‘Defensie moet prominent in het regeerakkoord staan’

Tijdens een debat over het defensiebeleid aan de Universiteit Gent vroeg moderator en VRT-journalist Jens Franssen aan Jasper Pillen, de defensiespecialist van Open Vld: “In 2015 wilde uw partijvoorzitter Gwendolyn Rutten de marine afschaffen. Uw mening?” Pillen repliceerde direct dat dat een uitspraak uit een ander tijdperk was en vandaag ondenkbaar zou zijn.

Het toont aan hoe de politieke visie op defensie, zeker sinds de Russische inval in Oekraïne, is geëvolueerd. België besteedt 1,2 procent van zijn bruto binnenlands product (bbp), of 7 miljard euro, aan defensie. Zonder de pensioenen van de oud-militairen bedraagt het budget nog 5,78 miljard euro. Alle partijen, PVDA en Groen uitgezonderd, zijn het erover eens dat België snel richting de NAVO-norm van 2 procent van het bbp voor defensie-uitgaven moet gaan. Voor N-VA mag die norm al in 2029 worden gehaald, aan het einde van de volgende legislatuur. Andere partijen vinden het realistischer te mikken op 2035. Elk jaar is 3 miljard euro extra nodig voor defensie om die doelstelling te halen. Dat is moeilijk in de huidige precaire budgettaire situatie.

De meeste partijen zijn het erover eens dat defensie prominent in het volgende regeerakkoord moet staan. En vooral: dat het verder moet gaan dan het prikken van een datum voor het halen van de 2 procentnorm. Er worden ook concrete voorstellen geformuleerd. Zo moet een derde fregat voor de marine worden gebouwd, moet meer worden geïnvesteerd in luchtafweer en is er nood aan gezamenlijke Europese defensieaankopen. Nu wordt 18 procent van de munitie en het materiaal gezamenlijk aangekocht door EU-lidstaten, tegen 2030 moet dat 60 procent zijn. Bovendien moeten de beleidskeuzes altijd worden afgetoetst aan de toestand in Oekraïne. Ex-minister Koen Geens (cd&v) deed een opvallend voorstel: “Als jaarlijks 0,25 procent van het bbp van de EU-landen naar Oekraïne gaat, dan wint Oekraïne.”

Zie ook: