Biologische oorlogsvoering

Op 22 augustus opent Colruyt in Kortrijk zijn eerste biosupermarkt: Bioplanet. Concurrent Delhaize laat niet betijen: er loopt al een pilootproject, en dit jaar wil hij nog twee biologische winkels openen. Is dit het begin van een nieuwe prijzenslag in de sector?

“De evaluatie van Biosquare na bijna zes maanden is zeer positief,” zegt Xavier Ury, aankoopdirecteur bij Delhaize. “Aanvankelijk hadden we met een paar kinderziektes te kampen, voornamelijk op het vlak van logistiek, maar die hebben we vlug overwonnen. Daarna kregen we ook nog de mond- en klauwzeerepidemie over ons heen. Daardoor werden we tijdelijk van onze leveranciers van biologische producten in Nederland en Frankrijk afgesneden.” De omzet van Biosquare schommelt tussen de 17.000 en 20.000 euro (tussen de 685.000 en 807.000 frank) per week. Op jaarbasis geeft dat een verkoop van bijna 10.000 euro per vierkante meter. Een opmerkelijk cijfer. Het gemiddelde in België van alle supermarkten bedraagt slechts 5.850 euro (236.000 frank)

Op 27 juni van dit jaar verklaarde Arthur Goethals, algemeen directeur bij Delhaize België, dat de ambities met Biosquare beperkt waren en dat er dit jaar zeker geen nieuwe winkels zouden bijkomen. Ury spreekt dat nu formeel tegen. “In de loop van dit jaar zullen er in Vlaanderen nog twee nieuwe winkels opengaan. Het gaat om twee natuurvoedingswinkels die zich bij Biosquare zullen aansluiten. De oppervlakte van beide winkels is groter dan onze pilootwinkel, waardoor we ook meer ruimte zullen hebben om de gebruiker te informeren.”

Bioplanet is geen grote Biosquare

Het concept van Biosquare en Bioplanet verschilt op heel wat punten. Bij Delhaize is men geen voorstander van filialen, en dat niet alleen wegens de hogere loonkosten. “Zeker voor een nieuw concept als Biosquare is het beter om samen te werken met een zelfstandig winkelier. Die kent de stiel al, waardoor de inloopperiode veel korter is,” aldus Ury.

Colruyt hanteert een tegengestelde politiek. “Wij willen kennis opdoen,” zegt gedelegeerd bestuurder Jef Colruyt. “Een eigen filiaal is de ideale formule om de markt beter te leren kennen.” Ook in oppervlakte en assortiment is er een hemelsbreed verschil tussen beide formules. Biosquare heeft een assortiment van 2000 biologische producten op een oppervlakte van 100 vierkante meter. Bioplanet is van een ander kaliber en overklast Biosquare met meer dan 5000 producten op een oppervlakte van ruim 1000 vierkante meter.

De aanpak van Colruyt is vrij uniek in de wereld. Biosupermarkten bestaan er al langer, maar ze hebben nergens zo’n grote oppervlakte. Heel wat distributeurs die in België actief zijn, zien echter geen brood in dergelijke gespecialiseerde winkels. Carrefour en Laurus (bekend van de uithangborden Konmar en Spar) hebben zeker nog geen plannen om een gelijkaardig initiatief te ontwikkelen. “Wij willen de drempel tot de biologische producten laag houden,” zegt Frank Van Ooyen, corporate communications manager op het hoofdkwartier van Laurus in Nederland. “Daarom presenteren wij onze biologische producten gewoon tussen de traditionele producten in onze winkels.” Het is inderdaad niet onwaarschijnlijk dat alleen fanatieke biogebruikers naar dergelijke gespecialiseerde winkels zullen afzakken.

Begin van een prijzenslag?

Dat de biologische markt veel groeipotentieel heeft, daarover is iedereen het roerend eens. Dat wordt nog in de hand gewerkt door het feit dat een heleboel producten alleen nog in biologische winkels te krijgen zijn. Waarnemers schatten de Belgische markt voor biologische producten op 175 miljoen euro (meer dan 7 miljard frank), terwijl de totale voedingsmarkt goed is voor 24,4 miljard euro (984 miljard frank). Delhaize is in ons land marktleider in biologische producten met een verkoop van zowat 50 miljoen euro (ruim 2 miljard frank) “Dit jaar zal al meer dan drie procent van onze omzet uit biologische producten bestaan,” zegt Ury. “Dat is een stuk boven het landelijk gemiddelde van amper 1%. Toch is dit maar een bescheiden cijfer in vergelijking met sommige buitenlandse distributeurs, die tot 10% halen.” Colruyt geeft geen cijfers, maar volgens insiders moet dat iets hoger liggen dan het landelijk gemiddelde.

Interessant om te volgen is ook hoe de nieuwe Konmar-formule van de Laurus-groep zal scoren op het vlak van biologische voeding in België. Bij onze noorderburen gaat Konmar namelijk keer op keer met de bloemen lopen als beste biologische supermarkt. Die prijs wordt uitgereikt door het Platform Biologica. Dat is een organisatie die werkt aan het vergroten van de bekendheid en de markt van biologische producten. Zowel biologische boeren, handelaars, verwerkers als detaillisten zijn bij dit platform aangesloten.

Het zwakke punt van de markt voor biologische producten is het beperkte aanbod van producten. Bovendien is dat aanbod veel minder flexibel dan dat van traditionele producten, omdat de kwekers aan meer voorschriften en reglementen onderworpen zijn. Typisch aan de biologische producten is ook dat er veel minder tussenpersonen zijn dan bij de traditionele producten. Die korte distributieketen bevordert de kwaliteit en versheid en is van groot belang voor de traceerbaarheid.

De slag om de biologische klant lijkt begonnen. Of daarbij ook het prijswapen zal worden gehanteerd, valt af te wachten. Xavier Ury van Delhaize is alvast beducht voor de rode telefoon van Colruyt. “Wij zullen ons afstemmen op de prijzen van onze concurrenten, zeker voor de producten die echt vergelijkbaar zijn,” sust Jef Colruyt. “Ik denk echter niet dat die politiek tot excessen zal leiden, want een van de basiswaarden van de biologische ideologie is de eerlijke prijs voor de producent.” Toch gluurt het gevaar al om het hoekje. Harddiscounter Aldi heeft onlangs in Duitsland een paar biologische producten in zijn assortiment opgenomen. Binnenkort zou dit ook in België gebeuren.

Dirk Van Thuyne

Delhaize wil dit jaar nog zeker twee nieuwe biowinkels in Vlaanderen openen.