Met bloeddoorlopen ogen, het vel zo wit als melk, staan ze aan het loket. Ze willen zon, en snel. Eén zitje naar Napels? Morgenvroeg vertrekken? Verkocht! Taxistop-Airstop, de vader van het betaald liften en de last-minute-boekingen, blijft overeind tussen het geweld van de touroperators.
A irstop speelt al jaren redder in nood als de weergoden het nog eens op de Belgische zonnekloppers gemunt hebben. De vraag naar een last-minute-ticket naar de zon neemt dan ook gigantische proporties aan. “Maar de zomermaanden zijn altijd een succes. Tijdens het hoogseizoen verviervoudigt het aantal klanten,” zegt Jan Klüssendorf, gedelegeerd bestuurder van Airstop.
Airstop is de merknaam voor de NV Sherpa, die goedkope reizen aanbiedt. Daarnaast verkoopt het een aantal reisproducten die daar nauw bij aansluiten, zoals budgethotels of last-minute-pakketreizen (een last-minute-vlucht plus een hotelpromotie). Airstop is de succesvolste van een lange rij spin-offs die uit Taxistop zijn gegroeid. Andere nevenactiviteiten zijn Eurostop, Carpool en huisruil.
Klüssendorf startte halverwege de jaren ’70 als allereerste met het Taxistop-project. Het is nog altijd een vzw, en heet officieel Centrum voor Positieve Aanwending. Tot zijn eigen verbazing vond hij een succesformule die eigenlijk voor het grijpen lag: “Het principe is doodeenvoudig: door lege plaatsen in auto’s met een vakantiebestemming op te vullen, wordt er kostendelend gewerkt. Bijkomende activiteiten zoals huisoppas of huisruil waren logische gevolgen.” Het concept steeg boven de markt van particulieren uit. Ook autocarbedrijven zagen er brood in om lege plaatsen op te vullen en kwamen bij Klüssendorf aankloppen. “Ook zij werken tegen Taxistop-tarief: één frank per kilometer.”
Op vraag van klanten besloot Taxistop gelijkaardige projecten voor vliegtuigreizen op te starten. Airstop was geboren. Met de last-minute-vluchten begaf Taxistop zich op commercieel terrein. De noviteit sloeg internationaal aan, dermate zelfs dat 50% van de omzet van buitenlandse reisbureaus kwam. In Duitsland en Nederland bestond het systeem immers niet.
Klüssendorf zit niet stil: car sharing moet het volgende kind van Taxistop worden. Auto’s worden op verschillende plaatsen in de stad ter beschikking gesteld van mensen die in het systeem zitten of lid van de organisatie zijn. Het wordt een professionele autodeelorganisatie, die begin volgend jaar operationeel moet zijn.
Maar verlaat men hiermee niet het klassieke terrein? Klüssendorf: “Car sharing zal een volledige aparte rechtspersoon zijn. Binnen elke rechtspersoon – of het nu om Airstop, Taxistop of Traject (vervoersmanagement) gaat – is er wel een duidelijke concentratie op de core-business.”
Met het aantal klanten gaat het de voorbije vijf jaar opvallend crescendo. In 1996 waren het er net geen 30.000; voor 2000 moeten dat er ongeveer 70.000 worden.
De toeristische sector heeft nochtans het mes op de keel. Touroperators werken met enorm kleine winstmarges (zie Trends, 29 juli 2000, blz. 20) maar Airstop lijkt aan de strop te ontsnappen. Zij het nipt: de winst na belastingen bedroeg vorig jaar goed 3 miljoen, en dat op een omzet van 635 miljoen frank. “Het is een harde strijd, maar we houden ons staande door op de kernactiviteiten te focussen. 90% van de omzet van Airstop komt voort uit de verkoop van goedkopere tickets, al dan niet last minute. En dat willen we zo houden,” aldus Klüssendorf. Taxistop-Airstop vertegenwoordigt in België ook nog de Nederlandse touroperator SNP, gespecialiseerd in natuurreizen, en STA, de wereldleider in studenten- en jongerentickets.
De groep valt natuurlijk niet te vergelijken met de doorsnee touroperator, al heeft Sun International nog altijd een participatie van 49% in Sherpa. De klanten zijn zowel particulieren als… touroperatoren. Reisbureaus op zoek naar lege zitjes voor hun klanten komen bij Airstop aankloppen.
Airstop bevond zich jarenlang in een geprivilegieerde positie maar intussen biedt bijna iedereen dergelijke last-minute-vluchten aan. Klüssendorf: “Voor Airstop was dat niet nadelig omdat meer en meer mensen geïnteresseerd zijn in die formule. Het volume is in de loop van de jaren gestaag toegenomen.” Door zijn ervaring heeft Klüssendorf ook een vrij scherp idee van wie zijn modale klant is: hij of zij is hoger opgeleid en is tussen de 20 en de 40 jaar.
Reizen zijn heel technische en geïndividualiseerde producten geworden. Klüssendorf verduidelijkt: “Iemand die zich in India bevindt en besluit door te reizen naar Thailand, moet op ons kunnen rekenen om alles te regelen. Het onderscheid tussen charters en lijnvluchten maakt de zaak nog extra gecompliceerd, ook voor de klant.” Er moet dus op maat gewerkt worden.
Om die flexibiliteit en effiëntie te kunnen garanderen, biedt Taxistop aan het personeel een grondige opleiding. “Wij zijn een vreemde eend in de bijt, want het gros van de werknemers heeft geen background in de toeristische sector” (zie kader: Geen toeristen).
Aangezien het
met last-minutes behoorlijk snel moet gaan, zou je verwachten dat de mogelijkheden van internet benut worden. Dat valt dus even tegen: het aantal reizen dat on line wordt geboekt, is bijzonder beperkt. “Vermoedelijk zelfs minder dan 1%,” zegt Klüssendorf, “maar dat aantal kan alleen maar toenemen. In onze branche wordt er geen product aan de huisdeur gebracht, wat bij veel virtuele shops een echte maar verdoken kostenstrop is die heel de verkoopefficiëntie in gevaar brengt. Bij Airstop is het boekingspercentage via internet de moeite waard: in 1999 bedroeg het 6%, intussen zitten we aan 11%. Volgens een studie van Boston Consulting Group komen we wat e-commerce betreft in de sector op de derde plaats, na de NMBS en Virgin.”
alain mouton
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier