‘België op de vingers tikken, is gemakkelijker dan een van de grotere lidstaten terechtwijzen’

De Belgische begrotingsproblemen blijven aanhouden en België dreigt volgend jaar op het Europees strafbankje te komen, stelt de Europese Commissie. “2016 is sowieso al een verloren begrotingsjaar. Voor 2017 dreigt hetzelfde”, zegt Alain Mouton, redacteur bij Trends.

Het nominale begrotingstekort van België flirt met de gevaarlijke 3 procentgrens. Maar vooral: de structurele sanering van de overheidsfinanciën raakt maar niet op dreef. De regering-Michel zou het structurele begrotingssaldo (het saldo gecorrigeerd voor eenmalige maatregelen en conjunctuurschokken) dit en volgend jaar telkens met 0,6 procent van het bbp (2,5 miljard euro) saneren. In de praktijk komt daar dit jaar niets van in huis. Het structurele begrotingstekort zou zelfs met 0,1 procent van het bbp toenemen. 2016 is nog maar eens een verloren begrotingsjaar.

Voor de Europese Commissie ligt het probleem bij de taxshift, die niet volledig gefinancierd is. Ondertussen blijven de primaire overheidsuitgaven (gecorrigeerd voor rentelasten) nog altijd rond 50 procent van het bbp hangen. De boodschap van de Europese Commissie is dan ook voor de elvendertigste keer dezelfde: de federale regering moet meer besparen op de uitgaven. De tijd dringt, want nu de vergrijzingskosten meer en meer beginnen op te lopen, zou de regering eigenlijk weer primaire overschotten (ontvangsten min uitgaven zonder rentelasten) moeten boeken. Het primair saldo – nu eens 0,3 procent van het bbp, dan weer 0,1 procent – is veel te laag en moet dus dringend worden opgetrokken. Zal dat in 2017 gebeuren? Gezien het zwakke begrotingsparcours van de regering-Michel en de interne spanningen tussen de coalitiepartners is de kans klein dat dit lukt.

Het is wel opvallend dat de Europese Commissie vooral druk uitoefent op België. Ook in andere EU-landen (Italië, Spanje, Frankrijk,…) ogen de overheidsfinanciën niet echt fraai, maar er is een tendens daar niet te streng tegen op te treden. De Commissie redeneert wellicht dat te harde besparingen weleens kunnen leiden tot een trumpisering van het electoraat. En België op de vingers tikken, is gemakkelijker dan een van de grotere lidstaten terechtwijzen.