‘Zelfs een milde recessie is te missen als kiespijn’

De droomcombinatie van lage rentevoeten en een sterke economie mogen beleggers voor onbepaalde tijd schrappen. Dat zegt Trends-hoofdredacteur Daan Killemaes.

‘De winter is in aantocht’. Met enig gevoel voor dramatiek citeerde de Indonesische president Joko Widodo die oneliner uit de televisieserie Game of Thrones tijdens de IMF-top van half oktober in Bali. ‘Met alle problemen die de wereldeconomie bedreigen, is het gepast te zeggen dat de winter in aantocht is’, zei hij. Het Internationaal Monetair Fonds verlaagde op die top de groeiprognoses voor de wereldeconomie, zowel voor dit jaar als voor volgend jaar. Nogal wat waarnemers vrezen dat er nog meer slecht nieuws op komst is. De Amerikaanse economie kan niet nog versnellen, terwijl de rest van de wereldeconomie verzwakt. De vrees neemt daarom toe dat het economische herstel op zijn laatste benen loopt, zonder dat de financiële crisis van tien jaar geleden al is verteerd. Bovendien is de fiscale en monetaire munitie om de volgende recessie te bestrijden beperkt. Op de koop toe lijkt de internationale samenwerking, die een cruciale rol speelde om in 2008-2009 nog veel erger te voorkomen, helemaal zoek. Zelfs een milde recessie is tegen die achtergrond te missen als kiespijn.

Mag het r-woord worden afgestoft, of blijft de schade beperkt tot een groeivertraging? Feit is dat er onverwacht snel een krachtige, afkoelende noordenwind opsteekt. Heel wat leidende conjunctuurindicatoren beloven niet veel goeds. Het economische nieuws verrast al sinds april in negatieve zin, zoals gemeten door de global economic surprise index van de Amerikaanse bank Citi. In Europa is het vertrouwen van de aankoopdirecteuren gedaald tot het laagste peil in twee jaar. Nog erger is dat de maatstaf die de toekomstverwachtingen meet, gedaald is tot het laagste peil in vier jaar. Vooral in de industriële sectoren verdampt het optimisme, terwijl ook de dienstensector besmet raakt. De buitenlandse bestellingen voor goederen daalden voor het eerst sinds 2013. Dat geeft aan dat vooral de handelsoorlogen en stijgende importheffingen de economie een pad in de korf zetten. Meer nog dan een verstoring van de globale productiekettingen, zaaien de handelsconflicten onzekerheid en ondermijnen ze het vertrouwen van de bedrijven. Die vertraging nestelt zich eerst in de hoofden, en daarna in de feiten. Europa is nog lang niet in recessie, maar de volgende kwartalen zal ontgoocheling troef zijn.

Beleggers zien de bui al hangen. De voorbije weken zijn de conjunctuurgevoelige aandelen afgeslacht. Alle bedrijven die van ver of dichtbij de kost verdienen in de autosector, werden zonder uitzondering in de uitverkoop gezet. De dalende verkoop van das Auto heeft de Duitse economie al tot staan gebracht, wat niet veel goeds belooft voor de Belgische economie, die al niet veel overschot heeft om een recessie te vermijden. Ook de waarde van producenten van halfgeleiders, zowat de meest vooruitlopende sector in de economie, werd gedecimeerd. Beleggers durven te overdrijven, en de beurs heeft negen van de voorbije vijf recessies voorspeld, maar het signaal is duidelijk. Op de markten is het rood alarm dat de conjunctuur en de bedrijfswinsten hebben gepiekt. Als ook de waarderingen over de top gaan, dan heeft zeker de Amerikaanse beurs nog veel ruimte om te dalen. De droomcombinatie van lage rentevoeten en een sterke economie mogen beleggers voor onbepaalde tijd schrappen.

Kan je de zoveelste verzwakking van de Europese economie nog bezwaarlijk een verrassing noemen, dan is de vertraging van de Chinese economie een grotere bezorgdheid. China ontgoochelt. Symptomatisch is de waardedaling van de Chinese munt tot het laagste peil in tien jaar. De handelsoorlog met de Verenigde Staten verscherpt de structurele problemen waarmee de Chinese economie kampt. De schuldenberg is zo hoog opgelopen dat het regime voortaan moet kiezen tussen financiële stabiliteit en economische groei. ‘Alles is onder controle’, zeiden een aantal Chinese topfunctionarissen vorige week nog in koor. ‘Dat is meestal codetaal voor het tegenovergestelde’, is de analyse van econoom en China-kenner George Magnus. Kortom, het wordt de volgende weken en maanden vingers kruisen dat het blijft bij een wintertje in de vorm van een stevige groeivertraging.