Wetenschappelijke samenwerking met Russische universiteiten blijft mogelijk

Roeland Byl redacteur bij Trends

redacteur bij Trends 09-03-2022, 14:38 Bijgewerkt op: 20-07-2022, 07:16

Ook in de academische wereld laat de oorlog in Oekraïne zich voelen. Russische universiteitsrectoren schaarden zich in een brief achter de inval in Oekraïne. En bij ons wil Vlaams minister Ben Weyts (N-VA) geen beurzen meer toekennen aan nieuwe studenten uit Rusland en Wit-Rusland. De Vlaamse universiteiten houden de deur op een kier.

Deze week kondigde Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) aan dat studenten uit Rusland en Wit-Rusland niet langer kunnen rekenen op een Vlaamse beurs. De beslissing lijkt vooral een symbolische impact te hebben. Aan de Universiteit Antwerpen bijvoorbeeld hebben nu twee Russische studenten een Vlaamse beurs. De helft van hun beurs is al uitbetaald. “We gaan ervan uit dat ze de andere helft ook zullen krijgen, omdat het om een bestaande beurs gaat”, zegt UA-woordvoerder Peter De Meyer.

Aan de KU Leuven kunnen de Russische studenten gerust zijn. De universiteit heeft beslist geen Russische studenten weg te sturen. Universiteitspersoneel en Leuvense studenten krijgen wel niet langer groen licht om in het kader van een uitwisseling of samenwerkingsproject af te reizen naar Rusland of Wit-Rusland. Onderzoekers en studenten uit die landen blijven welkom, zolang het regeringsbeleid dat toelaat.

De Leuvense rector, Luc Sels, benadrukt op Twitter intussen dat de druk op zijn Russische collega’s wel groot moet zijn. Hij verwijst naar de steunbrief voor Poetin van de Russian Union of Rectors. Die werd ondertekend door rectoren die zich een week geleden nog distantieerden van de invasie in Oekraïne.

Volgens een mededeling van de Leuvense universiteit komen bestaande wetenschappelijke samenwerkingen met Russische universiteiten enkel op de helling als de betrokken universiteit uitdrukkelijk steun verleent aan de koers van het Kremlin. Wel heeft de KU Leuven beslist voorlopig geen nieuwe samenwerkingsverbanden met Russische of Wit-Russische partners aan te gaan, ook niet op projectbasis.

Ook de UGent neemt een afwachtende houding aan. Rector Rik Van de Walle maakt een onderscheid tussen individuele contacten tussen academici en de uitwisseling van studenten in het kader van een institutionele samenwerking. “Individuele contacten tussen academici moeten steeds kunnen doorgaan”, zegt Van de Walle. “Studenten uitwisselen met een universiteit die zich achter de inval in Oekraïne schaart of de academische vrijheid van haar onderzoekers beperkt, kan wat mij betreft niet. Je moet niet alle Russische universiteiten en kennisinstellingen over dezelfde kam scheren, maar we moeten zeer kritisch staan tegenover de instellingen die het statement van de Russian Rectors Union onderschrijven. Daarentegen vind ik het wel belangrijk dat er nog kan worden samengewerkt met Russische universiteiten die zich niet achter de inval scharen.”