32.000 kmo’s op kredietrantsoen gezet door bank

De banken rantsoeneren vandaag de kredietverlening aan 32.000 kmo’s, of 13 procent van het totale aantal kmo’s. De schatting komt van VKW Metena.

De banken rantsoeneren vandaag de kredietverlening aan 32.000 kmo’s, of 13 procent van het totale aantal kmo’s. De schatting komt van VKW Metena. De denktank nuanceert zo de toename van de bankkredieten aan bedrijven. “Banken spitsen hun kredietverlening steeds meer toe op grote bedrijven, omwille van de lagere risicograad.”

Van alle Belgische kmo’s met minder dan 250 werknemers, ziet ruim 1 op 10 zijn kredietlijn bij de bank ingeperkt. Dat zegt VKW Metena, de denktank van ondernemersvereniging VKW. Het gaat om zowat 32.000 kmo’s. Zij krijgen minder of geen krediet van de bank, of moeten een hogere rente betalen.
Nochtans lijkt er met de kredietverlening aan bedrijven niets aan de hand. Tussen het uitbreken van de crisis in 2008 en eind juni 2013 is het volume aan uitstaande kredieten aan Belgische bedrijven toegenomen met meer dan 20 miljard.

Daar profiteren vooral de gevestigde bedrijven van, aldus Geert Janssens, hoofdeconoom van VKW Metena. “Banken spitsen hun kredietverlening steeds meer toe op grote bedrijven, omwille van de lagere risicograad. Wij horen van VKW-leden dat bankiers zo’n bedrijven afschuimen met de vraag om meer te lenen. Op die manier proberen de banken hun winstmarge te verbeteren. Voor een krediet aan een klein bedrijf moeten banken meer reserves aanleggen, wat hen duurder uitkomt.”

Banken proberen nog op andere manieren hun winst op peil te houden. “Ze verstrekken kortetermijnfinanciering aan kmo’s onder de vorm van kaskredieten, maar zeggen er niet altijd bij dat de zogenoemde straight loans of vaste voorschotten goedkoper zijn,” aldus Janssens. “Soms vragen banken ook meer waarborgen dan noodzakelijk. Dat bindt de klant, zodat die minder mogelijkheden heeft om aan te kloppen bij een concurrerende bank. Er is nu een akkoord met bankenfederatie Febelfin om dit soort toestanden te vermijden.”

Kmo-fondsen

Bedrijven zijn te afhankelijk van banken voor hun financiering, vindt VKW Metena. In de VS financieren bedrijven zich voor minder dan 15 procent via de bank, in de eurozone is dat 70 procent. “Banken worden vandaag gedwongen om het risico’s in hun portefeuille te beperken,” zegt Janssens. “Daardoor dreigen vooral starters en kmo’s uit de boot te vallen, omwille van hun hogere risicograad. Zij moeten uitkijken naar alternatieven.”

Bedrijfsobligaties zijn niet echt een optie, want enkel weggelegd voor grote bedrijven. Van de oprichting van kmo-fondsen door de banken zal weinig in huis komen, volgens Janssens. “De banken beloven dat al vier jaar. De fondsen zouden middelen ophalen bij investeerders en vermogende partijen. Dat geld moet dan dienen voor langetermijnkredieten aan bedrijven. De Vlaamse overheid zou in een waarborgregeling voorzien. Volgens mij vrezen de banken dat ze met deze fondsen zichzelf concurrentie aandoen.”

Bedrijven helpen bedrijven

Almaar meer bedrijven helpen elkaar, merkt Janssens. “Kijk maar naar de populariteit van kredietunies in Nederland en VK. Het zijn coöperatieven van vooral zelfstandigen en microbedrijven die elkaar krediet verstrekken.”

Ander voorbeeld zijn leveranciers die hun klanten overeind houden, of omgekeerd. “Dat kan gaan via meer leverancierskrediet of pooling van cash, bijvoorbeeld,” zegt Janssens. “Mijn leverancier heeft goeie producten, maar zit onder kredietrantsoen van de bank. Dus help ik hem. Of: mijn klant kan niet betalen, maar de klant van mijn klant misschien wel? Zo’n onderlinge hulp heeft tijdens de crisis veel bedrijven gered.”