Staat de mijnbouw voor een nieuwe consolidatiegolf?

Het mijnbouwbedrijf BHP broedt op een overname van zijn sectorgenoot Anglo American. Zo’n megadeal in de mijnbouw is niet meer gezien sinds de overname van Xstrata door Glencore in 2013. Is dit het startschot voor een nieuwe overnamewedloop?

De mijnbouwbedrijven hebben enkele boerenjaren achter de rug. Dankzij de stijging van de grondstoffenprijzen zijn de schulden afgebouwd en is er weer ruimte voor overnames. De interesse van het Australische BHP voor het Zuid-Afrikaanse Anglo American is dan ook geen verrassing voor Michel Van Hoey, een specialist in grondstoffen en mijnbouw van de consultant McKinsey. “De mijnbouwbedrijven zitten met een mooie oorlogskas”, zegt Van Hoey. “Voeg daarbij het tekort aan nieuwe, hoogkwalitatieve mijnbouwprojecten, en je begrijpt waarom de mijnbouwers op overnametoer gaan.

Als het gemakkelijk was om nieuwe mijnen te openen, was er allicht geen nieuwe consolidatiegolf geweest.

MICHEL VAN HOEY. “Precies. Nieuwe mijnen leveren een steeds lager percentage aan bruikbare grondstoffen op, zodat de exploitatie steeds meer kost en de exploitatieduur almaar krimpt. En dan zwijg ik nog over de vergunningsperikelen, de jarenlange bouw van een mijn en de omringende infrastructuur, en de uit de pan rijzende investeringskosten door de hoge inflatie. Je bespaart je al die problemen door een bestaande mijn op te kopen. Vorig jaar zag je al enkele miljardendeals. BHP nam zijn Australische rivaal Oz Minerals over, het Amerikaanse Newmont Mining kocht het Australische Newcrest, en het Zwitserse Glencore sloot een deal voor een meerderheidsbelang in de kolendivisie het Canadese Teck Resources.”

Waarom waagt BHP zich nu aan Anglo American?

VAN HOEY. “Anglo American behoorde ooit tot de top van de mijnbouwindustrie, maar kampt al een tijd met operationele problemen. Op de beurs is het aandeel weggezakt, en dus goedkoop. Door een overname zou BHP enkele pareltjes van de portefeuille van Anglo American in handen krijgen, zoals de kopermijnen in Chili en Peru. Koper wordt cruciaal voor de koolstofarme economie. Zelf produceert BHP jaarlijks 1,5 miljoen ton koperconcentraat. Met Anglo American erbij wordt dat 2,1 miljoen ton, goed voor 10 procent van de wereldmarkt. Daarmee zou BHP de grootste koperproducent ter wereld worden.

“Een ander pareltje van Anglo American is Minas Rio, een ijzerertsmijn in Brazilië. De mijn produceert jaarlijks 12 miljoen ton aan hoogwaardig ijzererts, met een concentratie aan ijzer van 67 procent of meer. Dat maakt het geschikt voor groene staalproductie op basis van aardgas of waterstof. Nu de hoogovens op steenkool voor een groene transitie staan, kan BHP rekenen op een mooie prijs voor het hoogwaardige ijzererts van Minas Rio.

“Overigens kan BHP via de deal ook nog profiteren van de traditionele staalproductie. In Australië ontginnen beide bedrijven metallurgische kolen, bestemd voor hoogovens op steenkool. Door de groene transitie zal de vraag naar metallurgische kolen dalen, maar het aanbod zal nog sterker afnemen, omdat de investeringen in de ontginning van zulke kolen fors zakken. Dat levert alweer interessante prijsvooruitzichten op. Samen controleren BHP en Anglo American een vijfde van markt voor metallurgische kolen die via zee aangevoerd worden.”

BHP heeft de buit lang nog niet binnen. Anglo American vond het indicatieve bod te laag.

VAN HOEY. “Het worden complexe onderhandelingen. BHP is enkel geïnteresseerd in de pareltjes van Anglo American. Twee Zuid-Afrikaanse activiteiten – een platinumproducent en ijzerertsmijnen – wil BHP afstoten. Ik verwacht nogal wat tegenstand van Anglo American, zeker van de Zuid-Afrikaanse tak, want die zou geen deel uitmaken van het nieuwe conglomeraat.”

Komen er tegenbiedingen op Anglo American?

VAN HOEY. “Ik verwacht dat de Chinese mijnbouwers niet zomaar zullen toekijken. De laatste jaren hebben zij heel wat kopermijnen gekocht, in Congo bijvoorbeeld, en ze zijn uitgegroeid tot sterke spelers. Maar ook grote namen als Rio Tinto en Glencore komen misschien wel in actie. Zelfs de Saudische mijnbouwer Ma’aden, die via een joint venture met het Saudische staatsfonds PIF investeert in mijnen, sluit ik niet uit. Al die belangstelling mag niet verbazen. Door een combinatie van toenemende vraag en achterblijvend aanbod moet de koperprijs normaal gesproken stijgen. In elk geval zou de overname van Anglo American mooi passen in de strategie van BHP, die mikt op grootschalige productie van basisgrondstoffen in hoogkwalitatieve mijnen met lage kosten en lange levensduur.”

U wees al op de potentieel grote marktaandelen van het fusiebedrijf in enkele grondstoffen. Zullen de mededingingsautoriteiten dat laten passeren?

VAN HOEY. “Het hangt ervan af hoe ze de markt zullen aflijnen. Op de Zuid-Amerikaanse kopermarkt zal het nieuwe conglomeraat uiteraard zwaar wegen. Bekijk je het wereldwijd, dan heeft het zoals gezegd een marktaandeel van 10 procent in koper en eveneens 10 procent in hoogwaardig ijzererts. Dat zijn aanvaardbare niveaus. Zelfs het wereldwijde marktaandeel van 20 procent in metallurgische kolen aangevoerd via zee blijft volgens mij binnen de perken. Maar het is afwachten.”

Lees ook: