Peter Vanden Houte (chief economist ING Belgium): ‘ECB focust op het vermijden van kredietschaarste’

De Europese Centrale Bank laat de rente ongewijzigd, maar neemt maatregelen die de bankfinanciering van kmo’s moeten verzekeren. “Een slim pakket maatregelen”, vindt Peter Vanden Houte (chief economist ING Belgium). Toch reageren de markten uiterst negatief.

Wat vindt u goed aan de beslissing van de ECB?

PETER VANDEN HOUTE. “Alle maatregelen zijn gericht op het vermijden van kredietschaarste. De ECB beseft dat het coronavirus en de inperkende maatregelen kmo’s in de eurozone in geldnood kunnen brengen, waardoor ze behoefte hebben aan een overbruggingskrediet. Om ervoor te zorgen dat de banken de kmo’s blijven financieren, heeft de ECB beslist de banken te helpen. Door de kapitaalverplichtingen tijdelijk te verminderen, en door hun gunstige financieringsvoorwaarden te bieden als ze kmo’s leningen blijven verstrekken. De ECB doet er alles aan om de bankfinanciering van kmo’s te verzekeren. Daarnaast verhoogt ze haar opkoopprogramma met 120 miljard euro, en gaat ze meer bedrijfsobligaties inkopen. Dat is gunstig voor bedrijven die zich op die manier financieren.”

Waarom reageren de markten zo negatief op de beslissingen?

VANDEN HOUTE. “De financiële markten hebben vooral gekeken naar het rentebesluit. Omdat de ECB de rente onveranderd laat, heerste de perceptie dat de ECB niets doet. In haar communicatie is de nieuwe ECB-voorzitter Christine Lagarde een beetje in gebreke gebleven. Ze heeft onvoldoende uitgelegd waarom het geen zin had de rente verder te verlagen. Het economische effect van zo’n beslissing zou verwaarloosbaar geweest zijn, terwijl het voor de banken negatief geweest zou zijn. Daarnaast was Lagarde ongelukkig in haar verklaringen over de oplopende rentespreads, bijvoorbeeld in Italië. Ze refereerde aan instrumenten die de ECB heeft om één bepaald land te financieren, maar zei tegelijkertijd: “We are not there to close spreads”. Op die manier creëer je toch weer ambiguïteit.”

Moest de ECB niet verder gaan, en uitpakken met ingrijpender maatregelen?

VANDEN HOUTE. “Blijkbaar waren de verwachtingen op de financiële markten hoger. Maar de genomen maatregelen houden mogelijkheden in om in de toekomst verder te gaan. De ECB biedt de banken nu goedkope financieringsvoorwaarden gedurende een jaar. Ze zou die periode kunnen verlengen, en de voorwaarden nog verbeteren. Lagarde zei ook dat de ECB niet alles kan. Ze wees op de nood aan een gecoördineerde budgettaire actie. Daarmee roept ze de rijke landen van de eurozone op hun begrotingsbeleid te versoepelen en meer Europees te investeren. Maar daar wrong de voorbije jaren precies het schoentje, met landen als Duitsland en Nederland die liever hun eigen boontjes doppen.”