‘Energiefactuur gemiddeld gezin vorig jaar 17 procent duurder’

De energiefactuur van een gemiddeld gezin was in crisisjaar 2022 gemiddeld slechts 17 procent duurder dan in 2018. Dat hebben economen van de UGent becijferd op basis van de facturen van 930.000 gezinnen. Ondanks enkele uitschieters is de prijs van gas en elektriciteit over het algemeen dus lang niet voor iedereen zo explosief gestegen als de officiële cijfers doen vermoeden.

Zo baseert de consumptieprijsindex zich op de veronderstelling dat de energiefactuur in 2022 maar liefst 81 procent duurder was geworden, zelfs na aftrek van de overheidssteun. Die cijfers stroken volgens de economen niet met de realiteit, zeggen ze in de studie ‘De energiecrisis die er (bijna) geen was’. De auteurs, economen Gert Peersman, Koen Schoors en Milan van den Heuvel van het Gentse Economisch Inzicht, geven drie redenen voor het verschil. Ten eerste houdt de index alleen rekening met de tarieven van nieuwe energiecontracten, terwijl de meerderheid van de gezinnen een contract heeft met een vast tarief van voor de crisis.

Overheidssteun

Ten tweede gaan de officiële cijfers uit van verbruiksvolumes die dateren van voor de coronapandemie, terwijl er in de praktijk sprake was van lagere verbruiksvolumes. Tot slot is er een verschil omdat bepaalde vormen van overheidssteun in de statistieken worden uitgespreid over de tijd, terwijl gezinnen er in werkelijkheid al ten volle van hebben kunnen genieten. Op die manier is de energiecrisis voor een grote groep Belgen een stuk minder zwaar geweest dan de cijfers doen uitschijnen. Bijna de helft van de gezinnen, zowat 47 procent, betaalde zelfs minder voor energie dan in 2021.

Een groep van ongeveer 5 procent van de gezinnen heeft effectief een stevige factuur in de bus gekregen. Ze moesten op jaarbasis minstens 1.500 euro meer betalen dan in 2021, sommigen zelfs 3.000 tot 4.000 euro. Die extreme stijgingen waren volgens het onderzoek “uitzonderingen en niet de regel”.