‘Meer van hetzelfde’ is net niet wat een goed oprichtersteam nodig heeft

Stel als oprichter de juiste vragen. Zo luidt de raad van Veroniek Collewaert, professor Ondernemerschap aan Vlerick Business School en KU Leuven.

Ondernemers zijn soms te naïef. Ik zeg dat met veel liefde, want we hebben ze nodig, die ondernemers die zich vol enthousiasme in hun start-upavontuur storten. Alleen doen ze dat soms met dusdanig veel enthousiasme dat het ten koste gaat van de nodige rationaliteit, geduld en objectiviteit. Ik zie het dikwijls gebeuren bij onze studenten. Een groepje vrienden verzint tussen pot en pint een geniaal idee en is er plotsklaps van overtuigd dat ze de wereld gaan veroveren. Los van de waarde van het idee op zich, worden sommige vragen – zijn dit wel de beste mensen om dit mee tot een goed einde te brengen, wie zal juist wat doen, wie wordt de baas, hoe zullen we conflicten aanpakken, hoe verdelen we de aandelen – op dat moment nogal snel bestempeld als nodeloos complex. Pas later komen de ondernemers tot de vaststelling dat net de vragen die bij de opstart zo nutteloos leken, een belangrijke impact hebben op de latere werking en het succes van het team en het bedrijf.

Zo is een van de eerste beslissingen die elke ondernemer moet nemen of hij alleen aan het avontuur begint. Zo niet, met wie werk je dan samen? Met elke persoon die je als oprichter aan je team toevoegt, vergroten niet alleen de mogelijkheden maar ook de moeilijkheden. Je moet met meer mensen overleggen en coördineren, beslissingen nemen zal wat langer duren en niet iedereen zal het altijd met elkaar eens zijn. Daar staat tegenover dat elk extra teamlid ook mogelijk meer geld mee kan brengen, maar ook contacten, kennis en simpelweg wat steun.

In de realiteit wordt de afweging tussen de voor- en nadelen zelden gemaakt. Wegen de vaardigheden en de kennis die persoon x meebrengt wel op tegen de extra kosten die hij of zij zal veroorzaken? Zijn het bovendien de juiste vaardigheden en hebben we die nu direct nodig?

Onderzoek toont aan dat oprichters veeleer de neiging hebben medeoprichters te verkiezen met gelijkaardige vaardigheden en ervaring. Maar ‘meer van hetzelfde’ is net niet wat een goed oprichtersteam nodig heeft.

Complementaire vaardigheden zijn het recept voor succes, maar dat we niet voor een dream team met een perfect complementaire set van vaardigheden kiezen, blijkt uit onze Rising Star Monitor-resultaten. 62 procent van de Belgische scale-ups heeft een oprichtersteam dat bestaat uit vrienden en familieleden. Net omdat we ons aangetrokken voelen tot mensen die op ons lijken, is de kans veeleer klein dat je vrienden een perfect complementair team vormen. Soortgelijke achtergronden en ervaringen betekenen ook een grotere kans op overlappende vaardigheden en kennis. Vanuit dat standpunt zijn teams die bestaan uit vroegere collega’s een beter alternatief. Dat is niet enkel mijn persoonlijke mening. De Harvard-professor Noam Wasserman heeft aangetoond dat met elke sociale relatie die je aan je oprichtersteam toevoegt, de kans dat een van de medeoprichters het team zal verlaten, met een goede 30 procent stijgt. De eerste jaren is alles peis en vree, maar vanaf vier jaar na de oprichting zie je een duidelijk verschil tussen de teams met familie en vrienden en de andere. De eerste zijn een stuk minder stabiel.

Mag je dan nooit een bedrijf oprichten met familie of vrienden? Er bestaan mooie voorbeelden die bewijzen dat het wel goed kan gaan. Zorg er alleen voor dat je grondig en kritisch nadenkt over je sterktes en zwaktes en verplicht jezelf ertoe moeilijke discussies niet uit de weg te gaan.