“Nieuwe huurwet is kunst- en vliegwerk”

Het parlement staat op het punt om een nieuwe woninghuurwet goed te keuren. “Onverantwoord kunst- en vliegwerk,” is het strenge oordeel van specialist Dirk Meulemans.

Dit is niet alleen juridisch-technisch een slechte wetgeving, ook inhoudelijk schort er van alles aan.” Dirk Meulemans, directeur van het studiecentrum Vastgoedrecht en Financieel Recht (KU Brussel) en hoofdredacteur van het wetenschappelijk tijdschrift Huur, trekt aan de alarmbel. Eerder formuleerden het Algemeen Eigenaars- en Mede-eigenaarssyndicaat en de makelaarsvereniging CIB Vlaanderen al kritische opmerkingen.

Meulemans kent de huurwetgeving als zijn broekzak. Hij adviseerde de Senaatscommissie voor Justitie bij de totstandkoming van de ‘oude’ woninghuurwet van 1991. “Die wet gaat al heel ver in de bescherming van de huurder,” vindt Meulemans. Met de nieuwe wijzigingen raakt het evenwicht zoek, vreest hij. “Ze hebben alleen betrekking op de woninghuurwet. Een eigenaar die zijn pand kan verhuren onder de handelshuurwet of als tweede verblijf, ontsnapt aan de nieuwe maatregelen. Het gevolg laat zich raden: het aanbod van huurwoningen zal nog krimpen.”

Twee maanden waarborg

De wijzigingen van de woninghuurwet komen er in stukjes en brokjes. Eind vorig jaar werd een nieuwe regeling voor de re- gistratie van huurcontracten goedgekeurd. En binnenkort moet het parlement zich uitspreken over twee wetsontwerpen die de woninghuurwet ingrijpend wijzigen.

Zo’n versnipperde wetgeving maakt het nodeloos ingewikkeld, meent Meulemans. “De coherentie is zoek. Eenzelfde artikel wordt soms op twee of zelfs drie plaatsen gewijzigd. Een jurist vindt daar nog wel zijn weg in, maar voor de particulier wordt het heel ingewikkeld.”

Een belangrijke nieuwigheid in het wetsontwerp is de beperking van de huurwaarborg tot twee maanden huur in plaats van drie maanden. In een tweede, nieuwe, formule blijft de waarborg van drie maanden huur behouden, maar kan de huurder de be- taling spreiden over 36 maanden. “Dat lijkt me een heel lange termijn,” merkt Meulemans op. “Men zal situaties meemaken waarbij het huurcontract al beëindigd is, voordat de waarborg volledig is gestort. Ik vrees ook dat eigenaars dit als een soort selectiecriterium gaan gebruiken: wie gaat er verhuren aan iemand die geen twee maanden huur kan betalen?”

Overigens worden de banken verplicht om mee te werken aan deze formule. En, stelt de wetgever, “de financiële instelling zal in geen geval deze bankwaarborg kunnen weigeren om redenen in verband met de solvabiliteit van de huurder”. “Kortom, een bank moet een lening toestaan ook al acht ze de huurder insolvabel. Dat lijkt me tegennatuurlijk,” zegt Meulemans.

Als verhuurder zult u binnenkort ook de huurprijs moeten afficheren. Op die manier wil de wetgever discriminatie tegengaan. “Maar is dat geen inbreuk op de privacy, zowel van de verhuurder als van de huurder?”, oppert Meulemans.

Hoorzitting niet nodig

Meulemans hekelt ook de manier waarop de wetgeving door het parlement wordt gejaagd. “Verzamelwetten zoals deze wetsontwerpen ‘houdende diverse bepalingen’ dienen doorgaans voor technische fiscale en begrotingsmaatregelen. Nu vind je daar dus essentiële wijzigingen van de woninghuurwet tussen. Er was in ons land een traditie dat wijzigingen aan het Burgerlijk Wetboek zeer zorgvuldig besproken werden. Verzamelwetten passeren meestal zonder veel discussie.”

Overigens oordeelde de Raad van State dat de Nederlandstalige tekst “ondermaats is vanuit een oogpunt van correct taalgebruik”. En betrokken partijen zoals huurders- en eigenaarsverenigingen, de vastgoedmakelaars, de banken en de gemeenten werden niet gehoord. Meulemans: “Het argument van de meerderheidspartijen om een hoorzitting te weigeren, is te gek voor woorden. Ze zeggen dat hoorzittingen niet gebruikelijk zijn voor een programma- of verzamelwet. Dat is juist. Maar het is ook niet gebruikelijk dat een belangrijke wijziging van het Burgerlijk Wetboek via een verzamelwet wordt geregeld. Ik kan me niet van de indruk ontdoen dat de socialisten deze wetgeving willen doordrukken om met een extra troef naar de verkiezingen te kunnen trekken. Begrijp me niet verkeerd: wantoestanden met huisjesmelkers moeten aangepakt worden. Alleen slachtoffert men met deze wetgeving de kleine, brave eigenaar. Het verbaast me dat de liberalen dit zomaar laten passeren.”

Laurenz Verledens