Johans late nieuwjaarsbrief

Het paars-groene experiment van de voorbije drieënhalf jaar stond in het teken van nieuwe politieke cultuur (NPC). Een fenomeen gedragen door een open debatcultuur, transparant bestuur en een eerlijke dialoog met de burger, zo hamerde deze regering ons voortdurend in. Dit blad ventileerde naarmate de regeerperiode vorderde groeiende twijfel over de oprechtheid waarmee paars-groen het NPC-geloof beleed. Niet weinig blij waren we dan ook toen we de voorbije dagen de volgende nieuwjaarsbrief uit de gedachtewereld van vice-premier en minister van Begroting Johan Vande Lanotte (SP.A) konden plukken. Jawel, de moderne communicatietechniek staat echt voor niets.

“Deze eerste paars-groene regering erfde weliswaar een stevige uitgangspositie van de vorige regering maar zie, ondanks de quasi-stagnatie van de economie in de voorbije jaren realiseerden we telkens toch maar mooi een begroting in evenwicht. Eigenlijk mag dat gezien het stevig afkalvende primaire saldo – dat is het begrotingssaldo exclusief rentelasten – een klein mirakel heten. Ik maakte als minister en vroeger als kabinetschef al het één en ander mee, maar hoe het er in deze regering soms aan toeging om toch maar geld te kunnen spenderen voor de blauwe, groene en rode electorale stokpaardjes, dat was echt niet min.

“Enfin, eind goed al goed, we sluiten af met een evenwicht en dat zal de kiezer zich hopelijk positief herinneren op 18 mei. Maar een mirakel was die prestatie bij nader inzien niet echt. Essentieel drie elementen deden het. Ten eerste: de aanzienlijke rentedalingen van de voorbije jaren kwamen ons als land met een zware overheidsschuld flink ten goede. Ten tweede: we konde nogal wat eenmalige operaties doorvoeren, zoals de realisatie van overheidsactiva. Ten derde: naar aloude Belgische gewoonte duwden we gewoon een flink pak facturen naar het volgende jaar. Eigenlijk moet ik toegeven dat we zelf wat de tel kwijt zijn, maar we zitten zeker ergens tussen de 1 en de 2 miljard euro.

“Die cijferonduidelijkheden beginnen me eerlijk gezegd wel zorgen te baren. Politiek is dat wel handig. Je haalt het cijfer boven dat je, al naargelang het discussiepunt, het best uitkomt. Heb je dat niet gemerkt in het antwoord dat ik eind november 2002 gaf op de litanie van aantijgingen die het Rekenhof op ons begrotingswerk had?

“Blijft dan nog de begroting voor 2003. Gezien de nakende verkiezingen konden we niet anders dan aankondigen dat de komende begrotingscontrole een makkie zou worden. De weinig florissante groeiperspectieven, de lage inflatie en de doorgeschoven facturen gaan echter zwaar doorwegen. Misschien biedt dat ons de mogelijkheid om de vermindering van de personenbelasting, dat vermaledijde liberale paradepaardje, alsnog op de zeer lang baan te schuiven. Enne, tot slot, dat ze in de volgende regering maar een andere voor deze rotjob pakken. ( buiging) Johan, 19 januari 2003.”

Uiteraard, geachte lezer, zal onze minister van Begroting bovenstaande woorden niet uitspreken. Wie weet of de gedachten van Vande Lanotte ooit in deze richting dwarrelden. Wat we wél weten, is dat de Belgische minister van Begroting deze woorden had moeten uitspreken als hij en deze regering de NPC echt ernstig nemen. Waarmee we weer een illusie armer zijn.

Johan Van Overtveldt [{ssquf}]