‘Meer tijd voor wat machines niet kunnen’

SIMON KOS "Artsen die artificiële intelligentie gebruiken, zullen sneller, accurater en veiliger werken." © GF

Microsoft beschouwt de gezondheidszorg al enkele jaren als een interessante markt. En al wisselt het succes van de informatisering in de zorg fors, volgens Simon Kos, chief medical officer van de softwarefabrikant uit Redmond, is de tijd van de digitale doorbraak aangebroken.

Microsoft is veel meer dan het Windows-besturingssysteem. Het bedrijf rapporteert over zijn inkomsten in drie grote blokken. Het belangrijkste groeisegment is de divisie ‘Cloud and Artificial Intelligence’. In dat segment zit ook de Health-divisie, die de Australiër Simon Kos leidt. De Australische arts gelooft dat de medische wereld voor een grote sprong voorwaarts staat, met dank aan artificiële intelligentie en cloudcomputing. Toen Simon Kos twee jaar geleden aan het roer van de Health-divisie kwam te staan, zei hij: “IT in de zorg moet niet alleen helpen medische vergissingen te vermijden, ze moet ook een proactieve en preventieve aanpak in de geneeskunde vergemakkelijken.”

SIMON KOS
SIMON KOS “Artificiële intelligentie helpen het bos door de bomen te zien.”© Andreas Lander

De medische sector praat al tientallen jaren over het elektronische patiëntendossier. Dat heeft al veel investeringen gevraagd. Goed voor de IT-sector, maar de voordelen voor de patiënt zijn niet altijd even duidelijk. Waarom zou de zorgsector nu wel voor een fundamentele transformatie staan?

SIMON KOS. “We hebben veel geld en tijd in elektronische patiëntendossiers gestoken, maar ze zijn slechts de helft van de oplossing. Het patiëntendossier digitaliseert informatie en kan processen automatiseren, maar fundamenteel verandert het de aard van de medische praktijk niet. Maar het is wel dankzij die digitale data in de elektronische patiëntendossiers dat we nu voor de volgende digitaliseringssprong staan. Zodra je over digitale data beschikt, kun je die beginnen te combineren met artificiële intelligentie.

“Bovendien beschikken we over steeds meer gedigitaliseerde genetische informatie. Dat biedt de wetenschap het perspectief van gepersonaliseerde precisiegeneeskunde. De combinatie van artificiële intelligentie, virtuele zorgmodellen en genomica maakt dat de zorgsector voor een fundamentele transformatie staat.”

Virtuele zorgmodellen? Is dat een duur woord voor telegeneeskunde?

KOS. “Telegeneeskunde is er maar een deeltje van. Het gaat ook om hoe artsen samenwerken en technologie zullen gebruiken zonder de fysieke aanwezigheid van de patiënt. Ik denk aan patiëntenzorg, artsenopleidingen en zorg over de landsgrenzen heen. In de relatie tussen dokters en patiënten staat meer te gebeuren dan het invoeren van telemonitoring. In mijn ogen gaat het er vooral over hoe we de beschikbare zorgverstrekkers en de kennis beter kunnen gebruiken met de hulp van technologie.”

Het menselijke DNA is bijna twee decennia geleden ontrafeld. Genetische data sprokkelen wordt steeds goedkoper. Wat is in de geneeskunde al mogelijk met artificiële intelligentie?

KOS. “Een zorgrobot met een eigen persoonlijkheid, tegen wie je kunt praten alsof het een mens is, is er nog niet. Vandaag maakt vooral machine learning al een verschil. Als je een stevige dataset hebt, kunnen we een wiskundig model schrijven dat voorspellende conclusies toelaat en dat intelligenter wordt naarmate er meer data bij komen.

“Met zo’n technologie kun je bijvoorbeeld beter bepalen of het wel het juiste moment is om een patiënt met een chronische aandoening naar het ziekenhuis te sturen. Of zorgen dat we een patiënt niet te vroeg naar huis sturen. Of je kunt op afstand monitoren bij welke patiënten het risico op een hartinfarct toeneemt. Niet alleen biomedische data, maar ook beeldgegevens kunnen daarbij een rol spelen. En er zijn ook scenario’s mogelijk om met behulp van artificiële intelligentie het gesprek tussen de arts en een patiënt te structureren in een medische notitie voor het patiëntendossier.”

