Deze voedingsbedrijven kunnen hun verkoopprijzen opdrijven

Hoe groter het marktaandeel, hoe gemakkelijker voedingsbedrijven hun verkoopprijzen kunnen opdrijven (lees hier meer). Trends selecteerde de winnaars, de middenmoters en een verliezer. Of waarom AB InBev en Lotus Bakeries het winnen van Brouwerij Haacht.

En de winnaars zijn…

De onderneming D’Arta uit Ardooie is een diepvriesproducent van groenten, fruit, kruiden, kant-en-klare gerechten en een van de Europese marktleiders in die sector. In het boekjaar 2023 zag de nv D’Arta de bedrijfswinst ruim verdubbelen, door een omzetstijging en een daling van de aankoopprijzen voor groenten en fruit.

De nv Cargill, een filiaal van de Amerikaanse voedingsmultinational, kende een mooi 2023. Het maakt en verkoopt onder meer chocolade, granen, oliën, zoetstoffen en zetmeel. Cargill kon de zware kostenstijgingen van de grondstoffen vlot doorrekenen, want de bedrijfswinst klom in twee boekjaren van 7 miljoen naar 160 miljoen euro.

Ook de marktleider in bakkerijproducten La Lorraine Bakery Group stelt het wel. De bedrijfsopbrengsten stegen met 16 procent naar een recordbedrag van 1,4 miljard euro. De bedrijfswinst ging nog sneller vooruit, met 45 procent naar 93 miljoen euro. Voor de marktleider in gebak lijkt de recessie voorbij. De winstgevendheid steeg “door het herstel na een sterk inflatoir jaar 2022, waarin de marges van het bedrijf sterk onder druk kwamen”. “Het bedrijf kon opnieuw aanknopen met de historische marges.”

Lotus Bakeries zag zijn beurskoers sinds begin dit jaar met ruim een vijfde klimmen. De puike resultaten van 2023 verklaren mee de klim. De omzet steeg met 21 procent naar 1,063 miljard euro. Dat kwam door een sterke volumegroei met een tiende, en vooral prijsstijgingen “met dubbele procenten”. “Deze verantwoorde prijsverhogingen waren noodzakelijk. Ze compenseerden kostenstijgingen en beschermden marges”, staat in het jaarverslag 2023. Zelfs in België blijft het bedrijf uit Lembeke pijlsnel groeien. De omzet in eigen land steeg vorig jaar met 35 procent naar 160 miljoen euro.

Ook de aardappelverwerker Lutosa uit Henegouwen (bekend van ‘schatjes van patatjes’) is in topvorm. De volle dochter van het Canadese McCain zag de bedrijfsopbrengsten met ruim de helft groeien, naar 694 miljoen euro. De bedrijfswinst verzesvoudigde, naar 96 miljoen euro, goed voor een dividendenuitkering van 55 miljoen. Lutosa verklaart de winststijging door gestegen volumes, maar vooral door prijsverhogingen. Het waarschuwt tegelijk dat het klimaat zeer belangrijk blijft voor de oogst en dus voor de prijsvorming van de grondstof aardappelen. Twee boekjaren geleden boekte de onderneming daardoor een bedrijfsverlies van 5 miljoen euro.

Helemaal blij is men bij de vennootschap Tereos Starck & Sweeteners Belgium uit Aalst, in de volksmond nog altijd beter bekend als het voormalige Amylum. Het bedrijf is een wereldspeler in zetmeel en zoetstoffen. In het boekjaar 2021 maakte Tereos nog verlies. Vorig jaar was er een record­bedrijfswinst van 289 miljoen euro.

