Stille fortuinen: de families achter het succes van Ackermans & van Haaren

De beursgenoteerde holding Ackermans & van Haaren is van de beste beleggingen van de voorbije dertig jaar. Het bedrijf wordt al bijna anderhalve eeuw gestuurd door twee van origine Nederlandse families. De voorbije decennia koppelden bekende Vlaamse zakenfamilies hun wagonnetje aan de succestrein.

Bij beleggers klinkt de naam Ackermans & van Haaren als een klok. Weinigen weten echter dat de sinds 1984 beursgenoteerde holding in wezen een familiebedrijf is. De holding, in 2007 opgenomen in de sterrenkorf Bel-20, omschrijft zichzelf op haar website als ‘een onafhankelijke en gediversifieerde groep’.

Maar families controleren wel degelijk de onderneming. De Nederlandse stamvaders Hendrik Willem Ackermans en Nicolaas van Haaren (zie stamboom) richtten in 1876 een baggerbedrijf op. Door werken in de Schelde verzeilden ze ook in België. “Wij blijven tot vandaag zeer gehecht aan baggeren. Water en modder zijn onze wortels”, zegt Luc Bertrand (72), de voorzitter van de raad van bestuur van Ackermans & van Haaren (AvH). Luc Bertrand werd lid van de familiale aandeelhouders door een huwelijk met Fabienne Ackermans (71), een achterkleinkind van stamvader Hendrik Willem.

Een ander Nederlands trekje kleurt de Antwerpse investeringsholding. “We letten op zijn Hollands op de penning, een frank is hier nog altijd een frank”, zei Luc Bertrand begin 1992 aan Trends, toen hij werd verkozen tot Trends Manager van het Jaar 1991.

Lees verder onder de stamboom

Van Brouwerij Palm tot KBC Groep

De historische families achter Ackermans & van Haaren verankeren hun belang op twee manieren. De familiale ankerholding nv Scaldis Invest controleert een derde van de aandelen in de beursgenoteerde holding. Daarboven zit een holding in België, de nv Belfimas. De nazaten van Hendrik Willem Ackermans en Nicolaas van Haaren hebben daarvan 51 procent in handen. Bij de 49 procent andere aandeelhouders van Belfimas zitten enkele opvallende namen. Sommige hebben al sinds de jaren tachtig een belang in Ackermans & van Haaren. Het leest als de fine fleur van Vlaanderen Zakenland. Het zijn bekende Vlaamse families, zoals Jan Toye (ex-Brouwerij Palm), Macharis (VPK verpakkingen), of de West-Vlaamse koekjes- en sigarenfamilie Vandermarliere. Ook de nazaten van de Vlaamse topmedicus Paul Janssen zijn lid van de club. De nv 3D van de Oost-Vlaming Frank Donck, ook een ankeraandeelhouder en bestuurder bij KBC Groep, is er bij sinds de jaren negentig. En er is de familie rond Marc Leysen. Die werd aandeelhouder nadat Ackermans & van Haaren in 1997 Bank van Breda had gekocht.

Advocaat, bio-boer en filmregisseurs

Daarnaast zijn er de rechtstreekse afstammelingen van Hendrik Willem Ackermans en Nicolaas van Haaren. Zij komen met velen, met nog eens hun individuele aandelenpakketjes (al gauw meer dan 50.000 aandelen), naar de algemene vergaderingen bij Ackermans & van Haaren. In november 2017 bijvoorbeeld tekenden liefst 35 familietelgen present. En opvallend: die pakketjes zijn op persoonlijke naam. De families maken nauwelijks gebruik van patrimoniale holdings.

De familiale aandeelhouders werken in diverse sectoren: advocaten, geneeskundigen, mediatrainers, universitaire onderzoekers. Zware investeringen in andere vennootschappen zijn een zeldzaamheid. Een in de kunstwereld bekende familiale aandeelhouder was de filmregisseur Marion Hänsel (1949-2020), alias Marion Ackermans. Haar zoon Jan Ackermans houdt met twee – weliswaar verlieslatende – vennootschappen de filmtraditie levendig.

Lees hieronder verder

Duurzaamheid en klimaatverandering zijn stokpaardjes voor behoorlijk wat familiale aandeelhouders. Henri-Joe Dieryck (41) managet een biologische boerderij in Kontich, Het Vrijselhof. Op een oppervlakte van 17 hectare kweekt en teelt de vijfdegeneratietelg onder meer kippen, konijnen, varkens en groenten. Daarachter schuilt de verlieslatende vennootschap bv De Groene Aap, goed voor een balanstotaal van 4,8 miljoen euro. Meldt Henri-Joe op de website van Het Vrijselhof: “We zien ons niet als eigenaar van onze gronden, maar als beheerders en verzorgers, zodat ook onze kinderen zouden kunnen opgroeien in een gezonde en boeiende wereld”.

Op Bertrand volgt Bertrand

Toch blijft voor de buitenwereld de familie Bertrand het uithangbord van Ackermans & van Haaren. Luc Bertrand werd in 1985 bestuurder, en was CEO van 1990 tot 2016. Sindsdien is hij voorzitter van de raad van bestuur. Zijn zoon John-Eric Bertrand (45) werd vorig jaar co-CEO van Ackermans & van Haaren, en is daarmee als enige familietelg operationeel actief in het directiecomité. De handelsingenieur werkt sinds 2008 voor het familiebedrijf. “Thuis heb ik altijd enorm veel werkethiek gezien”, vertelde John-Eric Bertrand half maart aan Trends. “Vroeg opstaan en de mouwen opstropen. Ik heb nooit anders gekend.”

Zijn zus Alexia Bertrand (43), een bekendere verschijning dan John-Eric, werd vorig najaar federaal staatssecretaris voor Begroting. In haar thuisbasis Sint-Pieters-Woluwe, waar ook haar vader Luc woont, zit ze als liberaal al jaren in de gemeenteraad. “Alexia gaat er helemaal voor. Ze is een echt campagnebeest. Bij de jongste verkiezingen heeft ze alle straten afgelopen”, verklapte collega-raadslid Carla Dejonghe (Open Vld) in september 2015 aan Trends. Haar politieke mandaat als staatssecretaris bleek niet verzoenbaar met haar bestuurderszitje bij Ackermans & van Haaren. Eind november vorig jaar nam ze na acht jaar ontslag bij de beursgenoteerde holding.

Lees ook een opinie: