Plannen voor Superliga in het wielrennen: ‘Eindelijk zouden ploegen groter deel van mediarechten krijgen’

SRJ Sports Investments, een aan de Saudische overheid gelieerd investeringsfonds, onderhandelt met een aantal wielerploegen over de oprichting van One Cycling. Dat is een soort superliga van een aantal selecte wedstrijden waarin de toppers het tegen elkaar zouden opnemen. SRJ heeft daarvoor 250 miljoen euro veil. De sporteconoom Wim Lagae heeft bedenkingen: “Wat als de internationale wielerunie UCI en Tour de France-organisator ASO niet meedoen?”

Cristiano Ronaldo en Karim Benzema zijn in Saudische voetbalcompetitie aan de slag. De Engelse voetbalploeg Newcastle wordt overgenomen door het investeringsfonds Public Investment Fund uit Riyad. Het alternatieve golfcircuit LIV komt dankzij miljarden dollars uit de oliestaat op kruissnelheid. De Saudi’s hebben een voet tussen de deur van de Formule 1. Toptennissers staan klaar om deel te nemen aan demonstratietornooi in de Saudische hoofdstad. Volgt straks het wielrennen?

SRJ Sports Investments, gelieerd aan het Public Investment Fund (PIF), het investeringsfonds van de Saudische overheid, zet de schouders onder One Cycling. Dat project wil het wielrennen een meer aantrekkelijk en herkenbaar format geven. Er zou een superliga van een beperkt aantal wedstrijden worden georganiseerd waarin de toprenners het tegen elkaar opnemen. Een aantal kopstukken van wielerploegen zien dat wel zitten. Onder andere Richard Plugge, de topman van Visma Lease a Bike (de ploeg van Wout van Aert en Tourwinnaar Jonas Vingegaard). Flanders Classics, de organisator van de Ronde van Vlaanderen, staat ook positief tegenover het project.

20 procent van de wieleromzet

SRJ wil 250 miljoen euro in One Cycling pompen en droomt van een start in 2026. Die miljoenen zijn een peulschil in vergelijking met de oorlogskas van bijvoorbeeld PIF (600 miljard euro) en andere investeringsprojecten van de Saudi’s in de sportwereld. Voor de LIV-golftour werd een paar miljard euro op tafel gegooid. Om alleen maar de Spaanse topgolfer Jon Rahm aan te trekken, betaalde PIF 550 miljoen euro. Maar 250 miljoen euro is in het wielrennen iet weinig. Het zou goed zijn voor een vijfde tot een kwart van de jaaromzet van de professionele wielersport (tussen 1 en 1,2 miljard euro).

Het nieuws van een mogelijke instap in het wielrennen kwam van het persbureau Reuters en wordt door niemand in de wielerwereld formeel ontkend. “Het gerucht gaat al drie maanden rond”, zegt de sporteconoom Wim Lagae (KU Leuven) die onlangs in zijn boek Sneller Groter Gekker onder andere inzoomt op het Saudische geld dat naar verschillende sporten vloeit. “Er zijn gesprekken aan de gang maar er is absoluut nog geen verzegeld akkoord. Wat we wel weten is dat ASO, (Amaury Sports Organisation, de eigenaar van de Tour de France, nvdr) een goed jaar geleden mee aan de tafel zou gezeten hebben, maar dat het zou zijn opgestapt.”

Wat met de UCI?

Dat is meteen ook de achilleshiel van zo’n project: elke hervorming in het wielrennen is zeer moeilijk zonder het fiat van ASO, dat met de Ronde van Frankrijk het belangrijkste wielerevenement van het jaar controleert. Het organiseert ook topwedstrijden als Parijs-Roubaix, Luik-Bastenaken-Luik en zit in het kapitaal van de Ronde van Spanje. RCS, de eigenaar van de Ronde van Italië, neemt evenmin deel aan de gesprekken. Flanders Classics is er wel bij betrokken.