Samengevat draait het om het combineren van statistische informatie en het herkennen van patronen?

KOS. “Ja. Honderd jaar geleden had een arts veel minder informatie ter beschikking. Er was wat de patiënt kon vertellen, wat een arts zag en er was een beperkt aantal testresultaten. Tegenwoordig produceren allerlei toestellen massa’s gegevens over elke patiënt. Dat gaat van hun genetische informatie tot fysische en biologische informatie. Er is zoveel informatie beschikbaar dat het voor een dokter moeilijker wordt met alles rekening te houden. En dus kan artificiële intelligentie helpen het bos door de bomen te zien.”

U schildert artificiële intelligentie af als een hulpinstrument voor artsen. Zien zij het niet eerder als een bedreiging?

KOS. “Vijf jaar geleden was het concept nog minder matuur en leefde er bij dokters nog meer angst. Ze zagen dat toen meer als competitie. Intussen is de technologie zo geëvolueerd dat dokters vooral beducht zijn dat collega’s die wel al artificiële intelligentie gebruiken hun job zullen inpikken.

“Het is bijvoorbeeld gebruikelijk met MRI-scans te bepalen hoe groot een tumor is en waar hij precies zit. Dat gebeurt om radiotherapie te plannen. Je kunt dat nu al doen met behulp van artificiële intelligentie. Dat duurt enkele minuten. De manier waarop de meeste ziekenhuizen het nu nog doen duurt een paar uur. Er zijn dus dokters die essentieel werk in minuten doen, waar anderen uren voor nodig hebben. Daar zit de bedreiging. Artsen die artificiële intelligentie gebruiken, zullen sneller, accurater en veiliger werken.”

Technologie wordt een competitief voordeel?

KOS. “We zitten nog in een relatief vroeg stadium van deze industrie. De meeste voorbeelden zijn nog proefprojecten. Toch kun je wel zien dat het die richting uitgaat. Zeker in de diagnostische toepassingen zullen de computers het werk sneller, goedkoper en accurater doen. Een arts krijgt dan meer tijd om patiënten empathie te tonen of moeilijke beslissingen te nemen of te bespreken. Eigenlijk komt er meer tijd voor de zaken waar mensen goed in zijn en die machines niet kunnen.”

Gezondheid als groeimarkt

Microsoft investeert al vijftien jaar in gezondheid. Het werkt samen met 14.000 partners die op het Microsoft-platform toepassingen ontwikkelen. Vorig jaar telde de Health-afdeling 140.000 klanten. Dat zijn ziekenhuizen, farmaceutische concerns en verzekeraars. Maar waarom gelooft de softwaregigant in de gezondheidsmarkt? “De gezondheidszorg in de ontwikkelde wereld is ontworpen om de problemen van vorige eeuw te bestrijden”, zegt Simon Kos, chief medical officer van Microsoft. “Ik denk bijvoorbeeld aan infectieziekten of oorlogstrauma’s. De vergrijzing doet het belang van chronische ziekten toenemen. Die verschuiving dwingt zorgsystemen de zaken anders aan te pakken. En daarom hebben we nieuwe zorgmodellen nodig.”

“In ons zakelijke model speelt cloudcomputing een hoofdrol. Het laat toe systemen te updaten en beter te beveiligen dan wanneer ze gewoon op een lokale server staan. Wij willen artificiële intelligentie democratiseren door de infrastructuur en de softwaretools aan te bieden aan onze partners. In het verleden botste zorg-IT op problemen als een gebrek aan computerkracht of beveiliging. Die problemen zijn van de baan. We investeren jaarlijks meer dan 1 miljard dollar in onze infrastructuur. Op dit moment zorgen vooral de regelgeving en het beleid voor vertraging.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content