Sea2See maakt brilmonturen uit de zee: ‘Afval kan een kwaliteitsvolle grondstof zijn’

Sea2See wil de brillensector een ecologisch geweten schoppen door brilmonturen te maken van plastic afval uit de zee. Oprichter François van den Abeele heeft daarmee succes, zoveel dat anderen hem kopiëren.

In 2015 kreeg de Belg François van den Abeele het idee om brilmonturen te maken van gerecycleerd plastic afval uit de zee. Daar waren verschillende aanleidingen voor. “Ik heb veel tijd doorgebracht in ontwikkelingslanden en ik zag daar het verwoestende effect van afval op de leefomgeving”, vertelt hij. “Daarnaast ben ik een natuur- en oceaanliefhebber. En ik had net te horen gekregen dat ik zelf een bril nodig had.”

100.000 brillen

Om te weten of zijn idee haalbaar was, verdiepte Van den Abeele zich in de brillensector. “Die is goed voor een jaaromzet van meer dan 100 miljard dollar, maar ik vond nergens tekenen van een ecologisch of duurzaam bewustzijn. Brillenfabrikanten gebruikten bijna geen gerecycleerd plastic”, zegt hij. Vanuit zijn woonplaats in Barcelona maakte hij afspraken met de Catalaanse vissershavens en een afvalbedrijf om containers in de havens te plaatsen. Daarin konden vissers het afval achterlaten dat ze in zee aantroffen. Ondertussen staan er meer dan 150 containers in een dertigtal Catalaanse havens.

De zeeën en oceanen bevatten bijna evenveel soorten plastic als zeedieren. Jaarlijks wordt 8 miljard kilogram plastic in zee gedumpt. “Zakken, flessen, wattenstaafjes, maar vooral visnetten, boeien en touwen zijn dodelijk voor zeedieren. Al wat in de visserij wordt gebruikt. Dat is meer dan 70 procent van het plastic afval in de zeeën en oceanen”, legt Van den Abeele uit. Niet al die plastics zijn recycleerbaar. “In de havens scheiden we de bruikbare plastics van de rest.” Zo’n 90 procent wordt gerecycleerd.

Van den Abeele had zijn grondstoffen, maar was niet zeker of hij er een bril van kon maken. Hij ging in 2016 op zoek naar een fabrikant op de MIDO Eyewear Show in Milaan, de grootste brillenbeurs ter wereld. “Ik had vooraf enkele fabrikanten gecontacteerd en alleen één Italiaanse producent zag het zitten om het te proberen”, zegt hij. Drie weken later nam Van den Abeele het vliegtuig naar Italië met 20 kilo gerecycleerde plastic korrels als bagage. “10 kilo als handbagage en 10 kilo in het ruim. Ik had de daver op het lijf dat ik zou worden gecontroleerd. Ik weet niet hoe de douaniers zouden hebben gereageerd.”

Enkele weken later had hij dertig stalen van brillen, maar geen geld om ze op grotere schaal te laten produceren. “We hebben via crowdfunding genoeg geld opgehaald voor de eerste collectie zonnebrillen. Het werden drie modellen in zes kleuren”, vertelt de oprichter, die vrij snel verdelers vond in onder meer België, Nederland en Frankrijk. “In januari 2017 sloten we ons eerste contract met een optiek. Omdat zonnebrillen niet het hele jaar verkopen, zijn we snel gewone brillen beginnen te maken. Ondertussen produceren we meer dan 200 modellen en verkopen we aan meer dan 3000 opticiens.” Dit jaar zal Sea2See meer dan 100.000 brillen produceren en een omzet van 3 tot 3,5 miljoen euro draaien. “We hebben geen schulden en we maken operationele winst”, zegt Van den Abeele.

Navolging in de sector

Begin 2019 heeft Van den Abeele zijn inzamelactiviteiten uitgebreid naar Ghana. Daar is het probleem van plastic afval in zee en langs de kust nog veel groter. “De plaatselijke vissers verzamelen de plastics. Die worden naar Europa verscheept om te worden gerecycleerd”, zegt hij. “Sommigen verdienen er al evenveel mee als met vissen. Gemiddeld zamelen ze 10 ton afval per maand in.” Nog belangrijker is dat er een bewustzijn groeit over het probleem, want afvalbeheer is heel beperkt in die Afrikaanse regio. “Nu zien ze dat afval waardevol kan zijn”, zegt de Belg. Binnenkort breidt Sea2See zijn inzamelactiviteiten uit naar andere landen, zoals Senegal, Guinee en Madagaskar.

Het is Van den Abeele evenveel te doen om dat bewustzijn als om zijn werkelijke impact op de leefomgeving. “De hoeveelheid plastic die we nodig hebben om brillen te maken, is klein in vergelijking met de omvang van het probleem”, zegt hij. “Maar ons doel is niet alleen afval te verzamelen en te recycleren, maar ook de brillensector ervan bewust te maken dat afval een kwaliteitsvolle grondstof kan zijn.” Ondertussen krijgt Sea2See navolging in de sector. Ook andere merken zetten in op duurzame materialen en sommige nemen grondstoffen af van Van den Abeele. Al blijft hij met zijn stands op de optiekbeurzen een buitenbeentje. “Collega’s pronken met fotomodellen die hun brillen op hebben, wij met foto’s van schildpadden gevangen in visnetten of een strand vol afval.”

Van den Abeele gaat er prat op dat hij alle stappen in het productieproces beheert. “Wij kopen geen plastic grondstoffen aan in China. Wij controleren alles van de bron tot het eindproduct”, stelt hij. Binnenkort wil hij met een eigen recyclagefabriek starten. “We willen almaar minder afhankelijk zijn van derde partijen en we hopen onze gerecycleerde grondstoffen aan anderen te verkopen.”

Scholen in Afrika

Binnenkort lanceert Sea2Sea een collectie horloges die van gerecycleerde plastics uit de zee zijn gemaakt. “Een Zwitserse fabrikant maakt de horloges voor ons. Net zoals de brillensector is de horlogemakerij niet duurzaam en ecologisch”, stelt Van den Abeele. Ook met de horloges wil hij een sociale impact hebben. “Een deel van de opbrengst zal dienen om scholen langs de kust van Ghana te financieren, waar bevrijde kindslaven les kunnen krijgen”, zegt hij.

Het bewustzijn van de eindconsument is volgens Van den Abeele het belangrijkste wapen om maatschappelijke en ecologische problemen aan te pakken. “Onze klanten kunnen een verschil maken door wat ze op hun neus en aan hun pols dragen”, besluit hij.