De Italiaanse premier Giorgia Meloni zal haar ware gelaat tonen

Wie is Giorgia Meloni? In 2023 zullen de Italianen dat ontdekken. De eerste en belangrijkste vraag is: Waar gelooft de nieuwe eerste minister van Italië nu echt in?

Giorgia Meloni is de voorzitter van de partij Fratelli d’Italia, die haar wortels heeft in de naoorlogse periode van het postfascisme. Haar partij is de sterkste speler in een rechtse, populistische coalitie. Wordt ze een oproerkraaier, zoals Donald Trump in de Verenigde Staten? Of wordt ze een redelijke, zij het schaamteloos conservatieve leider die zich achter het Oekraïnebeleid van de NAVO-partners van Italië schaart? En die haar gewaardeerde voorganger Mario Draghi raad heeft gevraagd en een lans heeft gebroken voor een verstandig beheer van het overheidsbudget?

Je zou je ook kunnen afvragen of de mening van Meloni er zelfs maar toe doet. Door de uitgebreide beperkingen die haar nieuwe regering worden opgelegd, kan ze volgens sommigen alleen maar de conventionele toer opgaan. Italië is afhankelijk van de welwillendheid van Brussel voor de uitbetaling van het grootste deel van de 200 miljard euro uit het postpandemieherstelfonds van de Europese Unie, waar het land recht op heeft. En de regering heeft de goedkeuring nodig van de beurzen om een storm op de financiële markten als in het Verenigd Koninkrijk te vermijden. Meloni heeft al zoveel aan haar hoofd – inflatie, het duurdere levensonderhoud en een oorlog aan de grenzen van de EU – dat ze wel gek zou zijn om een cultuuroorlog uit te lokken, laat staan de burgerrechten te beknotten, zoals in Polen en Hongarije gebeurd is, klinkt het.

Kort leven

Of die opinie klopt, kan afhangen van het antwoord op een andere vraag, dat we in 2023 misschien krijgen. Hoelang zal haar regering het uithouden? De voorbije dertig jaar heeft een Italiaanse regering het gemiddeld minder dan twintig maanden volgehouden. In zo’n korte periode kan maar een beperkt aantal zaken verwezenlijkt worden.

Op het eerste gezicht beantwoordt het nieuwe Italiaanse bewind aan alle vereisten om een kort leven beschoren te zijn: de Fratelli, de Lega Nord en Forza Italia, de partij van Silvio Berlusconi, zijn het openlijk oneens over heel wat kwesties, van Rusland tot het begrotingsbeleid. Maar de overduidelijke meerderheid van hun coalitie is de eerste sinds de verpletterende overwinning van Berlusconi in 2001, en daardoor is hij vijf jaar aan de macht kunnen blijven. Als Meloni hem kan evenaren, zit de kans erin dat ze vroeg of laat de beperkingen van zich af kan schudden en haar pragmatisme laat varen. Dan kan ze experimenteren met al die beleidslijnen waar ze ons al een glimp van liet opvangen in haar vurige toespraken.