De katholieke kerk zit behoorlijk verveeld met het populaire boek van Dan Brown (en nu dus de film) waarin een niet zo fraai beeld wordt opgehangen van Opus Dei. Deze beweging heeft sinds 1982 de status van personele prelatuur, waardoor Opus Dei onafhankelijk is van de lokale kerkelijke hiërarchie. Hoe zit het eigenlijk met de financiën van Opus Dei in België? De spilvennootschap van Opus Dei in België noemt de Coöperatieve voor Culturele Centra – kortweg CCC. “Toegegeven, de afkorting is wat ongelukkig gekozen,” lacht priester Stefaan Seminckx, de woordvoerder van Opus Dei in België. In de jaren tachtig werd België opgeschrikt door een reeks bomaanslagen van de CCC, de Cellules Communistes Combattantes. “Hoewel tegenstanders ons als stoottroepen van de paus afschilderen, hebben wij niets met terroristische organisaties te maken,” zegt Seminckx. Integendeel, wij prediken de liefde door de heiliging van het dagelijkse werk.”
Opus Dei bekleedt een vooraanstaande plaats in de kerkelijke hiërarchie. De stichter, Josemaria Escrivà (1902-1975), had een adellijke titel en ook nu nog komen heel wat leden uit welgestelde kringen. Dat verklaart de financiële kracht van de conservatieve organisatie. Zo beheert de CCC onder voorzitterschap van graaf Rodolphe de Brouchoven de Bergeyck het patrimonium van de Belgische organisatie met een totale waarde van 8 miljoen euro: tien residenties, waaronder vier studentenhomes (Arenberg, Steenberg, Bauloy, Neussart) en het kasteel van Dongelberg in Geldenaken.
Toch relativeert Seminckx de mythische rijkdom van Opus Dei. “In zijn jongste boek raamt John Allen, correspondent van de National Catholic Reporter in Vaticaanstad, de totale waarde van ons vermogen wereldwijd op 2,8 miljard dollar. Dat is iets meer dan het aartsbisdom van Chicago. Bovendien zijn wij een gedecentraliseerde lekenorganisatie, waarbij de leden per land zelf de respectieve vennootschappen beheren. Zo kan iedereen aandelen in onze coöperatie kopen en op elk ogenblik opnieuw verkopen.”
Officieel telt Opus Dei 13 priesters en een 300-tal leken in ons land op een totaal van 85.000 leden wereldwijd. In de praktijk kan de Belgische organisatie rekenen op een paar duizend sympathisanten. Jaarlijks schenken zij 18.556,80 euro (cijfer 2004) aan de vzw Regio van het Opus Dei, die hiermee de kosten van de zetel en van het informatiebureau aan de statige Floridalaan in Ukkel dekt. Daarnaast organiseren twee culturele vzw’s – één in Vlaanderen, één in Wallonië – de studie- en vormingsactiviteiten Campus en VOS.
Bestuurder Werner Lehnen, de boekhouder van de groep, legt uit: “Wij beheren transparante verenigingen. Alle statuten staan in het Staatsblad. Jaarlijks deponeren wij onze jaarrekeningen bij de griffie op de rechtbank van koophandel. Zo bedroegen de balanstotalen van Campus en Vos in 2005 respectievelijk 3.722.706 en 3.697.629 euro. Hierin spelen de giften een belangrijke rol: 660.188,13 euro (Campus) en 284.171,79 euro (VOS). In totaal belopen de vrijwillige bijdragen dat jaar bijna 1 miljoen euro. Jammer genoeg zijn ze niet fiscaal aftrekbaar. Maar daar gaan we nu een aanvraag voor indienen. Tenslotte beheert de CCC de gebouwen van Opus Dei in België. Voorlopig maakt de coöperatieve vennootschap nog een verlies van 15.782,58 euro op een omzet van 415.000 euro. Maar in de toekomst verwacht ik winsten, zodat we kunnen gebruikmaken van de notionele interestaftrek ( nvdr – een fiscaal voordeel voor het opkrikken van het eigen vermogen) en waarschijnlijk geen belastingen hoeven te betalen.”
Alain Mouton
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier