DE TIJD DRINGT VOOR DOEL 1 EN 2

De Belgische kerncentrales zijn niet meer de grote geldkoeien van weleer. Volgens uitbaters Electrabel en EDF Luminus boekten ze zelfs verlies op de uitbating.

Momenteel draaien amper drie van de zeven kernreactoren in ons land: de twee grootste en modernste, Doel 4 en Tihange 3, en Tihange 1. De zogeheten scheurtjescentrales Doel 3 en Tihange 2 (in feite waterstofinclusies) kregen begin deze week van de nucleaire veiligheidswaakhond FANC de toestemming voor een heropstart. Wanneer dat precies kan gebeuren, is voorlopig nog onduidelijk.

Het blijft onduidelijk ook welke impact die heropstart zou hebben op Doel 1 en 2. De laatste is in onderhoud tot 21 december, precies om toe te laten dat hij tot eind maart kan draaien met de huidige brandstof. Doel 1 ligt sinds 15 februari stil. Over de levensduurverlenging van beide reactoren, die in principe eind dit jaar moesten sluiten, werd deze zomer een principeakkoord gesloten.

In de wet van 18 juni staat dat tegen 30 november een akkoord moet zijn bereikt over de vergoeding die Electrabel moet betalen voor het langer openhouden van de centrales. Indien dat niet lukt tegen die datum, dan moeten de twee kerncentrales alsnog sluiten op 31 maart 2016. Al zal het niemand verwonderen indien daar dan alsnog een andere mouw aan zou worden gepast.

NUCLEAIRE RENTE

De voorstellen die minister van Energie Marie-Christine Marghem tot nu toe op de ministerraad heeft voorgelegd, werden afgeketst. Als reden wordt vooral verwezen naar de financiële regeling die Marghem met Electrabel had afgesproken, en die minder opbrengt dan in de begroting was gepland. De nucleaire rente werd door de regering-Di Rupo opgetrokken tot 550 miljoen euro, al werd in 2014, door het uitvallen van een aantal kerncentrales en de lage stroomprijs ‘slechts’ 469 miljoen euro gevorderd. In de begroting werd nog uitgegaan van 200 miljoen euro voor dit en volgend jaar, en 150 miljoen euro de jaren nadien.

In de deal die Marghem sloot, wordt de nucleaire rente echter verlaagd tot 200 miljoen en 130 miljoen euro in 2015 en 2016. Dat bedrag wordt aangevuld met respectievelijk 100 en 20 miljoen, waarmee een geschil over het niet-benutten van productiesites wordt afgesloten. Na die twee jaar wordt de nucleaire rente vastgelegd op 40 procent van de operationele marge. Daarnaast vloeit er vanaf 2016 tot 2025 jaarlijks 20 miljoen euro naar een nieuw Energietransitiefonds.

NA 2025

Bovendien worden er almaar meer twijfels geuit of de verlenging wel echt noodzakelijk is. Marghem beargumenteert dat zonder Doel 1 en Doel 2 de stroomvoorziening in gevaar komt tijdens de winter.

Niet alleen de groenen, maar ook wetenschappers als Ronnie Belmans, CEO van het onderzoeksinstituut Energyville, betwisten dat. Bovendien concludeerde de federale energieregulator CREG eind augustus dat er afgelopen winter minder gevaar was op stroomtekorten dan eerst voorspeld was.

De hamvraag blijft echter wat er moet gebeuren na 2025, wanneer in principe de laatste kernreactoren worden gesloten. Investeringen in nieuwe, grootschalige elektriciteitsproductie worden afgeschrikt door het wankele juridische kader. Waardoor een selffulfilling prophecy dreigt: zonder nieuwe investeringen wordt een verlenging van de levensduur waarschijnlijker, wat op zijn beurt nieuwe investeerders afschrikt.

L.H.