De Spaanse werkloosheidsgraad van 20 procent is voor een deel het gevolg van een rigide arbeidsmarkt zoals we die in heel Zuid-Europa terugvinden. Verontrustend is dat de Belgische arbeidsmarkt er veel gelijkenissen mee vertoont.
Hoge ontslagvergoedingen, amper loonflexibiliteit, hoge loonkosten… Het zijn typische kenmerken van de Spaanse arbeidsmarkt die momenteel op apegapen ligt. Een gevolg van de Grote Recessie en een gebarsten vastgoedbubbel, maar al evenzeer het resultaat van een zeer rigide arbeidsmarkt. Opvallend is dat we veel van die eigenschappen ook in België terugvinden.
België zet in de slipstream van Duitsland fraaie groeicijfers neer, maar de gebeurtenissen op het Iberische schiereiland zijn een waarschuwing. Als België structureel goede groeicijfers wil halen, dan moet het zijn arbeidsmarkt hervormen. Onze politici staren zich blind op het mediterrane arbeidsmodel waarin vaste contracten, een dure ontslagregeling en een gedateerd sociaal overlegmodel centraal staan. Dat model heeft zijn tijd gehad, maar we kunnen er maar geen afscheid van nemen. Het jongste interprofessioneel akkoord verlaagt wel hier en daar de opzegvergoedingen, maar van een diepgaande herziening van het stelsel is geen sprake. En het loonoverleg blijft te veel draaien rond het interprofessionele en sectorale niveau terwijl onderzoeken aantonen dat de beste plaats om over loon- en arbeidsvoorwaarden te praten de onderneming is. En ook al zeggen werkgevers dat er voor 2011 en 2012 een moedig loonakkoord is afgesloten, toch blijft de Belgische loonkostenhandicap toenemen.
Regelmatig pleiten de arbeidsmarktexperts ervoor om het geweer van schouder te veranderen en te kiezen voor het Duitse arbeidsmarktmodel van loonmatiging en flexibilisering van de arbeidsmarkt. Van de Duitse werkloosheidsgraad van amper 7 procent kunnen de meeste EU-landen slechts dromen. Maar de discussie over het werkgelegenheidsbeleid wordt onmogelijk gemaakt door onwaarheden die vooral de vakbonden verspreiden. Luc Cortebeeck (ACV) herhaalde onlangs nog dat het Duitse jobmirakel vooral een gevolg is van de groei van laagbetaalde jobs. Kortom, wie het rigide mediterrane arbeidsmodel verlaat, moet daarvoor een zware prijs betalen: een grote groep van ‘ working poor’.
Dat klopt niet. Het aantal minder goed betaalde Duitse jobs is de afgelopen vijf jaar gedaald van 20,3 naar 14,7 procent van het totaal. Bovendien gaat het vaak om deeltijdse arbeid en hebben veel Duitsers twee halftijdse jobs, of combineren ze werk met een uitkering. Ten derde is het sowieso beter om een job te hebben dan werkloos te zijn, want werk verhoogt altijd de kansen op beter werk. De Duitse arbeidsmarkthervormingen hebben trouwens vooral het aantal langdurig werklozen doen dalen, van 1,7 miljoen naar 993.000. De superioriteit van het Duitse arbeidsmarktmodel op het mediterrane is daarmee nogmaals bewezen.
Politieke crisis
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier