Het enige interessante aan de informele EU-top die vorige week donderdag plaatsvond in het Britse Hampton Court was de locatie: een oud kasteel dat nog aan Hendrik VIII had toebehoord en waar hij de huwelijksnacht had doorgebracht met zijn tweede vrouw Anne Boleyn.
Neen, de EU-top had eerder iets weg van een jamboree voor Europese toppolitici op hun retour. Gerhard Schröder wou scoren tijdens zijn laatste internationale topontmoeting, Tony Blair wou zijn populariteit in eigen land opkrikken en Jacques Chirac profileerde zich, zoals gewoonlijk, als de verdediger van de Franse landbouwbelangen.
Inhoudelijk was de top puur tijdverlies, en wel om twee redenen.
Ten eerste kwam het er in Hampton Court vooral op aan om de plooien glad te strijken nadat de belangrijkste lidstaten elkaar de voorbije weken in de haren waren gevlogen over het landbouwbeleid of de Europese begroting. Resultaat: heel wat dossiers werden aan elkaar gekoppeld, zodat elke lidstaat kon scoren. Het had iets mee van de Belgische compromispolitiek. Frankrijk dreigde er zelfs mee om zijn veto te gebruiken tijdens de conferentie van de Wereldhandelsorganisatie in Hongkong als het landbouwbeleid verder zou worden afgebouwd. Om Chirac te kalmeren, werd dan maar gezwaaid met een Europees fonds om de gevolgen van die herstructurering op te vangen. Iets wat dan weer het Duitse ongenoegen aanscherpte.
Ten tweede was bij het presenteren van het officiële thema al duidelijk dat Hampton Court tijdverlies zou worden. De Europese regeringsleiders bogen zich tijdens de top namelijk over de manier waarop Europa de gevolgen van de globalisering moet opvangen en over de noodzaak om de Europese arbeidsmarkten daaraan aan te passen. Ontzettend absurd. De hervorming van de arbeidsmarkt is immers een bij uitstek nationale bevoegdheid.
Eigenlijk hoeft het niet te verwonderen dat Blair met dit thema een Europese top wilde organiseren. Groot-Brittannië heeft op dat vlak immers een aardige voorsprong op het continent. Eind jaren zeventig van de vorige eeuw voerde het land een aantal noodzakelijke hervormingen door in een land dat toen nog als ‘de zieke man van Europa’ bekend stond. Heikele dossiers, zoals de vergrijzing, werden in het verleden trouwens meermaals van het Europese niveau weggehaald. Toen de Europese regeringsleiders indertijd de Maastricht-normen vastlegden, dachten ze er ook even aan om een aantal criteria in verband met de betaalbaarheid van de pensioenen vast te leggen. Toen echter bleek dat behalve het Verenigd Koninkrijk alleen Nederland aan die voorwaarden zou voldoen, werden die criteria al snel weer opgeborgen.
Als je op Europees niveau toch iets wil doen om het Oude Continent voor te bereiden op ‘de uitdagingen van de globalisering’, dan bevorder je best de vrijhandel. Maar hier krijgen we indruk dat er vooral stappen achteruit worden gezet. Van een verdere afbouw van allerlei protectionistische maatregelen is nauwelijks sprake. Integendeel, op Europees vlak lijkt er zelfs een consensus te ontstaan om nationale bedrijven te beschermen tegen buitenlandse concurrenten of overnemers. De Frankfurter Allgemeine Zeitung ziet op dat vlak zelfs een bondgenootschap ontstaan tussen de Fransen en de nieuwe Duitse minister van Economie, de Beier Edmund Stoiber. De bezorgdheid bij de Europese Commissie neemt alvast toe.
Alain Mouton
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier