Buitenlandse investeerders kondigen recordaantal jobs aan in België

Buitenlandse investeerders hebben vorig jaar ruim 9000 nieuwe banen aangekondigd in België, het hoogste aantal in tien jaar. De logistieke sector vangt de meeste banen, terwijl de autosector een comeback maakt. Opvallend: China is op weg om de Verenigde Staten te onttronen als voornaamste buitenlandse investeerder.

België lijkt weer in trek bij het internationale kapitaal. Vorig jaar kondigden buitenlandse investeerders 9043 nieuwe banen aan in België. Tegenover 2017 is dat een stijging met liefst 41 procent. Over een periode van tien jaar gaat het zelfs om een kleine verdubbeling (zie grafiek). De cijfers komen van Plant Location International (PLI). Het adviesbureau – met hoofdkantoor in Brussel – is een onderdeel van de multinational IBM en helpt bedrijven te zoeken naar een goed vestigingsland in de wereld.

De voorbije jaren schommelde het aantal nieuwe banen door buitenlandse investeringen in ons land steevast rond 6000. Vanwaar de plotse stijging in 2018? “Als vestigingsland is België sterk onderhevig aan de economische ontwikkelingen in het buitenland. In de afgelopen jaren kende de economie een wereldwijde groei. Dat bracht een stijgend aantal bedrijven naar België die vanuit ons land de Europese markt willen bedienen”, zegt Roel Spee, hoofd van PLI. “Bovendien is België een toeleverancier van Duitsland. Als het daar goed gaat, krijgt ons land een extra zetje.”

Allicht is dat niet de volledige verklaring. Het fors gestegen aantal nieuwe banen in België valt uit de toon vergeleken met de rest van de wereld. Buitenlandse investeerders kondigden wereldwijd 5 tot 10 procent minder banen aan vorig jaar. “De economische groei van de voorbije jaren begint om te slaan. Er zijn wel nog veel investeringsprojecten, maar ze zijn minder arbeidsintensief. België ontsnapt vooralsnog aan die trend”, zegt Spee. “Wellicht speelt de Belgische taxshift daar een rol. Onze politici erkenden dat er een probleem was met de loonkosten, en dat signaal is de buitenlandse investeerders niet ontgaan. Dat merk je vooral aan het grotere aantal arbeidsintensieve investeringsprojecten. Gewoonlijk waren er jaarlijks zes tot zeven projecten die elk meer dan 150 banen creëerden. Vorig jaar haalden opeens vijftien projecten die drempel.”

De brexit speelt dan weer geen rol. “In de cijfers zien we geen effect van de nakende Britse uitstap uit de Europese Unie”, zegt Spee. “Als bedrijven het Verenigd Koninkrijk verlaten om uit te breiden op het Europese vasteland, dan trekken ze vooral naar andere landen. Ierland en Nederland profiteren van de brexit.”

Elektrische auto

België is vooral in trek voor zijn logistiek. Investeringen in transport en distributie namen 44 procent van de 9043 banen voor hun rekening. De logistiekedienstverlener GLS, een Brits-Nederlands bedrijf, bouwt bijvoorbeeld een nieuw depot in Tongeren voor de distributie van pakjes en vracht, goed voor 300 banen. Het project met het grootste aantal banen – 400 – is dat van het Russische luchtvrachtbedrijf Volga-Dnepr, dat een regionale hub vestigt bij de luchthaven van Luik. Ook de Chinese e-commercereus Alibaba komt naar de Luikse luchthaven, om er zijn Europees distributiecentrum onder te brengen. De veelbesproken investering zal in een eerste fase 300 banen opleveren, en later allicht meer.

China maakt duidelijk opgang als investeerder, niet alleen in de logistiek. De Chinese autoproducent Geely bouwt in de haven van Gent een assemblagelijn voor batterijen voor elektrische auto’s. Aan de investering van 175 miljoen euro zijn 300 nieuwe banen gekoppeld. Het project illustreert de heropleving van de autosector in ons land. Het Hongkongse Thunder Power investeert eveneens 175 miljoen euro in de bouw van elektrische auto’s op de site van het voormalige Caterpillar in Gosselies, een deelgemeente van Charleroi. Het project moet 350 nieuwe banen meebrengen. “Dat is echt een succes”, zegt Spee. “In de autosector gaat het telkens om kapitaalintensieve investeringen. Na de sluiting van Ford Genk en Opel Antwerpen leek België uit de gratie van de autoproducenten te zijn gevallen. Maar dankzij de elektrische auto – denk ook aan de elektrische Audi’s in Vorst – maken we een heropleving mee. Hopelijk leidt dat tot nog meer in de toekomst.”

De investeerders uit China en Hongkong brengen samen 1383 banen naar België. Daarmee moeten ze enkel de Amerikaanse investeerders laten voorgaan, die traditiegetrouw het hoogste aantal banen leveren. Vorig jaar waren er dat 1813. De rest van de top vijf bestaat uit de buurlanden Frankrijk, Nederland en Duitsland, telkens goed voor zowat 1000 banen. “Je ziet het overal in de wereld: terwijl India hapert, zet China door”, zegt Spee. “Eerst investeerde China in infrastructuur en vastgoed, nu in distributiecentra en fabrieken.”

In de meeste landen blijven de Verenigde Staten de belangrijkste investeerder, maar het lijkt een kwestie van tijd eer China de toppositie inneemt. In België hebben Chinese investeerders vorig jaar een twintigtal investeringsprojecten aangekondigd, waarvan de helft in Vlaanderen. De andere helft gaat naar het China Belgium Technology Center (CBTC), een bedrijvenpark voor Chinese en Belgische technologiebedrijven in Louvain-la-Neuve. Het is de bedoeling dat de Chinese en Belgische bedrijven met elkaar samenwerken en zo toegang krijgen tot elkaars markt. Het CBTC kost 200 miljoen euro, betaald door China. “Enkele jaren geleden was er sprake van een Chinees bedrijvencentrum in Willebroek, maar dat is er nooit gekomen”, aldus Spee.

Het toont aan dat Wallonië niet moet onderdoen voor Vlaanderen als aantrekkingspool voor buitenlandse investeringen. Als grootste economie vangt Vlaanderen de meeste banen, 5486 vorig jaar. Maar met 2562 banen kende Wallonië een veel sterkere groei, namelijk 131 procent tegenover 2017. De sterkste groeier was Brussel, goed voor 995 banen, een stijging met 313 procent. “Het Franse Plastic Omnium bijvoorbeeld, een toeleverancier aan de autosector, vestigt een nieuw onderzoekscentrum in Brussel”, zegt Spee.

Afkoeling

Wat brengt de toekomst? “Het aantal banen door buitenlandse investeringen is wereldwijd al twee jaar aan het dalen, terwijl het aantal projecten ongeveer stabiel blijft”, zegt Spee. “Ik verwacht dat die afkoeling doorzet. België zal niet ontsnappen aan die trend. Ons land heeft vorig jaar kunnen profiteren van enkele grote uitschieters, denk maar aan Alibaba in Luik of Geely in Gent. Dat geluk kun je niet ieder jaar hebben.”