Chinese economie minder afhankelijk van het Westen

De Chinese economie groeide vorig jaar met 6,6 procent, het laagste tempo sinds 1990. Veel zorgen hoeven we ons daarover niet te maken, aldus Karel Eloot, senior partner bij de consultant McKinsey & Company in Sjanghai. De handelsoorlog tussen China en de Verenigde Staten is wél slecht nieuws, zeker als die nog lang blijft duren. ‘Het wordt tijd dat China en het Westen opnieuw de banden aanhalen.’

Waaraan ligt de Chinese groeivertraging?

KAREL ELOOT. “De industriële productie verzwakt. Dat zie je onder meer aan de vertrouwensindicatoren van die sector. Die zitten voor het eerst sinds augustus 2016 onder 50, wat wijst op een krimp van de activiteiten. De autoproducenten bijvoorbeeld zagen hun verkoop met 3,3 procent zakken tussen maart en november 2018. Ook de Chinese vastgoedsector doet het kalmer aan. De groei van de verkochte oppervlakte zakte tot 2 procent in het derde kwartaal van 2018. Een jaar eerder was dat nog 6 procent. Ten slotte koelt de wereldeconomie af. Dat weegt op de Chinese export.”

Moeten we die groeivertraging erg vinden? China groeit nog altijd in een tempo waarvan vele landen alleen maar kunnen dromen.

ELOOT. “We hoeven ons niet al te veel zorgen te maken. De Chinese economie groeit nog steeds, er komen banen bij en de inkomens stijgen. Belangrijker zijn de Chinese maatregelen om de economie productiever te maken. Die zijn goed voor de groei. De groeivertraging is ook een logisch gevolg van de almaar grotere omvang van de Chinese economie. Tussen 2006 en 2007 groeide de Chinese economie in absolute cijfers met 800 miljard dollar, tot 3,5 biljoen dollar. Dat komt neer op een groeitempo van 14 procent. Intussen is de Chinese economie stukken groter geworden. Ze was in 2018 goed voor 13,6 biljoen dollar. Tegenover 2017 bedroeg de groei in absolute cijfers 1,46 biljoen dollar. Dat is veel meer dan de absolute groei van tien jaar geleden. Maar in relatieve termen is dat een groei van slechts 6,6 procent. Dat komt gewoon omdat de economie intussen zoveel groter is.”

Slaagt de Chinese overheid erin de schuldenberg af te bouwen en de schaduwbanken in te tomen?

ELOOT. “Het groeitempo van de kredietverlening door de schaduwbanken is in 2018 met 10 procent gezakt. De Chinese beleidsmakers hebben ook aandacht voor de schuldenberg. Maar het tempo van de schuldafbouw zou weleens kunnen vertragen door de maatregelen om de economische groei te stimuleren. In 2007 bedroeg de Chinese schuldgraad – overheids- en privéschuld samengeteld – 120 procent van het bbp. Nu is dat 250 procent, hoger dan de Amerikaanse en Duitse schuldgraad. De groei van de uitstaande kredieten koelde wel af tot 8 procent. Dat is minder dan de economische groei na inflatie. Het gaat dus de goede richting uit.”

In 2001 verwelkomde het Westen China als nieuw lid van de Wereldhandelsorganisatie, vandaag woedt een handelsoorlog tussen de VS en China. Wat een verschil.

ELOOT. “De economische verhoudingen tussen China en westen zijn erg veranderd in die periode. China is almaar belangrijker geworden voor de westerse economie, als afzetmarkt voor onze goederen en diensten en ook als leverancier van kapitaal en investeringen. Om een voorbeeld te geven: de omzet van buitenlandse bedrijven in China is tussen 2000 en 2017 liefst vertwaalfvoudigd. Omgekeerd is de Chinese economie minder afhankelijk geworden van het Westen. Dat komt omdat China zijn economie heroriënteert naar binnenlandse consumptie als groeimotor, in plaats van export. In de eerste helft van 2018 was binnenlandse consumptie goed voor 80 procent van de Chinese groei, dat is een sprekend cijfer.”

Hoe ziet u de relaties tussen China en het Westen evolueren?

ELOOT. “Op korte termijn zijn de Chinese en de Amerikaanse economie gezond genoeg om de gevolgen van de handelsoorlog te dragen. Maar als de relaties tussen China en de VS verder uiteenrafelen, is dat slecht nieuws voor beide economieën, en bij uitbreiding voor de hele westerse economie. Het wordt tijd dat China en het Westen de banden weer aanhalen. De spelregels van de wereldwijde economie mogen dan misschien niet meer zijn wat ze waren, internationale samenwerking is nog altijd cruciaal voor de groei van onze welvaart.”