Wie minstens vier aandelen van Suez Lyonnaise des Eaux bezit, mag voortaan op kosten van de Franse nutsgroep een universitaire opleiding volgen. Wat bezielt bedrijven om het onderwijs te sponsoren?
Bedrijven zoeken tevergeefs naar werknemers met de gepaste kwalificaties. Zowat 70.000 vacatures op de arbeidsmarkt raken niet ingevuld, terwijl er in Vlaanderen toch zo’n 180.000 werklozen zijn.
De bedrijfsleiders wijzen met een beschuldigende vinger naar het onderwijs. Ze klagen vaak over het gebrek aan kwaliteit, en te weinig afgestudeerden zouden voldoende zijn voorbereid om snel op de arbeidsmarkt te worden ingeschakeld. De scholen riposteren dat zij algemene vorming geven en niet aan de bedrijfswereld gebonden zijn.
“Niet onterecht,” zegt Luc De Donder, bestuurder bij de verzekeraar Mercator & Noordstar. “Het is makkelijk om commentaar te geven en aan de kant te blijven staan, in plaats van zelf de handen uit de mouwen te steken en de banden tussen onderwijs en bedrijfsleven te versterken.” De Gentse verzekeringsmaatschappij zoekt naarstig naar hooggekwalificeerde mensen en hanteert daarbij twee vuistregels: creëer een hechte band met een aantal onderwijsinstellingen en zorg ervoor dat de scholen het type werknemers voortbrengen dat bedrijven nodig hebben.
Mercator & Noordstar werkt vanaf dit academiejaar nauw samen met de Mercator Hogeschool in Gent waar een opleiding financie- en verzekeringswezen wordt aangeboden. De Donder: “Wij koppelen praktijkervaring aan de theorie. Het bedrijf biedt informatie aan die de hogeschool gebruikt in de opleidingen. We werken bovendien met een systeem van gastdocenten die voor de didactische omkadering zorgen. Die mensen hebben nog bij de Beroepsvereniging der Verzekeringsondernemers (BVVO) lesgegeven.”
Bij het informaticabedrijf Real Software zitten gelijkaardige plannen in de pijplijn en de Franse nutsgroep Suez Lyonnaise des Eaux maakte vorige week bekend dat alle Belgische aandeelhouders die minstens vier aandelen bezitten een gratis universitaire opleiding kunnen volgen aan Brusselse handelsscholen.
Zulke samenwerkingsverbanden zullen volgens De Donder nog toenemen in snel evoluerende sectoren. Dat is natuurlijk de informatie- en communicatiebranche, maar ook het bank- en financiewezen: “Door de sectorvervaging tussen banken en verzekeringen moet de makelaar zich aanpassen aan gewijzigde marktomstandigheden. Dat kan het best door tijdens de opleiding vanuit de praktijkervaring een aantal hints te geven. Een goede doorstroming van de schoolbanken naar het bedrijf is het logische gevolg.”
Het oude systeem
van stages blijft intussen bestaan, maar het is slechts een van de vele manieren om de band tussen het bedrijfsleven en het onderwijs te versterken.
Samenwerken tijdens de voorbereiding van een eindverhandeling wordt steeds populairder. In de Katholieke Hogeschool Sint-Lieven in Gent maken bijna negen op tien industrieel ingenieurs in spe hun eindwerk in de vorm van een bedrijfsproject op maat. Elk jaar komen de bedrijven zich voorstellen. “Vorig jaar waren dat er twintig, nu veertig,” zegt directeur Luc Haerens.
Ook in het technisch onderwijs gebeuren opleidingen steeds vaker in samenwerking met het bedrijfsleven. De Hoge Raad voor de Diamant organiseert bijvoorbeeld een specialisatiejaar na het zesde studiejaar. Algemene vorming hoort thuis in de eigen school, praktijk en beroepstheorie gebeurt via gastdocenten.
En Lernout & Hauspie heeft het Amerikaanse model van de whizzkids in Vlaanderen ingevoerd: jongeren uit het technisch secundair onderwijs, schoolmoe maar met een grote interesse voor informatica, worden in Ieper tot programmeurs opgeleid. Jaarlijks worden er een tiental geselecteerd. Behalve technische vakken moeten de scholieren ook algemene vakken verteren.
Het meeste recente project van Suez Lyonnaise des Eaux is een nieuwigheid. De aandeelhouders krijgen gratis toegang tot een Shareholders Business School. Daar kunnen ze naar keuze de basisbeginselen van technologie, boekhouding en financiële markten opdoen. Er wordt concreet samengewerkt met de Brusselse handelshogeschool ICHEC. Officiële diploma’s worden niet uitgereikt, wel een soort certificaat.
Suez windt er geen doekjes om: het initiatief moet een positief effect op het imago van de onderneming hebben. Ook bij Mercator & Noordstar speelt zoiets in het achterhoofd: “Wij zijn een specialist in venture capital en dat heeft sterk bijgedragen tot ons imago van een dynamische onderneming. De samenwerking met Mercator Hogeschool past daar ook in. Wij hebben een merknaam en als we die aan een school kunnen koppelen, vaart iedereen daar wel bij. De school trekt geïnteresseerde studenten aan en wij kunnen de betere krachten binnenhalen.” Het onderwijsproject is dus voor een deel pr geworden.
Maar gesponsord onderwijs is natuurlijk een goede manier om de krappe arbeidsmarkt aan te pakken. Diep in de buidel tasten om een geschikte kandidaat te vinden, wordt minder populair. Net als het wegkopen van studenten die nog een ingenieurs- of informaticaopleiding aan het volgen zijn. Amper 5% van de KMO’s kiest voor die praktijk, terwijl dat drie jaar geleden nog het dubbele was. In de plaats daarvan willen sommige bedrijven het aanbod stimuleren via onderwijs.
Het pleidooi
voor een diepgaande wisselwerking tussen het onderwijs en het bedrijfsleven valt niet overal in goede aarde. Bedrijfsleiders mogen dan nog ijveren voor een performant onderwijssysteem dat aan de noden van de snel evoluerende kennismaatschappij is aangepast, de onderwijsvakbonden voelen er niks voor. Ze vrezen dat er een onderwijs met twee snelheden zal ontstaan. Scholen die nauw samenwerken met bekende bedrijven zouden veel meer succes kennen. De bonden hebben geen oren naar argumenten zoals een strenge selectie waardoor de geldverspilling door zittenblijven wordt tegengegaan. Als we niet oppassen, zeggen ze, wordt het onderwijs gereduceerd tot wat de arbeidsmarkt nodig heeft.
Die kritiek klinkt volgens bedrijfsleiders echter veel te hol. Waar ondernemingen voor pleiten is het invullen van slechts een klein deel van het lesprogramma dat nauw aansluit bij de activiteiten van het betreffende bedrijf. België is trouwens nog ver verwijderd van de gebruiken die in de Verenigde Staten stilaan ingang hebben gevonden. Daar worden scholen volledig door bedrijven gebruikt voor hun eigen belangen.
alain mouton
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier