‘Vakbonden zijn politieke partijen geworden’

Ondanks een sociaal akkoord dat door twee van de drie vakbonden is goedgekeurd, blijven de syndicale organisaties acties plannen tegen het regeringsbeleid. Daarmee tonen ze aan dat ze nu een zuiver politieke strijd aan het voeren zijn. Dat zegt Trends-redacteur Alain Mouton.

Een reële loonstijging in 2016, 1 miljard euro dat in twee jaar tijd wordt vrijgemaakt om de uitkeringen op te trekken: de christelijk en liberale vakbond hebben wel degelijk een royaal interprofessioneel akkoord afgedwongen. En ook binnen het ABVV is te horen dat men eigenlijk niet echt ongelukkig is. Maar het akkoord goedkeuren lag daar moeilijk, gezien de bevoorrechte relatie met de oppositiepartijen PS en sp.a

De werkgevers konden zich wel vinden in het akkoord en dus een beperkte loonstijging als er in ruil daarvoor sociale vrede kwam. En die wordt nu weer op de helling gezet, want de vakbonden willen mobiliseren – lees betogen en staken – indien de federale regering blijft vasthouden aan de indexsprong en de taxshift niet brengt wat de vakbonden ervan verlangen. Het ABVV spreekt nu al van een algemene staking eind april.

Daarmee gaan ACV, ABVV en ACLVB in tegen de traditie dat er na een interprofessioneel akkoord en tijdens de sectorale onderhandelingen niet wordt betoogd of gestaakt. Indien de vakbonden toch voor deze vormen van sociale actie kiezen, dan zijn ze eigenlijk zuiver politieke actoren die de regering willen destabiliseren. Anders gezegd: de vakbonden zijn politieke partijen geworden. Maar dan wel partijen die niet aan het democratische proces van de verkiezingen moeten deelnemen.

De communautaire tweespalt binnen de vakbonden bevestigt deze nefaste evolutie. Aan Franstalige kant blijft men het moeilijk hebben met het feit dat MR de enige Franstalige partij in de Brusselse regering is. Het Waalse FGTB, gesteund door PS, wil op deze federale regering blijven inhakken. Aan Vlaamse kant is er minder enthousiasme. De Vlaamse rode metaalbond, actief in een sector die sterk onderhevig is aan internationale concurrentie, vindt dat het welletjes is geweest en wil gematigde sectorale akkoorden afsluiten. Binnen het ACV was er nationaal een krappe meerderheid voor het sociaal akkoord, maar als we de Vlaamse vleugel apart nemen, stemde niet 52 maar 70 procent voor. De Waalse vleugel van het ACV vindt dat de vakbonden de federale regering moeten blijven aanvallen.

Wanneer vakbonden aan zuivere politiek beginnen te doen, kalft hun aanhang echter snel af. De acties tegen de regering-Michel zouden weleens in hun gezicht kunnen ontploffen. Een mislukte nationale staking of een nationale betoging met 70.000 in plaats van 120.000 mensen zoals in november vorig jaar zou zeer pijnlijk zijn. Dan staan de vakbonden in hun hemd.