jaar is of die leeftijd weldra gaat bereiken. Ook op het niveau van de bevolking wordt de consumptiepiek dus bereikt. Voor Japan gebeurde dat al begin jaren negentig, met de ingrijpende gevolgen die we de voorbije decennia hebben gezien: chronische recessies en deflatie, een hoge overheidsschuld en zeer lang erg zwakke beursprestaties. Het slechte nieuws voor Europa is dat landen als Duitsland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk die piek ook al hebben bereikt in de eerste helft van het lopende decennium, en dat ook wij momenteel heel veel moeite hebben economische groei te creëren, deflatie te vermijden en de overheidsschuld onder controle te krijgen, zodat ook hier sprake is van eerder zwakke gemiddelde beursrendementen.

Andere uitgaven primeren

Gelukkig zijn er nog de opkomende landen met een veel jongere bevolking, waar de gemiddelde consumptie-uitgaven nog in stijgende lijn gaan. Maar door de politiek van één kind per gezin dreigt China die piek toch ook al rond 2025 à 2030 te bereiken. Voor veel Aziatische en Afrikaanse landen gaan we die piek pas over vele decennia zien.

Naarmate we ouder worden, veranderen uiteraard ook de producten waaraan we ons geld uitgeven. Als we in de twintig of dertig zijn, geven we vanzelfsprekend vrij veel geld uit aan een woning. Op 46 jaar is er een piek in de uitgaven voor meubels. Voorbij 60 jaar gaan de uitgaven voor gezondheid, geneesmiddelen, cruises, ouderenzorg en rusthuizen de hoogte in. Het is bekend dat het gemiddelde geneesmiddelenverbruik een eerste keer verdubbelt boven 60 jaar en nog eens boven 80 jaar. Vandaar dat het thema vergrijzing een vaste plaats in de voorbeeldportefeuille zal blijven hebben. Want precies die uitgaven zullen de komende jaren en zelfs decennia structureel blijven oplopen.