Pascal Smet zal er met zijn nieuwe onderwijsplannen niet in slagen meer technisch geschoolden jongeren voor de arbeidsmarkt af te leveren. Zijn plannen zullen vooral leiden tot nivellering en kwaliteitsverlies.
Tussen nu en 2014 komen er in Vlaanderen 300.000 arbeidsplaatsen vrij, zo berekende Luc Sels (KU Leuven). Het betekent dat de krapte op de arbeidsmarkt enkel zal toenemen. Sectoren als logistiek en chemie zullen het zeer moeilijk hebben om nieuwe arbeidskrachten te vinden. Sels komt met zijn analyse naar buiten kort nadat de VDAB heeft aangetoond dat het ondanks de voorbije recessie niet gemakkelijker is geworden om knelpuntvacatures in te vullen.
Arbeidsmarktexperts zijn het erover eens dat het onderwijs een belangrijke verantwoordelijkheid draagt in het gebrek aan geschoolde arbeidskrachten. Het Nederlandstalig onderwijs behoort weliswaar tot de performantste van de OESO-landen maar anderzijds verlaat toch 15 procent van de leerlingen de schoolbanken zonder diploma middelbaar onderwijs.
Bevoegd minister Pascal Smet (sp.a) hoopt daar een einde aan te maken met de elfendertigste onderwijshervorming. Zijn plannen overtuigen niet. Smet heeft wel gelijk als hij het technisch en beroepsonderwijs wil herwaarderen zodat de scholen meer technisch geschoolde arbeidskrachten afleveren. Hij heeft ook gelijk als hij dringend het watervalsysteem wil afbouwen. In het watervalsysteem beginnen scholieren aan hun studies in het ASO en zakken ze naar verloop van tijd af naar TSO of BSO en raken ze volledig gedemotiveerd.
De oplossing van Smet: scholieren moeten later – pas rond hun 16 jaar – een specifieke richting kiezen. Onderwijsexperts waarschuwen dat zo’n systeem leidt tot een daling van het niveau van de klassen. Sterke en zwakke leerlingen zullen veel langer dan vandaag in dezelfde klas zitten. De klas valt terug tot op het niveau van de zwakste leerling. Vanuit zijn eigen egalitaire ideologie vindt Smet dat wellicht geen probleem, maar zoiets ondermijnt het onderwijssysteem. Kwaliteitsverlies en nivellering openen de deur voor een onderwijsniche die bij ons nog maar amper bestaat: het PSO of privé secundair onderwijs. Ouders met sterk begaafde kinderen zullen hun kinderen naar die privéscholen sturen. In het huidige systeem doet er zich al een probleem voor met de beste leerlingen: 20.000 scholieren vervelen zich stierlijk tijdens de lessen wiskunde.
Onderwijsspecialisten zijn duidelijk: ons onderwijssysteem is ideaal voor de grote middenmoot. De hoogbegaafden en de zwakkere groepen krijgen te weinig aandacht. Een onderwijshervorming zet beter in op enerzijds een intensieve begeleiding van hoogbegaafden en anderzijds een bijzondere focus op scholieren die best snel naar de arbeidsmarkt worden geloodst. Daarom moet er extra aandacht komen voor het deeltijds onderwijs. Er is hier de voorbije jaren al een hele weg afgelegd maar in plaats van de zoveelste onderwijshervorming door te voeren zou de Pascal Smet beter volop investeren in een intensievere samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven. Het deeltijds onderwijs moet aantrekkelijker gemaakt worden, want vandaag is het te veel de laatste strohalm voor een leerling die het slachtoffer is van het watervalsysteem. Jongeren in een technische opleiding moeten zo veel mogelijk toegang krijgen tot bedrijfsstages.
Vlaanderen kan te rade gaan bij Nederland en vooral Duitsland. Duitse jongeren die een technische opleiding volgen, lopen stage bij een bedrijf en krijgen na hun afstuderen meestal een baan bij dat bedrijf aangeboden. De jongerenwerkloosheid in Duitsland (10% werklozen onder de 25 jaar) is dan ook een van de laagste van Europa.
A.M.
Politieke crisis
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier