‘De Nationale Bank mag geen seniorie voor ex-politici worden’

De ergernis over de afwezigheid van vrouwen in het directiecomité van de Nationale Bank is terecht. Maar de instelling kampt nog met twee andere problemen: de Nationale Bank mag geen parkeerplaats worden voor afgedankte politici. En het directiecomité moet worden afgeslankt. Dat zegt Trends-redacteur Alain Mouton.

Dat er met het vertrek van Marcia De Wachter geen vrouw meer zit in het directiecomité is slechts één voorbeeld dat aantoont dat de Nationale Bank een mannenbastion in. De regentenraad (17 leden), telt met Fabienne Bister één vrouw. De 26 onderdirecteurs (het niveau net onder het directiecomité) zijn op twee na allemaal mannen. Het hoger kader van 150 medewerkers bestaat slechts voor 21 procent uit vrouwen.

De regel dat een derde van de topfuncties in beursgenoteerde bedrijven door vrouwen moet worden ingevuld lapt de Nationale Bank aan haar laars. Zelf verdedigt ze zich: de structuur van het directiecomité en de raad van bestuur is niet dezelfde als gewone beursgenoteerde bedrijven. En ten tweede: niet de bank zelf wijst de directeurs en regenten aan, wel de regering en de sociale partners.

Het eerste argument is wat flauw. Het tweede legt de vinger op de wonde. Het directiecomité en in mindere mate de regentenraad is een speeltuin voor politici en dat zorgt voor problemen. De heisa over de voordracht van oud-minister van Financiën Steven Vanackere (CD&V) als directeur ging niet alleen over het feit dat een man Marcia De Wachter zal vervangen. Wel dat de christendemocraten hiermee een intern personeelsprobleem ontmijnen. Voor Vanackere, die in 2014 naast een zetel in het Europees Parlement greep en ook werd gepasseerd voor de begeerde post van provinciegouverneur, moest ‘een oplossing’ gevonden worden. Eigenlijk leert de zaak-Vanackere dat de Nationale Bank een seniorie voor afgeserveerde politici mag blijven. Of is men de passage van voormalig Vlaams Parlementsvoorzitter Norbert De Batselier (SP.A) als directeur aan de Berlaimontlaan vergeten? Hij liet er, om het zacht uit te drukken, geen onuitwisbare indruk na.

Op die manier lijkt expertise als voorwaarde voor een zitje in de topcenakels van de Nationale Bank in veel gevallen van ondergeschikt belang. ‘In veel gevallen’ betekent niet altijd. De regentenraad telt met vertegenwoordigers van de sociale partners figuren die de Belgische sociaaleconomische hydraulische systemen goed beheersen. De vergaderingen van de regentenraad waren al meer dan eens een informele Groep van Tien waar de grote lijnen van het interprofessioneel akkoord werden vastgelegd.

En jawel, in het directiecomité zitten echt uiterst bekwame mensen. Denken we maar aan directeur Tom Dechaene. Hij is belast met het bankentoezicht in België, en waakt binnen de Europese Centrale Bank (ECB) mee over de zogenaamde Europese ‘systemische banken’. Dechaene kent de financiële wereld op zijn duimpje.

Maar al te vaak ligt het er vingerdik op dat de Nationale Bank gebruikt wordt voor vriendjespolitiek. Een aantal maanden geleden was er terecht heisa over de aanstelling van Cédric Frère , kleinzoon van Albert Frère als regent. Geen politieke benoeming, maar het is geweten dat de familie Frère een directe lijn heeft met een aantal Franstalige toppolitici, minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders op kop.

Van Steven Vanackere kan men zeggen dat hij als minister van Financiën en econoom over een sterke sociaaleconomische expertise beschikt. Maar door zijn dubieuze rol als waakhond voor Arco in de regering-Di Rupo is er een smet op die reputatie.

Ten slotte wordt in dit debat ook vergeten dat er geen enkele reden is waarom het directiecomité uit een gouverneur en zes directeurs bestaat. Zoals Véronique Goossens, chief opinion leader bij Belfius en auteur van ‘De Geldmakers’, terecht opmerkte: “Waarom nog zes directeurs als de nationale bank in Nederland en Duitsland zes directeurs tellen en Zwitserland (8 miljoen inwoners) er drie telt?” Als de regering-Michel met een weliswaar zeer kleine maar gemakkelijke en symbolisch toch interessante besparing had willen uitpakken, dan heeft ze hier een kans gemist.