Levensverzekeringen: hoe kiest u tussen tak21 en tak23?

De aantrekkende rente maakt tak21-producten opnieuw aantrekkelijker. Vanwege hun gevarieerde karakter is de impact van de rente op tak23-producten moeilijker in te schatten. Hoe belegt u verstandig in deze levensverzekeringen?

Tak21- en tak23-producten combineren een spaar- of beleggingsformule met een verzekeringscontract bijvoorbeeld in de vorm van een overlijdensdekking. Een tak21 biedt een kapitaalgarantie, een gewaarborgd (maximum)rendement en een eventuele jaarlijkse winstdeelneming van de verzekeraar. Dat product geniet ook een depositogarantie van 100.000 euro per persoon en per verzekeraar in het geval van een faillissement. De risico’s zijn dus al bij al miniem.

Een tak23 is gekoppeld aan beleggingsfondsen op de beurs. Het rendement is daardoor niet gegarandeerd, want het is afhankelijk van de evolutie van de onderliggende activa. Dat kunnen bijvoorbeeld aandelen en/of obligaties zijn. Bij sputterende financiële markten riskeert u een gedeelte van het ingelegde kapitaal te verliezen. Anderzijds is de potentiële return hoger dan het geplafonneerde rendement van een tak21-product. De depositogarantie van 100.000 euro bij een faillissement geldt hier evenwel niet.

Voor beide verzekeringsformules betaalt u 2 procent premietaks op elke storting, tenzij die gebeurt voor het pensioensparen. De inkomsten van een tak21 blijven vrijgesteld van roerende voorheffing wanneer u het contract minstens acht jaar en één dag aanhoudt. U moet er dus zeker van zijn dat u het geld al die tijd kunt missen. Vervroegde opnames worden afgestraft met een voorheffing van 30 procent.

Belegt u in een tak23, dan is er in principe nooit roerende voorheffing verschuldigd op de inkomsten, ook niet wanneer u geld opvraagt binnen de acht jaar. Toch beschouwt u ook zo’n product maar beter als een langetermijnbelegging.

De impact van de rente

Omdat een tak21 vooral belegt in vastrentende producten, was de gegarandeerde intrestvoet tot voor kort eerder laag. “Het rendement wordt in dat geval louter bepaald door de winstdeelneming, maar daar beslist de verzekeraar zelf over”, zegt Albane Lairesse, de woordvoerster van Ethias. “De hogere rentes sinds begin 2023 zullen de minimumrendementen voor nieuwe stortingen en contracten, weliswaar met wat vertraging, weer opkrikken. Ze bieden ook ondersteuning voor betere resultaten van de verzekeraars en dus ook een hogere winstdeelneming.”

“De rendementen op onze tak21-producten zitten inderdaad in de lift”, bevestigt Aäron Persyn, productmanager leven van Baloise. “Een ministerieel besluit legt levensverzekeringen met garanties van meer dan acht jaar evenwel een maximaal percentage van 2 procent op.”

De aantrekkende rente is dus goed nieuws voor tak21-beleggers, maar de gevolgen voor een tak23 zijn minder eenduidig. “Die kan immers verschillende vormen aannemen, afhankelijk van de activaklassen waarin hij belegt”, weet Albane Lairesse. “Een stijgende marktrente remt de economische groei af en heeft zo een impact op de ondernemingsresultaten en op de beurskoersen. Maar het is allemaal nog complexer. Ook bijvoorbeeld de schuldgraad van de bedrijven en de resterende looptijd van de bedrijfsschulden spelen mee.”

“De macro-economische toestand beïnvloedt de prestatie van de onderliggende aandelen en obligaties van een tak23”, beaamt Aäron Persyn. “Maar nu we ons in een wat moeilijkere beursomgeving bevinden, is er op lange termijn zeker opwaarts potentieel voor de onderliggende fondsen van tak23-producten. Door nu in te stappen, kun je profiteren van een beursherstel op langere termijn. Zeker wanneer je opteert voor een spaarplan met gespreide, periodieke stortingen.”

Combineren

Kiest u in het huidige renteklimaat het best voor een tak21, of geeft u toch de voorkeur aan een tak23? Volgens Julien Hayen, de woordvoerder van de verzekeraar Vivium, een onderdeel van de P&V Groep, is die vraag niet relevant. “De combinatie van beide formules biedt een belangrijke meerwaarde, ongeacht je profiel”, zegt hij. “De gegarandeerde rentevoeten en de winstdeelneming van de tak21 zorgen voor stabiliteit en rendement, terwijl het tak23-gedeelte helemaal wordt samengesteld in functie van de persoonlijke doelstellingen, behoeftes en situatie.”

Een bijkomend voordeel is dat u in zo’n combinatie op een later moment altijd kunt overstappen naar een tak21, zonder dat het contract nog minstens acht jaar hoeft te lopen om de roerende voorheffing te vermijden.

“Je kunt de tak21 vergelijken met een vlakke tot licht stijgende etappe in de Tour de France, met een constant klimpercentage van 1 à 2 procent”, stelt Albane Lairesse. “Onderweg is er weinig volatiliteit, maar finaal kom je hoger uit dan het startpunt. De tak23 varieert van een heuvelachtige tussenetappe tot een zware bergrit op de Alpe d’Huez. Beklimmingen en afdalingen kunnen elkaar snel opvolgen, met rustige stukken tussenin. Vaak gaat het afdalen sneller dan het klimmen, maar uiteindelijk brengt de bergrit je, hopelijk zonder valpartijen, naar het hoogste punt.”

Met ‘valpartijen’ verwijst Lairesse onder meer naar paniekverkopen, wanneer de beurzen het tijdelijk laten afweten. “Een tak23-verzekering is nu eenmaal een langetermijnbelegging. Tussentijdse koersschommelingen zijn dan ook inherent aan dat product. Het is niet verstandig in volatiele markten halsoverkop te verkopen. De geschiedenis leert dat de rendementsperspectieven almaar beter worden naargelang de beleggingshorizon toeneemt.”

Let op voor kosten

Zoals bij alle financiële producten is het ook bij een tak21 en een tak23 belangrijk oog te hebben voor de kostenstructuur. De instap- en uitstapkosten kunnen een aanzienlijke impact hebben op de return. “Informeer ook naar de beheerskosten op de reserve”, waarschuwt Albane Lairesse. “Bij een tak21 worden die berekend op het rendement, maar bij een tak23 worden ze ingehouden op de eenheidswaarde, waardoor ze minder transparant zijn.”

“Ook de flexibiliteit van het contract en de daarmee gepaard gaande kosten vormen een belangrijk aandachtspunt”, weet Julien Hayen. “Bij Vivium kun je als klant één keer per jaar gratis switchen, zowel tussen de tak23-fondsen onderling als vanuit het tak23-gedeelte naar het tak21-stuk. Overdrachten vanuit ons cashfonds naar andere tak23-fondsen zijn bij ons altijd kosteloos.”

Baloise wijst ook op het feit dat veel tak21-producten een dagwaardecorrectie hanteren bij een uitstap vóór het einde van de afgesproken garantietermijn. “Als je voortijdig uitstapt, moet de verzekeraar mogelijk grote investeringen verkopen tegen mindere interessante voorwaarden”, klinkt het. “Zowel hij als de medeklanten kunnen daardoor verlies lijden. Om dat te vermijden, werd de dagwaardecorrectie geïntroduceerd.” Die ‘straf’ komt boven op de 30 procent roerende voorheffing die aangerekend wordt bij een uitstap binnen de periode van acht jaar.

Lees ook: