‘Het federaal begrotingsakkoord is ‘voodoo-economics”

‘Volgens de federale regering zit de sanering van de overheidsfinanciën met het begrotingsakkoord dat vorige nacht werd afgesloten op koers. Maar wie de cijfers bekijkt, moet concluderen dat de regering zichzelf rijk rekent.’ Dat zegt Trends-redacteur Alain Mouton.

Een begrotingsdeal sluiten terwijl iedereen staat te popelen om met vakantie te vertrekken: het is geen goed idee. De federale ministers mogen zichzelf dan wel op de borst kloppen omdat ze de begroting op koers houden, dit akkoord heeft veel weg van ‘voodoo economics’: een budgettair beleid op basis van niet-realistische of twijfelachtige aannames.

Dat de regering de inspanningen van 2,6 miljard euro, zoals door het Monitoringcomité werd vooropgesteld, wist te reduceren met honderden miljoenen euro’s via allerlei technische correcties is een klassieke truc. Maar de concrete budgettaire maatregelen en hun impact overtuigen niet. Zijn de opbrengsten van 250 miljoen euro uit de bestrijding van sociale en fiscale fraude realistisch?

Maar vooral de 500 miljoen euro dankzij de arbeidsdeal doet de wenkbrauwen fronsen. De regering hoopt dat het toenemend aantal mensen dat dankzij de arbeidsmarkthervormingen een baan vindt de overheidskas zal spijzen met extra sociale bijdragen en belastingen. Alleen zijn de effecten van een arbeidsmarkthervorming pas op langere termijn merkbaar. Het is bovendien zeer twijfelachtig of een verstrenging van het SWT/brugpensioen bij herstructureringen die de minimumleeftijd optrekt van 56 naar 59 jaar veel geld zal opbrengen. Dat is overigens geen nieuwe maatregel, want het stond al in het regeerakkoord. Alleen stonden de sociale partners op de rem en werd een verhoging van de minimumleeftijd voor SWT uitgesteld.

De N-VA zet wel in op een nieuw systeem van degressieve werkloosheidsuitkeringen met een hogere uitkering aan het begin van de werkloosheid die daarna sneller daalt. Alleen: hoe het systeem er precies zal uitzien moet minister van Werk Kris Peeters (CD&V) nog bepalen. Dat wordt een processie van Echternach.

Op dit ogenblik is de uitkering geplafonneerd op 65 procent van het laatste loon met een plafond van 2600 euro. Het is nog niet duidelijk of dat percentage wordt verhoogd, dan wel of het plafond wordt opgetrokken. Dan is het des te bevreemdend dat men nu al verwacht dat de impact van de arbeidsdeal op de begroting 505,4 miljoen euro is.

Ondertussen rekent de federale regering zich rijk dankzij de inkomsten uit de voorafbetalingen van de vennootschapsbelasting (het voorbije jaar gestegen met 58 procent). Bedrijven kiezen voor voorafbetalingen om latere fiscale sanctioneringen tegen te gaan. Want bij onvoldoende voorafbetalingen wordt een belastingvermeerdering van 6,75 procent opgelegd. Maar dat is geen structurele begrotingsmaatregel. Het zorgt enkel voor een tijdelijke meeropbrengst. Volgens de Nationale Bank zullen die inkomsten uit de vennootschapsbelasting volgend jaar al beginnen te dalen. Tussen 2017 en 2018 stegen de inkomsten uit de vennootschapsbelasting van 4,1 naar 4,4 procent van het bbp om volgend jaar te dalen naar 3,7 procent en in 2020 zelfs naar 3,6 procent.

Het is nu al duidelijk: de echte factuur van dit begrotingsakkoord zal zoals zo vaak voor de volgende regering zijn. Niet echt een prettig vooruitzicht als we weten dat er nog zwaar zal moeten worden gesaneerd om de Europese doelstellingen te halen en tegen 2021 een structureel begrotingsevenwicht te bereiken. Daarvoor moet in 2020 nog 6,8 miljard worden gevonden en in 2021 meer dan 8 miljard euro.