Verkaveling in Vlaanderen: de keerzijde van het goedkopegrondbeleid

Bouwen in woonuitbreidingsgebieden kan alleen als het kernversterkend is, zegt vastgoedspecialist Laurenz Verledens.

Vlaanderen telt almaar meer huishoudens. Daardoor stijgt de behoefte aan woningen. Maar waar moeten die worden gebouwd? Volgens de bouwlobby moeten we dringend meer ruimte voor wonen creëren. Dat houdt ook in dat woonuitbreidingsgebieden moeten worden aangesneden. Het andere kamp pleit voor verdichting en inbreiding, om de schaarse open ruimte in Vlaanderen te vrijwaren.

De bouwsector heeft zeker een punt. Woonuitbreidingsgebieden zijn bedoeld als reserves die aangesproken kunnen worden als er reële woonbehoeften zijn. De demografische voorspellingen wijzen duidelijk in die richting. Meer ruimte reserveren voor wonen zal ook de druk op de vastgoedprijzen verminderen. Dat onze woningen in een Europese context lange tijd erg goedkoop waren, hebben we in grote mate te danken aan die politiek. Bouwgrond was ruim voorradig en dus relatief goedkoop. De Vlaming bouwde grote woningen op ruime kavels, ver weg van de stad.

Maar nu worden we geconfronteerd met de keerzijde van die goedkopegrondpolitiek. De visuele vervuiling van ons landschap kan nog als subjectief worden afgeschreven. De dagelijkse files die het verspreide wonen met zich brengt, hebben echter een hoge economische en maatschappelijke kostprijs. Het is ook een rem op de uitbouw van een performant openbaar vervoer, want dat vereist dichtheid. Bovendien blijkt dat een deel van het verkavelingspatrimonium niet aangepast is aan de actuele woonbehoeften.

Bouwen in woonuitbreidingsgebieden kan alleen als het kernversterkend is. Daar zijn minister van Ruimtelijke Ordening Joke Schauvliege en Gaëtan Hannecart, de CEO van de belangrijkste woningbouwer van het land, het over eens. Het moet ons behoeden voor de fouten uit het verleden. De volgende stap is die vergissingen rechtzetten. Of afbreken.