De Polen komen niet meer: waarom we nieuwe werkkrachten meer en meer buiten Europa moeten zoeken

Immigratie zal hét thema van de verkiezingen worden. Ze beperken tot andere EU-landen is alvast een doodlopend spoor, zegt Dries Lens, onderzoeker aan de Universiteit Antwerpen, in een gesprek met Trends.

“Mensen denken te vaak dat het arbeidstekort vooral draait om ingenieurs, artsen, verpleegkundigen en andere hooggeschoolden. Maar er zijn vooral ook grote tekorten in beroepen voor laaggeschoolden. Die arbeidsvraag is een belangrijke motor achter de migratie naar België.”

Laagbetaalde of onaantrekkelijke jobs

Die realiteit verklaart ook waarom een immigratiestop – nog zo’n geliefd debatthema – zware economische schade zou berokkenen, gesteld dat zo’n stop haalbaar is.

“Een immigratiestop betekent een directe krimp van onze beroepsbevolking, en dus van het aantal werknemers beschikbaar voor vacatures in een al erg krappe arbeidsmarkt,” zegt Lens.

Vaak gaat het over werk dat lokale arbeidskrachten niet meer willen doen. “Ofwel zijn het laagbetaalde jobs, ofwel zijn de arbeidsomstandigheden niet aantrekkelijk”, zegt Lens. “Dikwijls zijn het ook beroepen die bij de lokale bevolking uit de gunst gevallen zijn.

“Dat zie je ook in ons onderwijs. Er zijn nog maar weinig ouders die hun kinderen graag naar het technisch of beroepsonderwijs sturen, waar je dat soort beroepen aanleert. Als werkgevers dat soort profielen hier niet meer vinden, moeten ze wel in het buitenland kijken, bijvoorbeeld via detachering.”

De vergrijzing van Europa

De krapte op de arbeidsmarkt zal niet verdwijnen, omdat België vergrijst. Maar ook de rest van Europa vergrijst. “Europese landen van waaruit we een belangrijke instroom hebben gekend, zijn snel aan het vergrijzen”, zegt Lens. “Ik denk aan Polen, Roemenië, Bulgarije en Hongarije. Ook daar loopt het arbeidsaanbod dus snel terug, zodat de kans voor pakweg een Pool om in eigen land aan de slag te gaan, stijgt. Polen in België zullen dus mogelijk terugkeren naar hun land, of niet langer naar België komen. “Nieuwe werkkrachten zal België meer en meer buiten Europa moeten zoeken. Daar is de bevolking meestal jonger, en zijn de economische verschillen met het thuisland nog voldoende groot.”

Waarom immigratie goed is voor iedereen: lees hier het volledige verhaal