‘Goed nieuws: het generatieconflict is terug’

‘Anders dan aan het einde van de jaren zestig zie je niet één, maar veel breuklijnen ontstaan. Vandaag zijn er meer idealen dan ooit om voor te strijden. Of wantoestanden om je druk over te maken. Het is maar hoe je het bekijkt.’ Dat zegt Wim Verhoeven, hoofdredacteur van Trends.

Het heeft een halve eeuw geduurd, maar nu is het generatieconflict terug. Anders dan aan het einde van de jaren zestig zie je niet één, maar veel breuklijnen ontstaan. Vandaag zijn er meer idealen dan ooit om voor te strijden. Of wantoestanden om je druk over te maken. Het is maar hoe je het bekijkt.

Mei 68 behoort inmiddels tot de geschiedenis. Toen ging het hard tegen de bekrompen bourgeoisie, de gevestigde waarden, het katholieke juk. Het was een eendimensionale strijd met grote maatschappelijke gevolgen. Nadien bleef er niet zoveel meer over om voor of tegen te betogen. De kernwapens op Kleine Brogel misschien. Voor de rest was het vooral harken op het economische kerkhof van de jaren tachtig. Tegen de eeuwwisseling klaarde de hemel op, maar kregen de jongeren al gauw te horen dat ze verwend waren en geen idealen meer hadden.

Is dat vandaag eventjes anders, zeg.

– Veel jongeren kijken anders naar de toekomst, omdat ze hier langer zullen rondlopen en de gevolgen van onze huidige ecologische voetafdruk langer en harder zullen voelen.

– Elke nieuwe generatie is gemakkelijker mee met de nieuwste technologie. Alleen gaat het deze keer harder dan ooit en zie je echte gedragsveranderingen. Anders kijken of lezen, anders consumeren, anders sociale contacten leggen… Zelfs de taal verandert en geeft de jongeren een eigen identiteit. Wie niet mee is, is gezien.

– Ondertussen is een nieuwe seksuele revolutie bezig. Terwijl de vorige paars-groene regering al apetrots was dat ze het homohuwelijk erdoor had gekregen, komen nu veel meer nuances van de seksuele identiteit aan de oppervlakte. Allemaal willen ze gehoord en erkend worden. Wie niet alle afkortingen goed en wel uit het hoofd kent, is al snel onverdraagzaam, achterlijk of lomp.

– Hetzelfde geldt voor etnische minderheden. Jonge, mondige rolmodellen staan op. Zij willen hun plaats in de maatschappij afdwingen. Tot ergernis of afgrijzen van velen.

– Corona heeft dan weer een gezondheidskloof blootgelegd. De jeugd werd aan banden gelegd om de ouderen te beschermen. Zal dat bij een volgende gezondheidscrisis nog eens lukken? Dit gaat over het nut van een mensenleven, onze houdbaarheidsdatum in een wereld waar de middelen begrensd zijn. Wees maar zeker dat de discussie gevoerd wordt of zal worden.

– Dat brengt ons naadloos bij de economische generatiekloof en bij de babyboomers die vooral schulden hebben gemaakt “op de kap van volgende generaties”. Het recente loonakkoord ontlokte de Gentse econoom Stijn Baert niet als enige de opmerking dat de factuur alweer wordt doorgeschoven. Dat klopt maar half, kunt u in deze Trends lezen. De boomers betalen meer dan we soms denken. We voeren de discussie nog voor de vergrijzing op volle toerental is.

– Tegelijkertijd zien de jongeren de vastgoedprijzen stijgen, net als de kosten om hun huis straks klimaatvriendelijk te maken. Dat wordt wel eens aangegrepen als het bewijs dat de jongeren het economisch moeilijker zullen krijgen. De vraag is of dat wel klopt. Jongeren zijn gemiddeld hoger opgeleid en die hogere profielen profiteren van een grote krapte op de arbeidsmarkt. Zij zullen goed verdienen. In geld en/of in levenskwaliteit.

De omstandigheden veranderen, maar elke generatie moet de mouwen opstropen om vooruit te komen in het leven. Tegelijk is het goed dat er zoveel strijdpunten zijn, waardoor we slimmer, humaner en beter kunnen handelen dan de vorige generaties. Voortschrijdend inzicht heet zoiets. Voor jonge mensen gaat dat soms wat te traag, maar het brengt ons uiteindelijk wel vooruit. Ongeacht onze individuele mening in bepaalde dossiers, zouden we allemaal blij moeten zijn dat de jongeren er opnieuw vol voor gaan. Het status quo ter discussie stellen, is altijd een goede zaak. Alleen daarom al zijn generatieconflicten goed nieuws.