Is je huis geschikt voor zonnepanelen? Doe hier de test

Bijna twee op de drie nieuwbouwwoningen worden vandaag uitgerust met zonnepanelen. Overweeg je eveneens om hierin te investeren? Deze tools helpen je vooruit.

Wie een nieuwe woning bouwt, is sinds 2014 verplicht een minimumhoeveelheid aan hernieuwbare energie op te wekken. Dat kan op verschillende manieren, maar uit de jongste EPB-aangiftes (rapporten over de energieprestatie van de woning) blijkt dat zonnepanelen het populairst zijn: 63 procent van de bouwers kiest voor deze oplossing. De zonneboiler en de warmtepomp vertegenwoordigen respectievelijk 19 en 17 procent.

Hoewel het nog om voorlopige cijfers gaat (die Vlaams minister van Energie Bart Tommelein onlangs gebruikte als antwoord op een parlementaire vraag), kan niet ontkend worden dat – ondanks de afschaffing van allerlei steunmaatregelen – zonnepanelen almaar populairder worden. Ter illustratie: volgens APERe, een Brusselse organisatie die duurzame energie promoot, kwamen er vorig jaar 25.000 nieuwe installaties bij in ons land.

Overweeg je zelf om zonnepanelen te laten plaatsen? Dan doe je er uiteraard goed aan om meerdere specialisten vooraf om concreet advies te vragen. Goed om weten is echter dat er ook onlinetools bestaan die je alvast een eerste idee of indicatie willen geven. Vaak gaat het weliswaar om rekenmodules die het initiatief zijn van bedrijven en organisaties die zelf belangen hebben in de sector.

Waar kan je zoal terecht?

De zonnekaart van de Vlaamse overheid is zo’n tool die u kunt gebruiken. De zonnekaart is terug te vinden op de site energiesparen.be . Wie zijn adres ingeeft, ziet meteen of het dak ideaal (groen), bruikbaar (geel) of beperkt tot niet bruikbaar (oranje) is voor zonnepanelen of een zonneboiler. Voor elk ideaal of bruikbaar dak berekent de zonnekaart de kostprijs en de terugverdientijd.

De berekeningen gebeuren standaard voor een doorsneegezinsverbruik, maar je kan de instellingen eenvoudig aanpassen en een persoonlijke berekening uitvoeren. De toepassing beschikt ook over profielen voor grote verbruikers, zoals bedrijven, scholen of supermarkten.

CompareMySolar is nog een mooi voorbeeld. Wanneer je op de homepage van de website je adres intikt, dan kan je nagaan hoe geschikt je dak is voor zonnepanelen. Dat gebeurt op basis van een Google Maps-kaartje van je woning, waarop je aan de hand van markers het dakoppervlak kan aanduiden. Ook de richting van het dak moet je aangeven door in het oppervlak te klikken en zo de dakgoot te lokaliseren.

Ook de dakhoek (eventueel een plat dak), de schaduw (vanwege bomen in de buurt) en je jaarlijks energieverbruik kan je detailleren. De module berekent vervolgens de oppervlakte van het dak en hoeveel panelen je nodig hebt. Een klik op de ‘Vergelijk zonnepanelen’-knop toont je een tabel met oplossingen van verschillende installateurs. Daarin vind je details over de prijs, de opbrengst en de terugverdientijd.

Via Zonnepanelen-leggen.be krijg je eveneens een zicht op de kostprijs, het rendement en de terugverdientijd. Dat gebeurt op basis van onder meer de dakgrootte, de hellingsgraad, de oriëntatie, de aanwezige schaduw en je energieverbruik. Je kan kiezen uit een heleboel types van vijftien producenten en merken, en in het rechtervenster zie je meteen het resultaat van je keuze.

De site van ingenieursbureau Futech rekent eveneens de terugverdientijd van een investering in zonnepanelen uit. Na het ingeven van de gebruikelijke parameters krijg je na een druk op de ‘Bereken’-knop meer inzicht in de financiële implicaties. Futech prijst daarbij wel de zelfontwikkelde PIDbox aan: een toestel dat het rendementsverlies bij zonnepanelen opvangt en de terugverdientijd naar eigen zeggen met anderhalf jaar verkort.

Ten slotte kan je ook terecht op Energiesparen.be van de Vlaamse overheid. De berekening van de terugverdientijd gebeurt hier op basis van enkele elementen: de kostprijs van je installatie, een paar technische gegevens (bijvoorbeeld enkelvoudig of tweevoudig tarief) en eventuele subsidies. Er wordt echter geen rekening gehouden met de oriëntatie en de hellingshoek van de zonnepanelen.

Interessant of niet?

Al deze onlinemodules kan je gratis gebruiken, maar zijn ze ook betrouwbaar? ‘Het werkelijke rendement en de terugverdientijd van een PV-installatie is afhankelijk van diverse factoren’, zegt Ruben Baetens, energieconsultant bij 3E en medewerker aan de KU Leuven. ‘Sommige tools nemen belangrijke elementen zoals het energieverbruik van de woning of de oriëntatie en de helling van de panelen echter niet op in hun berekening.’

‘Daarnaast is het vaak onduidelijk of de achterliggende berekeningen wel up-to-date zijn. Het valt moeilijk te achterhalen of de rekenmodules zich baseren op de actuele tarieven en rekening houden met eventuele wijzigingen in de toekomst. Kortom: zulke tools geven wel een eerste idee wat betreft de mogelijkheden en beperkingen, maar het is sowieso verstandig om een case-specifieke second opinion te vragen van enkele experts.’

Ruben Baetens duidt ook op het belang van een permanente monitoring en opvolging na de effectieve installatie. ‘De meeste residentiële PV-installaties halen een performance ratio rond 80 procent, maar in bepaalde gevallen daalt die tot amper 30 procent’, weet hij. ‘Alleen via een continue monitoring kan je mogelijke fouten of een slechte werking van je systeem identificeren, en zo een maximaal energetisch en financieel rendement behalen en behouden.’