70 procent minder Tesla-inschrijvingen in België: ‘Tesla kan het tij alleen keren als het afstand neemt van Elon Musk’

Het aandeel van Tesla is al wekenlang in vrije val, net als de verkoopcijfers van de Amerikaanse autobouwer in Europa. In België daalde het aantal inschrijvingen vorige maand met 69 procent ten opzichte van een jaar eerder. “Tesla kan het tij alleen keren en zijn verkoop weer aanzwengelen als het afstand doet van zijn topman Elon Musk”, zegt Jochanan Eynikel, bedrijfsfilosoof van de denktank Etion. Hoe groot is die kans?

Er is steeds meer onrust bij Tesla. Het aantal inschrijvingen van Tesla-wagens is vorige maand met 69 procent gedaald in ons land. Dat blijkt uit nieuwe cijfers die de autofederatie Febiac dinsdag deelde. In maart 2025 werden 958 nieuwe Tesla’s ingeschreven en dat waren er 3.121 een jaar eerder. Tesla ziet zijn verkoop al sinds januari in Europa instorten.

Het aandeel is bovendien in vrije val en noteert sinds begin dit jaar 32 procent lager. “Tesla was vanaf het begin populair bij een hoogopgeleide, klimaatbewuste doelgroep”, zegt de bedrijfsfilosoof Jochanan Eynikel. “De Tesla-rijder heeft een ander waardenpatroon en een andere politieke overtuiging dan waar Elon Musk vandaag voor staat, en dat leidt mee tot de zwakke cijfers die we vandaag in Europa zien.”

CEO Elon Musk oogst veel kritiek voor zijn betrokkenheid bij de regering van de Amerikaanse president Donald Trump. Met zijn zogenoemde Department of Government Efficiency (DOGE) voert Musk ingrijpende bezuinigingen door in de federale overheid.

Ook in Europa groeit de weerstand tegen hem. In de aanloop naar de Duitse Bondsdagverkiezingen heeft hij zich nadrukkelijk gemengd in de politieke strijd. Hij sprak publiekelijk zijn steun uit voor de extreemrechtse politica Alice Weidel, de partijleider van Alternative für Deutschland (AfD). Zij kreeg een podium doordat ze op Musks socialemedia-app X haar verhaal mocht doen in een video-interview in aanloop naar de verkiezingen.

Tesla en Bud Light

Jochanan Eynikel legt een link tussen die communicatie van Musk en de situatie die zich eerder in de Verenigde Staten voordeed bij het bier Bud Light van AB InBev. De verkoop van het bier werd er maandenlang geboycot, nadat AB InBev voor reclame had samengewerkt met een transpersoon. “Transgenderrechten zijn sterk politiek geladen in de Verenigde Staten, met heel uiteenlopende meningen bij Republikeinen en Democraten. Maar Bud Light is wat we noemen een centrummerk, een bier dat door iedereen wordt gekocht.”

Het toont volgens Eynickel aan hoe ethiek en consumentengedrag met elkaar verweven zijn. “Uit onderzoek blijkt dat ethiek een steeds grotere rol speelt in de economie en het consumentengedrag, en dat niet alleen de portefeuille spreekt. Een goed voorbeeld is vlees eten. Een paar generaties geleden vroegen mensen zich alleen af of ze het lekker vonden en het konden betalen. Vandaag is het ook een morele keuze. Dat bewustzijn bij consumenten is goed, maar het leidt wel tot meer polarisering. Voor bedrijven wordt het belangrijker dan ooit om bij hun imago stil te staan.”

‘Afstand nemen van Musk’

Is er nog een manier waarop de automaker zijn imago kan bijsturen en de verkoopcijfers opnieuw de hoogte kan inbrengen? Of is de schade blijvend? “Puur economisch, als Tesla komt met een nieuwe, schitterende en innovatieve wagen, kan het tij nog keren”, verwacht Eynikel. “Maar zolang de figuur van Elon Musk zo nauw verbonden blijft met het merk Tesla – en dat zie ik niet gauw veranderen – denk ik dat het heel moeilijk wordt. Tesla zou dus eerst afstand moeten nemen van Elon Musk.”

Ook Patrick Casselman, analist bij BNP Paribas Fortis, acht die kans bijzonder klein. “Het is zijn bedrijf. Hij heeft het succesvol gemaakt en is een belangrijke aandeelhouder. Ik zie hem dus niet opstappen als CEO, en ik acht de kans klein dat de raad van bestuur openlijk afstand zal nemen van zijn persoon.”

Brandstichting en swastika’s

Zaterdag vonden overal ter wereld protesten plaats, georganiseerd door de actiegroep Tesla Takedown. Hoewel die expliciet benadrukt vreedzaam te willen demonstreren, zijn er in de Verenigde Staten toch meerdere incidenten geweest waarbij Tesla’s in brand zijn gestoken of beklad.

Ook in Nederland werd vorige maand een showroom beklad met hakenkruizen en leuzen als “Nee tegen nazi’s” en “Fuck off fascist”. Maandagochtend woedde in een Tesla-garage in Rome een brand waarbij zeventien elektrische auto’s schade opliepen. De lokale brandweer onderzoekt nog de oorzaak, maar sluit brandstichting niet uit.

Is de conclusie van de malaise bij Tesla dat bedrijven beter terughoudend zijn ten aanzien van politiek en politiek gevoelige thema’s? Niet per se, zegt Jochanan Eynikel. “Een goed voorbeeld is Nike, een merk dat staat voor lef, met als slogan: ‘Just do it’. Het heeft succesvol samengewerkt met de American-footballster Colin Kaepernick. Die kreeg in de Verenigde Staten veel kritiek toen hij knielde uit protest tegen het racisme en het politiegeweld in de Verenigde Staten – een verwijzing naar de Black Lives Matter-beweging. Die campagne paste bij het lefgozergehalte van Nike.”

Wat denkt Elon Musk zelf? Hij is zich naar eigen zeggen wel bewust van de hoge prijs die Tesla betaalt door zijn werk voor de Amerikaanse overheid. “Het kost me heel wat”, erkende Musk tijdens een toespraak maandag in Wisconsin. De halvering van de waarde van het aandeel van Tesla is dan ook een “big deal”, aldus de CEO.

Musk – nog steeds de rijkste mens ter wereld – zag zijn persoonlijke fortuin dit jaar al 100 miljard dollar zakken. Toch klonk hij in zijn toespraak erg optimistisch: “Op lange termijn denk ik wel dat het aandeel het goed zal doen, dus misschien is het wel een koopaangelegenheid.”

Bekijk hieronder het studiogesprek (Kanaal Z) met Jochanan Eynikel

Het boek Morele Intuïtie ‘Bedrijfsethiek met hoofd én hart’, van Jochanan Eynikel, ligt vanaf woensdag in de winkels.