“De kernvraag is voor mij: wat is de positie van de internationale wielerunie UCI?”, vervolgt Wim Lagae. ” Want dat is nog altijd de regulator van de sport. Ze stelt officials aan, verricht de tijdwaarnemingen, doet de dopingcontroles en de organisatoren betalen er verzekeringen aan. We zullen misschien mee weten wanneer de kalender van de World Tour (belangrijkste wedstrijden in het wielrennen, nvdr) voor 2026 wordt opgesteld. Maar als de UCI nooit kan meepraten en zijn zegen niet zou geven, dan zou One Cycling een circuit los van de wielerfederatie zijn. Dat zie ik niet zitten, omdat wielrennen logistiek zo complex is.”

Niet te veel veranderen

De kern van het huidige wielrennen zijn de vijf ‘monumenten’ als de Ronde van Vlaanderen, de drie grote rondes en het WK. Zouden die geïntegreerd worden in de nieuwe kalender van One Cycling, samen met nieuwe wedstrijden op pakweg een racecircuit in de Saudische woestijn? Wim Lagae: “Er is in het wielrennen een modus vivendi gegroeid dat je niet te veel verandert aan de kalender. In 2007 ging Wouter Vandenhaute (de grote man achter Flanders Classics, nvdr) samen met het investeringsfonds CVC in gesprek met de teams. Er werd gewerkt aan een nieuwe liga én een nieuwe kalender. Maar daar is niets van in huis gekomen.”

Ook nu zijn ploegen bij de gesprekken betrokken. Naast Visma-Lease a Bike gaat het onder andere om Ineos-Grenadiers, Lidl-Trek en BORA-Hansgrohe. Veel ploegen hebben het al jaren moeilijk met het verdienmodel van het wielrennen. Zij zijn voor hun inkomsten grotendeels afhankelijk van hun sponsors. Van de marketing- en tv-rechten van de wedstrijden zien ze amper iets. Dat geld gaat naar de organisatoren. “Vandaag zijn de mediarechten in het wielrennen relatief laag. Voor de Ronde van Frankrijk hebben we het over 80 à 90 miljoen euro per jaar”, weet Lagae, “In One Cycling zouden de mediarechten verdeeld worden tussen de ploegen en de organisatoren. Daar draait het om: in zo’n superliga krijgen de wielerploegen eindelijk een groter deel van de marketing- en mediarechten. De Tour de France maakt vandaag ongeveer een goede helft van het wielrennen uit. Maar de ploegen – toch de acteurs in het spektakel – weten weinig over de financiën en profiteren amper van de geldkoe die de Tour de France voor ASO is. De omzet van de Tour wordt geraamd op 200 miljoen euro, de tv-rechten op 80 miljoen. Het prijzengeld bedraagt slechts 3 miljoen euro en dat is al jaren niet aangepast aan de inflatie. De ploegen ontvangen een schamele onkostenvergoeding van 75.000 euro.”

Kleine liga

Voor de wielerploegen is het blijkbaar zeer moeilijk om druk te zetten op de organisatoren om de mediakoek beter te verdelen. In andere sporten gaat dat gemakkelijker. In het golf is het klassieke Amerikaanse circuit PGA Tour verplicht geweest de prijzengelden op te trekken als antwoord op de miljoenen dollars van LIV. De Champions League voetbal wordt voortdurend opgejaagd door geruchten over een aparte superliga met topploegen als Real Madrid en Manchester City. Daarom is de Champions League verplicht om elke drie jaar een nieuwe verdeelsleutel te hanteren die meer geld aan de teams geeft.

“In het wielrennen kan dat blijkbaar niet”, stelt Lagae vast. “Nu, veronderstel dat Flanders Classics in One Cycling meestapt en dat zijn wedstrijden onderdeel worden van de superliga en mondiaal worden uitgezonden. Dan kunnen daar meer mediarechten uit worden gehaald. Maar de vraag blijft wat er gebeurt als naast de UCI ook ASO niet meedoet. Ploegen gaan misschien kiezen voor die kleine liga en niet langer de kans krijgen om aan de Tour de France deel te nemen. Er is nog heel veel mist.”