Verenigde Staten: weinig redenen voor optimisme

De Verenigde Staten zijn nog altijd de leidende economie in de wereld. In 2013 groeit de economie er naar verwachting sneller dan in de eurozone.

De Verenigde Staten zijn nog altijd de leidende economie in de wereld. In 2013 groeit de economie er naar verwachting sneller dan in de eurozone: 2,1 procent volgens de meest recente prognose van het IMF.

Toch kunnen we niet naast de vaststelling kijken dat het groeiritme van de Amerikaanse economie al vanaf het eerste trimester van 2012 vertraagde en de groei in het tweede kwartaal nog amper 1,3 procent bedroeg.

Ondanks de massale steun van de Federal Reserve, met steeds nieuwe programma’s van monetaire versoepeling (quantitive easing, het opkopen van obligaties) gaat de gemiddelde levensstandaard achteruit in de VS. Eind 2011 zakte het reële gemiddelde jaarinkomen van een Amerikaans gezin tot 50.054 dollar, het laagste in zeventien jaar en 9 procent onder het recordniveau van 2007. Het illustreert nogmaals dat de Grote Recessie, en een herstel zonder jobcreatie, de gemiddelde Amerikaan wel degelijk zwaar treft. De armoedegraad is gestegen tot 15 procent, het hoogste peil in negentien jaar. De ‘doping’ van de Amerikaanse centrale bank bereikt deze mensen niet. In die context is het pijnlijk dat de VS hun schuldenlast spectaculair zien toenemen. Door het lakse begrotingsbeleid is de overheidsschuld gestegen tot meer dan 16.000 miljard dollar. In minder dan tien maanden komt er nu telkens 1000 miljard bij. De schuldgraad (schulden/bbp) bedroeg ten tijde van het Lehman-drama zo’n 70 procent. Nu is dat 105 procent, de helft hoger dus.

De hamvraag is hoe de ‘fiscal cliff’ kunnen vermijden. Fed-voorzitter Ben Bernanke bedacht de term. Hij verwees daarmee op het aflopen eind dit jaar van een combinatie van belastingverhogingen en lagere overheidsuitgaven. Als er geen nieuwe afspraken komen, stevenen de VS af op een budgettaire verkrapping van 600 tot 800 miljard dollar, of 4 tot 5 procent van het bruto binnenlands product (bbp).

Luttele dagen voor het einde van het jaar is er nog altijd geen oplossing. Sukkelen de VS in die fiscale afgrond, dan is een recessie volgend jaar onvermijdelijk. Mislukken lijkt dan ook geen optie. Maar zelfs als er een akkoord komt, zal dat minder gunstig zijn dan de huidige situatie. De belastingen moeten dan verhoogd worden en in een aantal uitgaven moet onvermijdelijk gesnoeid worden. We vrezen dan ook dat de prognoses van de meeste economen voor de Amerikaanse economie te optimistisch zijn.

Danny Reweghs