Bij de brouwers ten slotte is het Belgische filiaal van de marktleider AB InBev, de bv InBev Belgium, een winnaar. De bedrijfswinst steeg naar een behoorlijke 51 miljoen euro, tegenover 37,5 miljoen euro in het boekjaar 2022. Die stijging van de bedrijfswinst “is vooral het resultaat van hogere prijzen, die de stijgende kostprijs voor handelsgoederen, grond- en hulpstoffen compenseren”. De brouwer heeft dus voldoende marktmacht, zeker met een stijgende verkoop van de betere en dus duurdere merken. Bovendien groeide het alcoholvrije segment “met dubbele procenten”.

Lees verder onder de foto

Dit zijn de middenmoters

Marktleiders en/of multinationals hebben het gemakkelijker met winstherstel. De grote middenmoot zag weliswaar een kentering, maar kroop nog niet helemaal uit het dal. De Mechelse brouwer Het Anker, onder meer de producent van het biermerk Gouden Carolus, knoopte vorig jaar eindelijk weer aan met winstcijfers, na drie verliesjaren op rij. Dat kwam onder meer via een daling van de grondstoffenkosten.

Beter is het gesteld met die andere drankenproducent, het beursgenoteerde Spadel. De Belgische marktleider in flessenwater met het merk Spa zag de bedrijfswinst 65 procent hoger klimmen, naar 34 miljoen euro. Toch daalde de verkoop van flessenwater in België “door de druk op de koopkracht van de consument en de grensaankoop” (Spadel is ook in Nederland de marktleider met Spa).

Het beursgenoteerde Greenyard haalde een recordomzet van ruim 5,1 miljard euro met groenten en fruit, en kon zijn winst verbeteren. Maar het verschil tussen de aankoop van die producten en de verkoopprijs is niet gigantisch groot. Slechter verging het de concurrent Ardo uit Ardooie. De nv Riward, de holding boven de diepvriesgroenteproducent van de West-Vlaamse familie Haspeslagh, zag de bedrijfswinst weliswaar toenemen, maar de aankoopprijs van grondstoffen steeg iets sneller dan de omzet. In zijn jaarverslag bij de jongste balans meldt Ardo dat het bibberen blijft: “De inflatiedruk op grondstoffen, energie en loonkosten hield aan, wat leidde tot de nodige prijsverhogingen. In de context van een zeer moeilijke oogst en beschikbaarheid van gewassen, is de omzet van de groep toch gestegen, gedreven door de verkoop van voorraden en extra aankopen. Daarnaast werden de nodige prijsverhogingen doorgevoerd om de inflatie op grondstoffen en inputkosten in de markt te drukken.”

Het beursgenoteerde What’s Cooking, een producent van bereide kant-en-klare maaltijden en charcuterie, klinkt dan weer hoopvoller. De bedrijfswinst groeide vorig jaar met 117 procent, naar bijna 17 miljoen euro. What’s Cooking kon kostenverhogingen doorrekenen. “Door het gewijzigde beleid rond het afsluiten van langetermijncontracten bevatten contracten zeer vaak een clausule die kostenstijgingen doorrekenen in onze verkoopprijzen, of hebben contracten een kortere looptijd. Daardoor is de impact van de inflatie minder groot dan in de voorbije jaren. Die gewijzigde verkoopcontracten spelen beter in op de volatiliteit van de aankoopprijzen”.

En de verliezer is…

Brouwerij Haacht zit in het kamp van de verliezers. De kleine omzetgroei naar 119 miljoen euro kon de veel grotere kostenstijgingen niet compenseren, met als resultaat een bedrijfsverlies van 3,2 miljoen euro. Brouwerij Haacht is zeer afhankelijk van de horeca, en daar vallen nog hardere klappen dan in de winkels. De totale Belgische biermarkt daalde vorig jaar met 5,5 procent in volume (het winkelsegment daalde met 5%, horeca met 6%) en Brouwerij Haacht heeft niet de marktmacht van de marktleider AB InBev. Haacht geeft net de omgekeerde verklaring als AB InBev: “Ondanks een belangrijke prijsverhoging van onze producten begin 2023 konden we de kostenstijgingen niet volledig compenseren”.